Kıbrıs sorununun çözümü amaçlayan tüm müzakere süreçlerinde Rumlara iade edileceği belirtilen Maraş bölgesinin sakinleri, bu şekilde yaşamaktan usandıklarını ve herkesin panik atak olduğunu belirterek, yetkililere “artık bir karar verilsin” çağrısında bulundu.

   Diyalog’a konuşan ve taviz beklentisi nedeniyle 42 yıldan beri bölgeye yatırım yapılmamasından şikayen eden Maraş sakinleri, asbes su borularının değiştirilmediğini, sağlık hizmetlerine yatırım yapılmadığını, gençlere konut yapımı için destek verilmediğini söyledi.

Programda konuşan Piyale Paşa Mahallesi Muhtarı Veli Doğan şunları söyledi: “42 yıldır Maraş, Maraş, Maraş diyorlar her masaya geldiklerinde. Maraş halkı maalesef panik atak oldu. 42 yıldır yatırım yapılmıyor, değer verilmiyor. Biz buraya kök saldık bir çınar ağacı gibi. Bu ağacı buradan söküp Mesarya’ya ekerseniz tutmaz. Biz Maraş halkı olarak şunu söylüyorum, bir santim buradan ayrılmayız. Toprak verecekseniz Mesarya’dan verin. Biz göçmenlik yaşamak istemiyoruz. 12 yaşında geldim, yaşım 54, torun sahibiyim.  Bir başka yere gitmem…”

Diyalog TV halka gidiyor…

Diyalog Medya Grubu Genel Direktörü Reşat Akar ve Diyalog TV Haber Müdürü Aytuğ Türkkan’ın yönettiği ‘Halk Meclisi’, geçtiğimiz Salı akşamı  Gazimağusa'nın Maraş bölgesinde toplandı. Mustafa Timisi’nin Kahvehanesi’ndeki toplantıya bölge sakinleri büyük ilgi gösterdi. 

Gazimağusa Belediye Başkanı İsmail Arter’in ev sahipliğindeki programa bölge milletvekillerinden CTP’li Erkut Şahali, Teberrüken Uluçay, bağımsız milletvekili Hakan Dinçyürek, UBP’li Ahmet Kaşif, Lefkoşa Milletvekili Zorlu Töre ve DP Parti Meclisi üyesi Tarım eski Bakanı Kenan Akın ile Kalkınma Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Uzun da katıldı. 

İki saat süren programda zaman zaman gergin anlar da yaşandı. Programdaki katılımcıların görüşleri şu şekilde oldu:

İsmail Arter  (Gazimağusa Belediye Başkanı: Kıbrıs sorununa ilişkin müzakerelerde gizlilik içinde yürütüldüğü için bilgilendirme eksiklikleri vardır. Toplumun geleceğine toplum karar verir. Referanduma herkesin bilgili gitmesi lazım. Ülkede ekonomik sıkıntılar var. İşsizlik sorunu var, üniversiteler de okutuluyor çocuklar borçla ama iş yok. Döviz kurlarındaki yükselişler, banka borçları kredi kartı mağduriyetleri sürekli etrafımızda görüyoruz. Üreticiler ciddi sıkıntılar yaşıyor.

 

Zorlu Töre (UBP Milletvekili: Maraş KKTC’nin ayrılmaz parçasıdır. Ama Maraş’ın verilecek olmasının masada konuşulması nedeniyle yatırım yapılmıyor. Kesinlikle Rumlara pazarlık konusu yapılması doğru değildir. Sizleri Maraş’tan çıkarsa size en güzel yer de verilse ne işe yarar. Maraş Türk’tür Türk kalacak. Zaten Maraş vakıf malları üzerine kurulmuştur ama bunu kimse doğru dürüst üzerinde durmuyor.

Teberrüken Uluçay  (CTP Milletvekili: Ülkemizde çok sorun vardır. İstihdam yaratmada sıkıntılar var. Biz sorunların ne olduğunu biliyoruz milletvekilleri olarak çözüm modellerini de paylaşıyoruz ama bir araya gelip bu sorunlara neşter vurmuyoruz. Kendi adıma bir özeleştiri yapıyorum. Bunun dışında Mağusa’nın yakın gelecekte farklı gelişim alanı yaratmalıdır. Eğer DAÜ’nün ihtiyaç duyacağı yatırımları bu tarafa çekebilirsek bu bölge de gelişir.

Hakan Dinçyürek  (Bağımsız Milletvekili) Görüşmeler bence yanlış zeminde başladı. AB Birincil Hukuku olmayacak diye bir mutabakat var, oluşan tüm kriterler bundan dolayı muallaktadır. Sayın Cumhurbaşkanı dönüşümlü başkanlığı alamadım diyor. Toprak konusunda da en son gün söylenecek olanı ilk gün söyledi. Yanlış başladık, yanlış hesap Bağdat’tan döndü. Sayın Cumhurbaşkanı dedi ki, “bu süreç çökerse KKTC’yi ileriye götürmektir hedef” Biz artık belirsizlik ortamında kurtulmalıyız. Toprağımıza, işimize ve birbirimize sarılıp sorunları aşmalıyız.

