Kuzey Kıbrıs’ı saatlerce elektriksiz bırakan Güneşköy’deki trafo merkezinde meydana gelen patlamanın nedenlerini araştırmak amacıyla Türkiye’den teknik ekip istendi. Bakanlar Kurulu’nun dün gerçekleşen olağanüstü toplantısında Kıb-Tek yetkilileri ve Polis Genel Müdürlüğünden bilgi alan Başbakan Üstel, bu olayın daha etraflı bir şekilde araştırılmasına karar verdi. Üstel, Türkiye’den gelecek ekibin 15 gün içinde ayrıntılı rapor hazırlayacağını belirtti.
Güvenlik kamerasının bulunmadığı Güneşköy’deki trafo merkezinde meydana gelen patlamayı değerlendiren Üstel “Bilinçli ya da bilinçsiz ihmal ve dıştan sisteme müdahale dahil tüm olasılıklar değerlendirilecek. Suçu veya ihmali olanlar varsa, kimsenin gözünün yaşına bakılmadan gereken yapılacaktır. Kimsenin, halkımıza bu sıkıntıları yaşatma hakkı yoktur” dedi.
Detaylı değerlendirme yapıldı
Üstel, elektrik gündemiyle toplanan Bakanlar Kurulu toplantısının ardından açıklama yaptı.
Enerji konusunun geniş bir biçimde ele alındığını kaydeden Başbakan Üstel şunları söyledi:
“Güneşköy Trafo Merkezi’nde yaşanan arıza nedeniyle KKTC genelinde yaşanan elektrik kesintisi, en geniş anlamda enerji konusunu bir kez daha değerlendirmemize vesile olmuştur. Elektrik kesintisinin yaratacağı sorunların bilincinde olmamak mümkün değildir. Süresinin ne kadar olduğu elbette önemlidir. Ancak hayati bir konuda çok kısa süreli bir kesinti bile, vahim sonuçlara neden olabilir. Kıbrıs Türk Halkı, elektrik enerjisinde uzun yıllar Rum Yönetiminin insafına bağlı kalmıştır.
1990 yılında Türkiye’nin 125 milyon dolarlık yatırım desteği ile Teknecik Elektrik Santrali kurulmaya başlanmış 1995 ve 1996 yılında iki ünite devreye girmiştir. Teknecik devreye girerken Rum tarafı, Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki ortaklık haklarımızın parçası olan Elektrik Enerjisini, Kıbrıslı Türklere kesmiştir. Tam o dönemde Teknecik’te meydana gelen patlama sistemin yarısını devre bırakmış ve tarihimizin en uzun süreli elektrik kesintilerini yaşamak durumunda kalmıştık.
O dönemde DP – CTP Koalisyon hükümetinin görevde olması, o günün siyasi ve toplumsal muhalefeti tarafından yaşanan sıkıntıların siyasi amaçla kullanmasına neden olamazdı. Her zor dönem, toplumsal dayanışma ile aşılır. Sıkıntılardan siyasi rant elde etmeye çalışmak, toplumsal düşünce ile örtüşmez.”
Türkiye’den uzman ekip gelecek
Üstel, Güneşköy Trafo Merkezi’nde yaşanan arızanın nedenlerini ortaya koyacak çalışmaların devam ettiğini belirterek, şöyle devam etti:
. Bakanlar Kurulu olağanüstü toplanarak elektrik konusunda geçtiğimiz Çarşamba gününden başlayarak yaşananları değerlendirmiştir. Kıb-Tek’ten, Polis Genel Müdürlüğümüzden mevcut bilgi verilerini dinledik. Dinlediğimiz zaman, bilinçli ya da bilinçsiz ihmal ve dıştan sisteme müdahale dahil tüm olasılıkların dikkate alınarak arıza odaklı ve diğer etkilerle ilgili geniş soruşturmanın çok yönlü olarak sürdürülmesine karar verdik.
Alınan karar çerçevesinde Polis Genel Müdürlüğümüz kendi bünyesinde hızla sonuca gidecek bir yapılanmayla soruşturmasının sürdürecektir. Kıb-Tek, en eski kurumsal yapılarımızdan biri olarak, teknik kapasitesi yüksek insan kaynağına sahiptir. Kıb-Tek’te kendi içinde soruşturmasını genişleterek gerçekleştirecektir.
Bir üçüncü taraf olarak Anavatan Türkiye’den, konuyu tüm yönleriyle araştıracak, uzman ekip desteği talebimizi ilettik. Birkaç gün içerisinde Türkiye’den gelecek ekip, tüm kademlerde incelemesini yaparak, kapsamlı bir rapor hazırlayacaktır. Böylece yangının tespiti zorlaştıran tahribatının altına da inilebilmesini umut ediyoruz.”
“Yaşanılanlardan elde edilen deneyimler, Kıb-Tek’teki mevcut sistemin, üretim ve iletim alt yapısı başta olmak üzere güvenilir bir şekilde sürdürülebilirliğini gözden geçirmeyi de zorunlu hale getirmiştir”diyen Üstel, şunları kaydetti: “Anavatan Türkiye’den gelecek, uzman, bilir kişilerden oluşan ayrı bir ekip de Kıb-Tek’i bu çerçevede inceleyip, sonuçları bizlere aktaracaktır.
Bu ülkede komitelerin sonuç alınmaması için kurulduğuna dair, bir kanaat vardır. Bizler bu önyargıyı yok edecek bir tutum içindeyiz. Elektrikte arızanın nedeninin ortaya çıkarılması ve istikrarlı üretim için çalışmalar en geç 15 gün içinde sonuçlanacak. Sonuçlar saydamlık, açıklık ve hesap verebilirlik ilkesiyle halkımızla paylaşılacaktır. Suçu veya ihmali olanlar varsa, kimsenin gözünün yaşına bakılmadan gereken yapılacaktır. Kimsenin, halkımıza bu sıkıntıları yaşatma hakkı yoktur.”
Enerjide kapasite artırımını başarmalıyız
“Halkımızın elektriksiz kalmaması için, sadece bugün için değil, geleceği de düşünerek kesintisiz çalışma içindeyiz” diyen Üstel, şunları söyledi:
“Ülkemizde doğal nüfus artışı yanında, ülkemizde kalıcı yaşamı tercih eden Türkiye ve üçüncü ülkelerden gelenler, turistler ve öğrenciler de enerji tüketiyor. Bütün öngörüleri de dikkate alarak çare üretme, enerjide kapasite artırımını başarmalıyız. Mevcut elektrik üretim teknolojimizin çevre dostu olmadığını elbette biliyoruz. Güneş enerjisi, bir anlamda Tanrının bizlere lütfudur. En geniş şekilde değerlendirmeliyiz. Ancak Türkiye ile enterkonnekte bir bağlantı sağlamadığımız sürece elektrikte, elektrik üretiminde çok yönlü sıkıntılar, hep kapı eşiğimizde olacaktır. Mevcut durumda alacağımız önlemler ancak bu sıkıntıları oransal azaltacaktır. Bir an önce ile Anavatan Türkiye ile enterkonnekte, kabloyla bağlantıyı gerçekleştirmeliyiz. Suda olduğu gibi, elektrikte de çare Anavatan Türkiye’dir. Hükümet olarak amacımız, elektrik konusunda da günü kurtarmak değil, geleceği düşünerek sorunsuz bir sistem kurmaktır.”
Üstel, elektrik kesintisinde mağduriyet yaşayan herkesin tepkisini saygı ile karşıladığını da ifade etti.