Cinayet suçlamasıyla yargılanan birinin kefaletle salıverilmesi, dünyanın hemen her ülkesinde protestolarla tepki görür. Fakat bu kez, farklı bir hikâye söz konusu. Zira geçen hafta ceza almaksızın serbest bırakılan kişi sadece cinayet zanlısı değil, aynı zamanda Bulgaristan'daki ırkçı şiddetin simgesine dönüşen bir isim.
Petko Elenkov adlı güvenlik görevlisi, geçen yıl hırsızlık yapmak üzere bir buzdolabı deposuna giren Roman bir genci duvardan atlayıp kaçmaya çalışırken vurarak öldürmüştü. 50 yaşındaki Elenkov, suçlamaları reddetti. Olay sonrasındaki bir yıl boyunca dava bir türlü başlayamadı. Ardından Elenkov 2 bin 500 euro kefaletle serbest bırakıldı. Bunu protesto eden ve adalet isteğiyle sokaklara dökülen Roman gruplar ise uyarı aldılar. Sonrasında da aşırı milliyetçi ve Nazi yanlısı gruplar gösteriler düzenledi.
Bulgaristan'ın başkenti Sofya'da DW'ye konuşan Roman getto merkezinde bulunan sivil toplum örgütü başkanı olan Fırsat Eşitliği Girişimi'nden Daniela Mikhaylova, milliyetçiliğin Bulgaristan'da yükselişe geçtiğini belirtiyor. Gelinen noktada milliyetçi tutumun sonucu doğan şiddet eylemlerinin medyada ‘Romanlar bunu hak ediyorlar' başlıklarıyla onaylandığını belirten Mikhaylova bu tür haberlerin kamuoyunun ‘şiddeti' meşru bir şeymiş gibi algılamasına neden olduğunun altını özellikle çiziyor.
Resmi istatistiklere göre Bulgaristan'da yaşayan Romanlar 400 bin kişilik nüfuslarıyla ülkedeki en kalabalık ve en çok saldırıya maruz kalan etnik grup. Ne var ki, nefret söylemleri ve ayrımcılığa hedef olanlar sadece onlar değiller.
Tüm etnik gruplar tehlike altında
Bulgaristan Yahudi Derneği başkanı Solomon Bali, “Müslümanlar, Yahudiler, eşcinsel toplulukları ve yabancı göçmenler de bu nefretin hedefi” sözleriyle durumun ciddiyetine işaret ediyor.
Saldırıların son yıllarda daha agresif ve sistemli bir hale dönüştüğünü belirten Bali, son 10 yıl içinde meydana gelen Köstendil Musevi Mezarlığı'nın tahrip edilmesi ve Burgaz Sinagogu'nun yakılması olaylarının internette ve sosyal medyada gerçekleşen anti-semitizm propagandanın sonucu olduğunu da sözlerine ekliyor.
Çeşitli basın organlarında, sadece bu kış ayları içerisinde Asyalı ve Afrikalı mültecilere yönelik bir düzineyi aşkın silahlı saldırı düzenlendiği haberleri yer aldı. Geçen ay da milliyetçi bir çete, Filibe'de 15'inci yüzyıldan kalma bir camiye saldırarak binanın camlarını kırdılar.
Bulgaristan Helsinki Komitesi Başkanı Krassimir Kanev, etnik ve dini temelli saldırıların yalnızca küçük bir kısmının hukuki kovuşturmaya uğradığını söylüyor. Bu davalardan birinde, Bulgar ırkçı grubun mağdur olduğu iddiasıyla davanın Romanlara karşı açıldığını da sözlerine ekliyor.