Kıbrıs Türk Filateli Derneği Başkan’ı Sedat Çomunoğlu, pul kolleksiyonu ve bu özel ilgiye başlangıcı konusunda Diyalog’a önemli açıklamalarda bulundu.

   Bu haftaki Kültür-Sanat köşemizin konuğu Çomunoğlu, sorularımızı içtenlikle yanıtladı:

   Soru: Sedat Çomunoğlu kimdir? Pul ve zarf koleksiyonculuğu merakınız nasıl başladı, ‘Kıbrıs Türk Filateli Derneği Başkanlığına’ kadar uzanan serüveninizden bahseder misiniz?

   Yanıt:  1960 yılında Abohor yeni adı Cihangir köyünde doğdum. Pul toplamaya ilk olarak ilkokul yıllarında başladım. Herkes pul “toplamaya” başlar sonra bunu koleksiyona dönüştürür, en sonunda; bu birikiminden güzel bir koleksiyon edinerek bunu sergileyecek hale getirir. Benim büyük amcam Cemal Çomunoğlu İngiliz koloni döneminde pul koleksiyonu yapan eski bir pulcuydu. Dayım Türkiye’de üniversite tahsilindeyken annem birgün dayıma mektup yazıyordu. 

   Bir ara mektuba ara verip ayrılınca ben mektuba annemin bıraktığı yerden kalemi alıp “dayı bana pul yolla” yazdım. Tabii, annem kızdı bunu mektubun sonunda yazarız diyerek mektubu baştan yazmak zorunda kalmıştı. Henüz, ilkokul öğrencisiydim. Yeğenim Atila Çolakoğlu da pul koleksiyonu yapıyordu. 

   Lefkoşa’ya  1972’den itibaren  ortaokul eğitimi için gitmeye başladıktan sonra bana elindeki çift olan pulları verirdi. Ben de onları aldığım albüme sıralardım. 1974 sonrasında kendi pullarımız bir program dahilinde basılmaya başlanınca da onları periyodik olarak almaya başladım. 1979’da Öğretmen Kolejinde öğrenciyken Fen Bilgisi hocamız Kemal Atay (o da bir filatelisttir) sınıfta pul koleksiyonu yapanların üye olduğu bir dernek kurduklarını isteyenlerin üye olabileceğini söyledi. Üye oldum. 1980 yılında yapılan genel kurulda da yönetim kuruluna seçildim. Her hafta bir mezat yapılırdı. 

   Sonra öğretmen olunca Lefkoşa dışında görev aldığım için dernek çalışmalarına katılamadım ama pul toplamayı sürdürdüm. 2002 yılında yeniden aktif olarak dernek çalışmalarına katıldım. 2003 ve 2007 yıllarında yapılan kurullarda yönetim kurulu üyesi olarak çalıştım. 2010 yılındaki genel kurulda ise yine seçildim. Kendi aramızda yapılan görevlendirmede ise başkan şeçildim. Şimdi emekliyim ve bu uğraşıma daha çok zaman ayırabiliyorum.

35 yıllık dernek

   Soru: Kıbırs Türk Filateli Derneği ne zaman kuruldu, bize tarihçesinden, teşkilat yapısından, kuruluş amacından, faaliyetlerinden  bahseder misiniz?

   Yanıt: Derneğimiz 1979 yılında kurulmuştur. 2004 yılına kadar derneğimize ait bir lokalimiz olmadığı için toplantılarımızı gerçekleştirmek için bazı derneklerin ve sendikaların lokallerini kullanıyorduk. Amacımız yararlı ve zevkli bir uğraş olan pul koleksiyonculuğunu yaygınlaştırmak. Elinde pulları bulunan ancak bunu bir koleksiyona çevirecek bilgiye sahip olmayanlara yol göstermek, herhangi bir vesile ile elinden çıkarmak isteyenlere bunları en iyi şekilde nasıl değerlendirecekleri konusunda bilgi aktarmaktır. Pul koleksiyonu yapma isteği en uygun Ortaokul çağlarındaki öğrencilere verilebilir. Günümüzde en kolay koleksiyon yapma şekli “Tematik” yani konusuna göre pul toplamaktır. Çocuğun ilgisi arabalar ise üzerinde araba resmi olan pulları toplayabilir. Bunu kuşlar, uçaklar,trenler, spor, teknoloji vs olmak üzere aklınıza gelebilecek birçok konuyla yapabilirler. Dernek olarak hedefimiz  üyelerimiz arasına  gençleri çekmektir. Bunu da okullara ziyaretler yaparak pul toplamanın yararlarını anlatarak yapmayı düşünüyoruz.

