banner564

Cesaret ister

Diyalog “Devlet neden yeterince vergi toplayamıyor?” diye sordu, eski Maliye bakanları yanıtladı

Cesaret ister
banner598
Pelin YÜKSELAY
KKTC Hükümeti’nin yaklaşık bir milyar TL vergi alacağını tahsil edebilmek için ‘cezalarda af yoluna’ gitmesi yeni tartışmaları da beraberinde getirdi. Maliye eski bakanlarından Birikim Özgür, Bakanlar Kurulu’nun bu konuda yasa gücünde kararname çıkarma yetkisinin olmadığını söyledi.
   Diyalog muhabrinin “Devlet neden vergi toplayamıyor?” sorusunu yanıtlayan, KKTC’nin en uzun süreli Maliye Bakanlarından Salih Coşar “Benim önerim çekinmeden, karşıdaki kim isterse olsun, en büyük işadamından tutun da en küçük işletmeye ne kadar ödenmesi gereken vergiyi talep etmeleridir”dedi. Ersin Tatar ise adaletli vergi tahsilatı olmadığını belirterek E-Devlet uygulamasına geçilmesini önerdi.
   Maliye eski bakanları sorularımızı şöyle yanıtladı:
Salih Coşar: Cesaretle üzerine gidilmeli
Soru: Devletin 'sadece bilinen' mükelleflerden bir milyar TL'den fazla vergi alacağı var. Sizce bu sorun nereden kaynaklanıyor?

Yanıt: Vergi Yasası ne ise o uygulanır. Yani çalışan her insanın, kazanan her insanın devlete ödemekle mükellef olduğu bir veri miktarı vardır. Bireysel olarak da vergi ödemesi vardır, iş yeri olarak da. Ortada yapılan bir iş varsa o işin artı eksisine bakılır, kazanç varsa ortada mutlaka bir vergi vardır. Kazanılan paranın daima bir vergisi olması gerekir ve bu vergi alındığı için devlet yürür. Vergi ödenmezse, devlet iş yapamaz. Memur alınamaz, memurların maaşları ödenemez, arabalar alınamaz vs. Vergi bir devletin hayatını idame ettirilmesi için temel taşlardan bir tanesidir.
Soru: Siz de Maliye Bakanlığı yaptınız. KKTC'de adaletli bir vergi tahsilatının olduğuna inanıyor musunuz?

Yanıt: Şimdi için bir şey diyemem ama şunu söyleyebilirim, çok uzun dönem Maliye Bakanlığı yapmış biri olarak benim dönemimde adaletli bir vergi sistemi vardı. Ben vergi konusuna büyük önem gösteriyordum. Tüm işadamları da dâhil, işini yapan herkesten vergisini talep eden bir Maliye Bakanı’ydım. Bunun için de memurlarımı özel olarak görevlendiriyordum. Gerekli araştırmalar yapıldıktan sonra vergilerimizi topluyorduk. Bu sayede de hiçbir zaman maaş ödeyememe gibi sıkıntılarımız olmadı. Bunun yanı sıra yeni binalar yapma, okullar inşaa etme konusunda hiç sıkıntı yaşamadık çünkü vergilerimizi düzenli ve de adaletli bir biçimde tahsil ediyorduk.
Soru: Devletin daha sağlıklı vergi toplayabilmesi için ne öneriyorsunuz?

Yanıt: Birinci ve en önemli önerim, Çekinmeyecekler. Karşıdaki kim isterse olsun, en büyük işadamından tutun da en küçük işletmeye ne kadar vergi ödenmesi gerekiyorsa devlete bu talep edilecek. ‘ E bu onun babası, bu şöyle büyük bir şirket’ bu düşünceler rafa kaldırılacak. Memurlar görevlendirilecek ve kimin ne kadar vergi ödemesi gerektiği hesaplanacak daha sonra bu miktarlar büyük küçük kim olursa olsun talep edilecek. Vergi konusunda çok dikkatli hareket edilmesi gerekiyor.
Ersin Tatar: Adaletli vergi tahsilatı yok
Soru: Devletin 'sadece bilinen' mükelleflerden bir milyar TL'den fazla vergi alacağı var. Sizce bu sorun nereden kaynaklanıyor?

Yanıt: Çok büyük bir rakam. Hesaplanmalı ne kadarı gelir vergisi, ne kadarı kurumsal vergi, bunlar detaylı olarak ortaya çıkmalı. Tabi cezalar ve gecikme zamlarının da bu rakamın içerisinde olduğunu düşünüyorum. Onlar düşünce daha makul bir rakam ortaya çıkacaktır yönünde düşüncem mevcut.
Soru: Siz de maliye bakanlığı yaptınız. KKTC'de adaletli bir vergi tahsilatının olduğuna inanıyor musunuz?

Yanıt: KKTC'de adaletli bir vergi tahsilatının olduğuna inanmıyorum. Çok büyük yatırım indirimleri var bunun gibi daha birçok uygulama mevcut bu yüzden adaletsizlik had safhada. Kazanan herkesten alınması lazım.  En önemlisi bu.  Enflasyon rakamlarından arındırılmış vergi gelirlerinde artış var mı? Buna bakılması ve dikkat edilmesi lazım. Maliye Bakanlığı’ndan gelirlerin artışta olduğuna dair bilgiler alıyorum. Bunun yanında son geçirilen af umarım ana paraya dokunmaz. Şunu da belirtmeliyim, vergisini zamanında ödeyen, doğru olanı yapandır. 
Soru: Devletin daha sağlıklı vergi toplayabilmesi için ne öneriyorsunuz?