Erkut Şahali (CTP Milletvekili): Maraş çok özel bir bölge çünkü 1974’ten beridir tartışma konusudur. Rumlara iade edilip edilmeyeceği bir de Maraş’a yerleştirilen yurttaşlarımız nedeniyle tartışma konusudur. Cumhurbaşkanımız, “bu ülkede yaşayan tüm KKTC yurttaşları yeni devletin vatandaşı olmaya devam edecek” dedi bu tartışmadan biri geride kaldı. Cumhurbaşkanı verilecek yerler konusunda düz bir sınır yapmaya çalışıyor ve en az Kıbrıslı Türkün yer değiştirmesi için uğraşıyor.

Kenan Akın (Tarım eski Bakanı) Yıllardır hiçbir siyasi parti döneminde yatırım yapılmadı. Harika mahallesine yapılan bir cami ve futbol sahası dışında. Anavatan sizleri buraya gönderdi ama gelen göçmenin adaptesi için hiçbir proje yapılmadı. Türkiye hükümeti doğuya yaptığı hibe yardımları KKTC’ye gönderdiği göçmenlere bir kaşığını verse hiçbir sıkıntı kalmaz. Kıbrıslı Türk işadamları yatırıma cesaret edemiyor, dışardan gelecek olanlara izin vermiyoruz boynu bükük bir toplum yaratıldı. 

Ali Yeşil  (Zafer Mahallesi Muhtarı): Sağlık ocağımız var burada ama yetersiz. Yataklı olmasını istiyoruz. 24 saat ambulansımız yok, gece gidiyor ambulans… Bir de bölgemize sosyal konut istiyoruz. Köylerimize veriyorlar ama buralara vermiyorlar, bunu istiyoruz.

 

İsmail Şeker (Mağusa Seracılar Birliği Başkan Vekili) 10 yıldır Maraş’a sosyal konut yapılacağı sözünü verdi hükümetler ama hiç biri bunu yapmadı. 7 kişilik aileler bir ev içerisinde kalıyor. Bunu dışında bizlere 6-7 şer dönüm yerler verildi su verilecek dendi ama su yonca kavşağında kaldı, buralara gelmedi sulama suyu. Maraş bir toprağın anasıydı, tüm halkı beslerdi. Maraş’ta seracılık var, 700 üyemiz ve bin dönüm seramız var. Ama su gelmedi. Yetkililerden girişim istiyoruz. Bir de hal yapılması lazım, başkanımızdan bunu bekliyoruz.

Hacı Mahmut Konut  (Maraş Esnaf Zanaatkarlar Derneği Başkanı):

Maraş bölgesi insanı bankalara gittiğinde tapularımız kabul görmüyor. Bir projemiz var; şehir içinde sokak arasında esnaflık yapan şehrimizin güzelliğini etkileyen esnaf zanaatkar arkadaşlarımız var. Sanayi arsalarından hiçbir şekilde faydalanamadılar. Biz sokak aralarındaki kirli görüntüyü bir araya toparlayıp çalışması için bir projemiz var. Ekonomi enerji Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı ile temaslarımız devam ediyor. İş yeri ekmek kazanır. 50 dükkan yapma projemiz var. Bulduğumuz yer de alt yapı için finans da bulunmuştur. Yüzde 50’sini TC finans edecek, kalan noktayı da yap işlet devret modeli ile bir projemiz var. Bu noktada bize destek olsun yöneticilerimiz.

Halil Can Okutan  (Maraş Birlik ve Dayanışma Derneği Gençlik Kolları üyesi) 

Maraş Mağusa’da nüfusu büyük bir bölge. Bugüne kadar hep Maraş verilecek dendi diye doğru düzgün yatırım yapılmadı. Buraya yatırım yapılacak mı, ne gibi yatırımlar yapılacak.Ayrıca bir başka şikayetim de bet ofisleriyle ilgilidir. Burada iki tane var ve gençler bu ofislerde bet oynuyor. Yaşı küçük olanlar da ağabeyleri vasıtasıyla bunu yapıyor. Bunun önüne geçilmesini istiyorum.

Enes Obus Başkan (Maraş Birlik ve Dayanışma Derneği Gençlik Kolları Başkanı) 

Gerek Annan planında gerekse şimdiki görüşmeler için siyasi partiler ve örgütler evet hayır propagandası yaparken ne kadar bilgiye sahiptirler. Gelip halkla konuşmalarını istiyoruz.