   Soru: KKTC’deki Filateli derneğimizi diğer ülkelerinkilerle kıyasladığınızda kalite olarak biz nerdeyiz, eksikliklerimiz ve sorunlarımız nelerdir?

   Yanıt: Kıbrıs’ta Filateli Derneği 1959 da kurulmuştu ona Türk, Rum, İngiliz filatelistler üyeydi. Bunu tarihsel süreçte düşünürsek 1974 sonrası kendi yönetimlerimizi oluşturduktan sonra derneğin 1979 da kurulması geç kalınmış bir olay sayılmaz. Aktif üye sayımız 40’tır. Bunu biz geçtiğimiz ay Gaziantep sergisinde Türkiyeli arkadaşlarımızla konuştuğumuzda bu sayının kendi şehirlerindeki üyelerinin sayılarıyla orantısal olarak düşündüğümüzde bizim çok iyi bir yerde olduğumuz anlaşılır. 

   2013 yılında Türkiye Filateli Dernekleri Federasyonuna üye olduk. Bu bize Türkiye’de düzenlenecek ulusal boyuttaki sergilere, sergilenecek koleksiyonlara hiçbir kıstlama getirmeden katılma hakkı verdi. Türkiye dışındaki uluslararası sergilere ise katılacak koleksiyonların 1974 sonrası pullarımızı kapsamayacak şekilde katılmamızı sağladı. 

   Bilindiği üzere Dünya Postalar Birliği (UPU) Kıbrıs Türk pullarının yasadışı olduğunu Rumların talebi üzerine ilan etmişti. Ama bunun pratikte bir engeli yoktur. Üzerinde pullarımızın yapıştırıldığı mektuplar Dünyanın heryerine gidebiliyor. Mektuplar alıcılarına ulaştırılıyor. Ama ne garip bir tezattır ki mektuplarımız kendi pullarımızla sadece komşularımıza Güney Kıbrıs’a gidemiyor.    

   Koleksiyonculuk açısından düşünürsek pullarımız Dünyada ilgi duyulan ülkelerin pulları arasına girmektedir. Bunda en büyük gerekçe de geçmişte Kıbrıs’ın zengin bir pul geçmişi olan İngilterenin bir kolonisi olmasıydı. Aramızda bunca sorun olan Kıbrıs Rumları da pullarımıza ilgi duyup koleksiyonlarında bulunduruyorlar. Kıbrıs’ı bir bütün olarak düşünüp İngiliz dönemi, Kıbrıs Cumhuriyeti Dönemi ve Kıbrıs Türk İdaresi Dönemi pullarını bir bütün dahilinde koleksiyon yapıyorlar.

   Devlet olarak büyük bir eksikliğimiz olan bir posta müzesinden yoksunuz. Bunun yapılması gerektiğini devletin ve hükümetin her kademesi söylüyor ama yapılmıyor. Son Gaziantep sergisinde PTT’nin tüm olanaklarını seferber ederek  bu sergiyi gerçekleştirdiğini gördük ve buna imrendik. Sergilerde kullanılan sergi panolarını devlet yapsın dedik yapamadılar. Biz öne çıktık sponsor bulduk, bilet bastırıp sattık. Eksildiğimiz miktarı da sonradan devletimiz tamamladı ve imalatçı firmaya ödedik.

Herkes üye olabilir

   Soru: KKTC Filateli derneğine üye olmak için ne yapmalıyız, bize sağlayacağı avantajlar nelerdir, ayrıca, Pul ve Zarf kolleksiyonculuğu nasıl bir tutkudur bize anlatır mısınız?

   Yanıt: Derneğe yasal engeli olmayan herkes üye olabilir. Yurtiçin’den, Türkiye’den ve Avrupa’dan üyelerimiz vardır. Bir birliğe üye olmak kuvvettir. Toplu olarak daha güçlü olunur. Bilmediğini öğrenir. Günlük hayatın stresinden uzaklaştırır. İnsan eşine, işine, çocuklarına karşı bir sorumluluk taşır. Ama pul koleksiyonculuğu tamamen kendi şahsi zevkidir ve onu kendi mutluluğu için yapar. Ben pullarımla ilgilenirken zamanın nasıl geçtiğini anlayamam. Koleksiyonunuzda eksik bir parçayı aramak gerek arkadaşlarınızdan, pul satıcılarından veya internetten onu bulmanın size verdiği mutluluk çok üst düzeydedir.