Yanıt: E-Devlet uygulamasının bir an önce çalıştırılmasını öneriyorum ben. Böylece her şey kayıt altında olacaktır. Kim ne kazanıyor, kim ne veriyor. Bu bilgiler E-Devlet sayesinde kayıt altında olunca sistem daha iyi çalışacaktır. 
Özgür: Kararname olmaz
Maliye Eski Bakanı Birikim Özgür ise dün Diyalog TV’de Detay programına katılarak, Vergi cezalarına ilişkin affı değerlendirdi. Özgür şöyle dedi:
“Anayasaya aykırılığı çok nettir bu kanun gücünde kararnamenin. Kanun gücünde kararname ile vergi affı yapılamayacağı Anayasa’da zaten çok açık bir biçimde yazılıyor. Dolayısıyla burada siyasi olarak elbette sorgulamak lazım bu kadar aleni bir hatayı niye yapıyor hükümet! Maliye Bakanlığı’nda ve Gelir ve Vergi Dairesi’nde çok değerli hukukçular var. Acaba onlarla hiç mi istişarede bulunulmadan el çabukluğu ile yapılan bir iştir bu diye düşünebilirsiniz veya arkasında başka bir siyasi niyette arayabilirsiniz. Şimdi Meclis’in açılmasına kısa bir süre kaldı, bunun Anayasaya aykırılığının tespiti veya iptali için yeterli süre yok. Dolayısıyla burada el çabukluğu ile hükümet Meclis eliyle hayata geçireceği bir uygulamayı 1 ay önceye hayat geçirmiş oluyor. Böylelikle bu işi hukuka rağmen, anayasaya aykırılık gözle görülür olduğu halde bir ay önceden uygulamanın getirilerini bu gibi eleştirilerden çok daha önde görüyor. Yani böyle bir bakış açısı var demek ki hükümetin. Şık değil tabi, doğru değil. 

“Vergi Yasaları değiştirilmeli”
Gelir ve harcamalar bütünlüklü bir politikadır; yani devletin, kamunun harcamaları ve gelirleri bir sepette değerlendirilir ve siyaseten yapılması gereken şey gelirleri kalıcılaştıracak şekilde yapısal düzenlemeleri hayata geçirmek, harcamalarla ilgili de bütçeyi aşan harcamaları düzenlemek, böylelikle mali yapıyı güçlendirmektir. Öngörülmesi gereken, siyasete düşen görev budur. Ancak bu hükümetin, bir seçim hükümeti olduğunu, uzun ömürlü bir seçim hükümeti olarak 2 yıl boyunca yapısal anlamda sistemi daha iyiye götürmek dışında seçime dönük pek çok icraatta bulunduğunu pek çoğumuz yaşadık gördük. Ve bu 2 yıl çok büyük bir kayıp oluyor maalesef toplum açısından. 

“Sıkıntıya düşmek istemiyorlar”
İşin bir başka boyutu da Türkiye ile imzalanan protokol noktasıdır. Orada da çok açık bir şekilde bu Vergi Yasalarının bu gözle, gözden geçirilmesi noktası vardır. Vergi reformunun hayata geçirilmesi karşılığında da KKTC devletine o malum 540 Milyon TL’lik reform destek ödeneğinden 8 veya 10 Milyon TL’lik de bir ödeme gerçekleştirileceği bilgisi protokolde yazıyor. Ancak bu yapısal düzenlemeleri hükümet bir tarafa bırakarak şimdi el çabukluğuyla acaba gelirleri nasıl artırabiliriz, çünkü reform yapmak istemiyor, tepki göreceğini düşünüyor kamuoyundan seçime yakın olduğumuz için. 13. Maaş veya cari harcamalarla ilgili bir sıkıntıya düşmemek adına böyle bir marifet sergiliyorlar ve bunu 1 ay önceden yapalım ki yılsonuna kadar beklediğimiz şekilde bir ilave gelir söz konusu olabilsin gibi bir genel bakış açısı var.  

“Hangi amaca hizmet bu affı yapıyorsunuz?”
Seçime gidilirken siz af yapıyorsunuz, hangi amaca hizmet bu affı yapıyorsunuz?  Diye ben burada sizin araçlığınızla hükümete soruyorum. Nedir derdiniz, nedir niyetiniz? Yani birilerine buradan bir imkân sağlayarak o ceza affıyla oluşacak avantajı birileriyle bölüşmek gibi bir derdiniz mi var? Seçimin hemen öncesinde böyle bir şey yaparsanız, vatandaş işte bu soruyu sormak zorunda kalır. Çünkü seçim süreci çok kritiktir. Seçim çalışmalarını tüm partilerin finanse etmesi gerçekten çok zor olmaktadır, zor karşılanabilmektedir. Şimdi siz kendinize bir finansman yaratma derdinde misiniz de seçime 3 gün kala böyle bir affı gündeme getiriyorsunuz diye sormak meşru zemin kazanmıştır.

Güncelleme Tarihi: 13 Eylül 2017, 11:32
YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER

banner608

banner473