Oğuzhan Hasipoğlu (Müzakere heyeti eski üyesi): 

Gelinen noktada sürecin tıkandığını hatta çöktüğünü anlıyoruz. Çözümün olmasını isteyenlerden olduğum için üzüldüm ancak ayni anda da sevindim çünkü toplumun belli kesimi anlamıştır ki sorun Kıbrıs Türkü’nde değil. Muhatabımız Kıbrıs Türkü’nü azınlık olarak görüyor, bunu Cumhurbaşkanımız da anlamıştır. 78 bin ile 92 bin Rum’un içimize gelmesine ve yüzde 29,2’ye düştükten sonra hala daha bir çözüm olamıyorsa, gerçekten çözüm isteyen Kıbrıs Türkü, istemeyen de Kıbrıs Rumu’dur. 

Ramazan Gündoğdu (İşadamı): 

Anlaşma olsa da olmasa da konu mülkiyettir. Mal Tazmin Komisyonu büyük bir kazanımken, başta sağ iktidarlar olmak üzere bu komisyonu işletmedik. Hakimlerin altına sekreterya oluşturmadık, daireleri organize etmedik. Güney’deki mal sahiplerini bulup malları Türkleştirmedik. Bu konuda başta Maraş olmak üzere Mağusa’nın Lefkoşa’ya giden güney tarafı en büyük mağdurlardır. Bir de Güzelyurt var. Bunun neden işletilmediğini öğrenmek istiyorum. Niçin hala işletilmiyor Mal Tazmin Komisyonu. Halbuki bugünkü görüşmeleri bile kolaylaştıracak olan yolun bu olduğunu bilmemize rağmen komisyon neden işletilmedi. Ankara’daki Kıbrıs işlerinden sorumlu bakan ticaret odası aracılığıyla dönemin hükümetine haber gönderdi, hazinemiz sonuna kadar açık dedi. Ama hükümet neden uygulamaya koymadı. Maalesef bugün başta Maraş olmak üzere pek çok bölgemizde çocuklarına gönül rahatlığıyla miras devrettim diyecek babalar yoktur.

 

Koray Başdoğrultmacı: 

Halk siyasilere hesap sormalıdır. Manifestosunda söz verirse ve yapmadı halk hesap sormalıdır. Devlet bir aile reisine benzer. Gelirini sağ cebine koyar, sol cebinden gideri olur ama bizim cebimizde para yok. Amerika’da seçim olur döviz patlar Türkiye’de bir yetkili konuşur döviz patlar. Son bir ayda para cebimizde eridi.

Celal Bülbül  (Harika Mahallesi eski muhtarı): 

42 yıldır buradayız. Bu Maraş’a herhangi bir yatırım yapılmadı. Çocukları evlenen insanlar kendi imkanlarıyla ev yapmaya çalışıyor. Devlet neden yatırım yapmıyor. Verilecek mi Maraş, ben barış olacağına da inanmıyourm verilmeyecek burası. Proje yapsın devlet Türkiye proje olunca parayı veriyor. Buraya yatırım yapıldın buraları da yükselsin. Bu gençler de iş bulsun.

Mahmut Coşkun (Gazimağusa Yeni Taksiciler Birliği Başkanı): 

Üniversiteler bölgelerin bacasız fabrikasıdır ancak DAÜ içerisindeki yapılanma Mağusa halkına yardımcı olması gerekiyor. Ama üniversite içerisinde her şey var. Devletin bet ofislerden para aldığı için devam ediyor ama öğrenciler mahvoluyor. Kimse denetlemiyor. Polis denetime gitmeden önce “kahve içmeye gidiyorum” diyor. Her bölgeye yurtlar yapılmalı ancak bu bölgeye yurt yapılmıyor. Ne varsa okul içine bir yığılma var. Bu politika halkı fakirleştirir. Neden bu yurtla Maraş’a da yayılmıyor?

Hüseyin Elal:

10 yaşında geldim bu adaya ve gitmek istemiyorum. En küçük çocuğum 24 yaşında. Borçla üniversite okuttum. Çocuklarımıza iş imkanı istiyoruz. Çocuklar bet ofislerinde geziyor.  

Mehmet Şekeroğlu:

4 yaşında ölüm korkusuyla mazgallarda dua etmiş bir kişi olarak Türkiye diyorum. Türkiye benim garantörü, Kıbrıs Türk halkının garantörüdür. Cumhurbaşkanımızdan ricam halkı bilinçlendirmesidir. Benim için AB ya da barış güzel değildir, benim için Türk ve KKTC bayrağı dalgalandığı sürece güzeldir. Salamis yolu 1974 öncesi Rum bölgesiydi. 100 Kıbrıs lirası olan bölge bugün 50-60 bin sterlinden gidiyor. Orası benim diyor Rum ama burayı benim devletim geliştirdi. Çık burada git Mesarya’ya otur. Bu olmaz.