   Soru: Günümüzde Pul ve Zarf piyasası nasıl işliyor, kişilerarası veya (koleksiyonerler arasında) adil rekabet var mı?

   Yanıt: Pul koleksiyonculuğunun günümüzde Posta Tarihi dediğimiz türüne göre popülerliği azalmıştır. Pulları alıp albüme sıralamak bir araştırma ve çalışma istemez. Tabii bunu eski klasik dönem pulları için söyleyemeyiz. Pul koleksiyonculuğunda İkinci Dünya Savaşı öncesi yıllara ait pullar “klasik” sonrası da “modern” pul dönemi olarak kabul edilir. Zarfları üzerindeki pulları, damgaları ve diğer uygulamaları ile birlikte bir sıraya göre tutmak Posta Tarihi koleksiyonudur. Her zarfın bir hikayesi vardır ve kendine özgüdür. Az olan şey daima tercih edilir. Ayni puldan binlerce basılır ama üzerinde sadece o güne ait damga olan kaç mektup bulabiliriz. Zarf alış verişi iki kişi arasındaki karşılıklı uzlaşmaya dayanır. Pulların kataloglarda gösterilen fiyatları vardır. Ancak bu bir referanstır. İlle de o fiyata olacak diye bişey yoktur. 

   Soru: Dernek olarak aldığınız herhangi bir ödül var mı, bize bahseder misiniz?

   Yanıt: Dernek olarak biz en son Gaziantep sergisinde literatür sınıfında yarıştırdığımız Kıbrıs Türk Posta Tarihi isimli kitabımız Büyük Altın madalya ve En İyi Filatelik Araştırma ödülü aldı. Kuruluşundan itibaren bugüne kadar 8 sergi gerçekleştirdik. 1981,1984,2004,2007,2009,2011,2014 (2 kez) ayrıca üyelerimiz de çeşitli dönemlerde yapılan gerek yurtiçi gerek yurtdışı sergilerde bireysel ödüller aldılar. Kitap yazdık. Ayrıca, dünyada kabul görmüş filateli dergilerinde makalesi yayınlanmış üyelerimiz vardır.

   Soru: Pul ve Zarf kolleksiyonu yapmak isteyen hevesli ve ilgili gençlere ne gibi tavsiyeleriniz olacaktır, nerden başlasınlar, kimden yardım alsınlar, ne gibi eserlerden yararlanabilirler?

    Yanıt: Öncelikle bir birikimle başlamalılar. Bu bir aile büyüğünden hediye, miras veya başka bir yolla elde edilen pullarla ve zarflarla başlanır. Öncelikle ne yapmak istendiğine karar verilmelidir. Eskiden pul azken bir ülkenin tüm pullarını toplamakla bir koleksiyon yapılırdı. Ama şimdi en küçük ülkeler bile yılda en az 15-20 pul basıyorlar. Ülkemizin  pul geçmişi 40 yılın biraz üstünde olmasına rağmen 800 den fazla pulumuz vardır. Bunu 150 senedir pul basan bir ülkeyle kıyaslarsanız sadece bir ülkenin pullarının tamamını bulmanın bile zorluğunu görürsünüz. Buna niyeti olanlar derneğimize gelsinler toplantılarımıza katılsınlar bizden fikir edinsinler sonra bu işe girsinler.

Bu konuda yararlanacakları kitaplar  özel yayınlar oldukları için kolay bulunmaz. İnternetten pullarla ilgili bilgi öğrenilebilinir. Derneğimizin üyelerinden 6 kişinin ortak eseri olan kitabımız derneğimizde ve Işık Kitabevinde satılıyor. Avrupa’da pul satışı ve pullarla ilgili  yayınlar yapan büyük şirketler vardır bunların aylık dergilerine üye olabilirler.

Dernek binamız Küçük Kaymaklı Postanesinin bitişiğindedir.

Adresimiz

Kıbrıs Türk Filateli Derneği

Kemal Aşık Caddesi No: 1

Küçük Kaymaklı

Veya P.K.: 1063

Küçük Kaymaklı