Etkili bir uzaktan eğitim nasıl yapılandırılmalıdır?

Covid-19 pandemisi nedeniyle okulların kapatıldığı 2020 Mart ayından itibaren uzaktan eğitim kavramı ile tanıştık. Uzaktan eğitim yeni bir kavram olmamakla beraber, tarihçesi 18’inci yüzyılda başlamaktadır. İlk uzaktan eğitim çalışması 1728 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nde Boston Gazetesinde verilen ilanla, Steno Dersleri ile başlamıştır. Uzaktan eğitimin gelişimini dört evreye ayırabiliriz. İlk evresi posta yolu ile eğitim, ikinci evresi radyo-televizyon (çoklu ortam), üçüncü evresi tele konferans modeli ve dördüncü evresi ise web tabanlı uygulamalarla günümüzdeki esnek öğrenme modelidir.
Uzaktan eğitim kavramı çok geniş bir kavramdır. Bir görsel ve bir video bile uzaktan eğitim olarak adlandırılabilir. Bu noktada karar verilmesi gereken uzaktan eğitim tipinin ne olması gerektiğidir. Uzaktan eğitim canlı (senkron) eğitim şeklinde, cansız (asenkron) şeklinde veya her iki yöntemle birlikte gerçekleşebilir.
Uzaktan eğitim gereklerinden biri durum tespiti yapılmasıdır. Burada hedef/öğrenci kitlenizin kim olduğunu iyi belirleyin ve uzaktan eğitim durumunuzu kitlenize göre şekillendirin. Kitleleri iki farklı şekilde kategorize edebiliriz:
İlk kategori öğrenim seviyesidir. İlk, orta, lise, üniversite, yüksek lisans ve doktora seviyeleri en temel seviyelerdir. Tabi doçent, doktor öğretim üyesi ve profesör öğrenim seviyeleri de mevcut fakat bu seviyeler diğer seviyelere göre daha az seyretmektedir. Öğrenim seviyesi dersinizin materyallerine ve işleyişine yön verecek ana etkenlerden biridir.
İkinci kategori ise yaş seviyesidir. Yaş seviyesine göre sıralama yaparken Erik Erikson’un 
8 farklı evrelere ayırdığı yaş aralıklarını kullanabiliriz. Yaş aralıkları şu şekildedir: 5-11, 12-19, 20-30, 30-60 ve 60+ yaş gruplarına yönelik eğitim materyalleri ve metotları farklılık göstermesi gerektiğinden, farklı ihtiyaçlara yönelik uzaktan eğitim yöntemleri kullanılmalıdır.
Web dünyasının bizlere uzaktan eğitim için sunduğu birçok değişik sistem bulunmaktadır. Kullanacağınız sistem ne olursa olsun sistemin her noktasının ilgili kurum tarafından iyice öğrenilmesi gerekmektedir. Kullanılan sistem hangisi olursa olsun ancak kullanabildiğiniz kadar uzaktan eğitimde verimli olabilecektir.
Etkin bir uzaktan eğitimin yürütülebilmesi içerik üretimi ile mümkündür. Öncelikle eğitimde kullanacağınız materyalleri hazırlamanız gerekmektedir. Uzaktan eğitim öncesi doküman, görsel, video, ekran paylaşımı, program, ödev gibi materyallerinizin hazırlanması, dersinizin giriş, gelişme ve sonuçtan oluşması ve ders içerisinde etkileşimi arttırmak için öğrencilerden geri dönüt alabilecek zeminin oluşturulması gerekmektedir. 
Uzaktan eğitimde öğrencilerinizden mutlaka geri dönüş alınmalıdır. Dersin başında ve sonunda öğrencilerin taleplerini ve öğrenme durumlarına yer verirseniz ders içi güven ve öğrenme durumunu arttırabilirsiniz. 
Coğrafyamızda daha önce bu konuya dair herhangi bir altyapı çalışması olmamasından dolayı uzaktan eğitim büyük aksaklıklarla başladı ve aradan geçen zamana rağmen de bu aksaklılar yaşanmaya devam etmektedir. Eğitimle ilgili kurumu olan Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı bünyesinde biran önce ivedilikle güncel koşullara uygun bir Uzaktan Eğitim Müdürlüğü, Birimi veya komisyonu gibi coğrafyamızın uzaktan eğitim politikasını belirleyecek bir yapını oluşturulması gerekmektedir. Çünkü uzaktan eğitim web tabanlı bir eğitim yöntemi değil, ulusal bir eğitim yönetimi olmalıdır.
Herkese güzel bir hafta dileklerimle, iyi pazarlar.