Rum Yönetimi Başkanı Nikos Hristodulidis’in Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman’ın ilk görüşmelerinde, Kıbrıs sorununda yeni sürecin başlaması için ortaya koyduğu 4 yönlendirici çizgiden 3’üne itiraz etmediği belirtildi. Ancak müzakerelerin çökmesi durumunda sonucun garanti altına alınması şartının sorunlu görüldüğü kaydedildi.
Politis gazetesi, “Erhürman’ın 4 ön şartından 3’ü kabul” başlıklı haberinde detayları yazdı.
Gazete, Hristodulidis’in Erhürman’ın dört maddesinden “siyasi eşitliğin müzakere konusu olmaması”, “müzakere sürecine takvim konulması” ve “sürecin ucu açık olmaması” ile uzlaşılan konuların yeniden açılmaması başlıklarına itiraz etmediğini aktardı.
Ancak müzakerelerin çökmesi durumunda sonucun garanti altına alınması şartının sorunlu görüldüğü kaydedildi.
Erhürman’ın 4’üncü madde ile müzakerelerin Rum tarafı yüzünden başarısız olması halinde Kıbrıslı Türklerin statüsün "benimsenmiş kurumsal süreç temelinde" gerçekleşmesini istediğine işaret edildi.
Haberde Hristodulidis’in müzakereler Kıbrıs Türk tarafı yüzünden çökerse ne olacağını, mesela kapalı Maraş’ı Kıbrıslı Rumlara vermesi gerekip gerekmeyeceğini, Türkiye’nin bunu yazılı hale getirip getiremeyeceğini sorduğu belirtildi.
Kıbrıs Rum tarafı örs ile çekiç arasında
Alithia gazetesi ise konuyla ilgili haberi “Kıbrıs Rum tarafı örs ile çekiç arasında” başlığıyla ele aldı.
Gazete, Rum Yönetimi’nin, BM Genel Sekreteri’nin Guterres Çerçevesi ile Erhürman’ın ortaya koyduğu dört ön şart arasında sıkıştığını yazdı.
Gazete, Hristodulidis’in siyasi eşitliği BM kararlarında tarif edildiği şekliyle kabul ettiğini, ancak bunun iki devletli çözüme gönderme yapan egemen eşitlik olarak yorumlanmasının mümkün olmadığını söylediğini hatırlattı.
Hristodulidis’in Guterres Çerçevesi’nin altı maddesini müzakere etmeye hazır olduğunu belirttiği ifade edildi.
Cumhurbaşkanı Erhürman’ın 4 maddesini hatırlatan gazete Hristodulidis’in şu sorulara cevap vermesi gerektiğine dikkat çekti:
-Siyasi eşitliği gerçekten kabul ediyor mu?
-Sürecin sonuç odaklı olmasını mı istiyor?
-Crans Montana’da bırakılan noktadan devam etmeye hazır mı?
-Yakınlaşmaların yeniden açılmasını istemiyor mu?
Tek plan: Crans Montana’dan devam
Haravgi gazetesi ise Hristodulidis’in yıl sonundan önce gayriresmi genişletilmiş bir konferansa katılmaya hazır olduğunu aktardı. Hristodulidis’in, 11 Aralık’ta adada bulunacak olan Holguin’in temaslarının bu çerçevenin oluşmasına katkı sağlamasını beklediğini söylediği belirtildi. Rum liderin, müzakerelerin Crans Montana’da kaldığı yerden yeniden başlamasını tek plan olarak gördüğünü ifade ettiği aktarıldı.
Erhürman’ın 4 maddesi
1-Siyasi eşitlik pazarlık konusu haline getirilmeyecek.
Müzakere metodolojisinin ilk maddesi, siyasi eşitlik ilkesinin tartışma ya da pazarlık konusu yapılmamasını hedefliyor. Buna göre Kıbrıs Rum Liderliği, BM Güvenlik Konseyi kararlarında ve bugüne kadarki yakınlaşmalarda yer aldığı şekliyle dönüşümlü başkanlığı ve Kıbrıslı Türklerin iradesi dışında merkezi düzeyde hiçbir karar alınamayacağını içerecek biçimde siyasi eşitliği kabul etmek durumunda olacak.
2-Müzakerelerin başlangıç ve bitiş tarihi belli olacak.
Metodolojinin ikinci maddesi, müzakere sürecinin yıllarca belirsiz şekilde sürmesini engelleyecek bir zaman çerçevesinin oluşturulmasını öngörüyor. Buna göre başlangıç ve bitiş tarihlerini içeren bağlayıcı bir takvim hazırlanacak.
3-Geçmişteki yakınlaşmalar teyit edilecek.
Üçüncü madde, geçmişte varılmış teknik ve siyasi yakınlaşmaların yeniden tartışmaya açılmamasını içeriyor. Özellikle mülkiyet gibi kritik başlıklarda oluşturulmuş uzlaşıların korunması gerektiği belirtiliyor.
4- Rum tarafının masayı terk etmesi hâlinde Türk tarafı statükoya dönmeyecek.
Son madde Rum tarafının masayı yeniden terk etmesi durumunda Türk tarafının bugünkü statükoya geri dönmeyeceğinin baştan güvence altına alınmasını amaçlıyor. Bu madde, 2004 Annan Planı sürecinde yaşanan güven kaybının tekrar etmesini önlemeyi hedefliyor.