Ömer KADİROĞLU
Kuzeyden güneye geçişlerde yüzde 50’ye yakın oranda artış yaşanırken, güneyden kuzeye geçen Kıbrıslı Rumların ve yabancı turistlerin sayısındaki azalma tarihi Arasta çarşısını da vurdu. Bölge esnafı, Lokmacı kapısından geçen insan sayısının azalması nedeniyle işlerin ciddi oranda azaldığını ve bu durumun moral bozukluğu yarattığını söyledi.
Diyalog muhabirine konuşan Arasta esnafı; gerek Kıbrıslı Rum, gerekse yabancı turistlerin sayısındaki azalmayı ağırlıklı olarak iki nedene bağladı. Ana nedenin kuzeydeki pahalılık olduğunu belirten esnaf, 5 Kıbrıslı Rum’un kuzeyde tutuklanmasının da ilişkileri olumsuz yönde etkilediğine dikkat çekti.
Ne dediler?..
Semavi Aşık
“Güneyden kuzeye geçen turist ve Rum sayısında bir düşüş vardır. Bunun sebeplerinden biri 5 Rum’un tutuklanmasıdır. Bir diğer sebep ise eskiden ekonomik olarak bizim taraf daha cazipti; insanlar karnını doyurmak için kuzeye geçiyor ve Lokmacı bölgesinde çok ucuza yemek yiyebiliyordu. Ancak şu anda çark tersine döndü ve bizden oraya gidenler çoğaldı. İnsanların saatlerce barikatlarda geçiş yapmak için beklemesi de ciddi bir azalmaya neden olmuştur. Arasta bölgesi 2003 yılında kapılar açılana kadar çok sıkıntı çekti; kapılar açıldıktan sonra yavaş yavaş kendine geldi. Lokmacı sınır kapısı Arasta’ya can suyu oldu ve Arasta, 70’li yıllardaki eski coşkusuna kavuştu. Ancak şu anda ciddi bir azalma vardır. Surlariçi aslında bir devlet politikası olmalıdır. Oluşturulacak bir komite ile buraların nasıl yeniden canlandırılacağı konusunda çalışmalar yapılmalıdır. Her iki tarafın siyasileri de inadı bırakıp, en azından Mağusa kapısını açarak Metehan’daki yükü azaltmalıdır.”
Bünyamin Yüksekbaş
“Güneyden kuzeye geçişlerde ciddi bir azalma vardır. Bunun nedeni ekonomik sebeplerdir. Orada denetim var ve herkes kafasına göre fiyat uygulayamadığı için fiyatlar bizden daha ucuzdur. Bu nedenle Rumlar dövizin yüksek olmasına rağmen kendi bölgelerini daha cazip buluyor ve buraya geçmiyorlar. Sınır kapılarındaki yoğunluk da geçişlerin azalmasına etki etmektedir. Bugün hafta sonu olmasına rağmen Arasta’da çok kişi yok.”
Selver Kaya
“Güneyden kuzeye geçişler yüzde 50 azaldı. Her şeyin çok pahalı olduğunu söylüyorlar ve eskisi kadar kuzeye geçmiyorlar. Bu durum işlerimizi çok etkiliyor. Ben personel çalıştırmadığım halde şu anda ciddi bir sıkıntı yaşıyorum. Bir diğer etken ise sınır kapılarındaki yoğunluk ve 5 Rum’un tutuklanmasıdır. Siyasiler ülkelerine büyük zararlar veriyor, ancak bunu görmüyorlar. Bu durum bize ciddi zarar veriyor. Arasta bölgesine yöneticiler sadece seçim zamanı geliyor; onun dışında Arasta resmen kaderine terk edilmiştir. Bu yaşanan sıkıntıları yetkililerin görüp çözüm üretmesini bekliyoruz.”
Özkay Ertayfur
“Güneyden kuzeye geçen Rum ve turist sayısında ciddi bir düşüş vardır. Eskiden oradan buraya gelen çok fazla aile vardı; gelip burada yemek yiyip alışveriş yaparak çarşıya katkı sağlıyorlardı. Ancak şu anda buraya ne Rum ne de turist gelmektedir. Bu azalmanın nedeni tam olarak bilinmiyor. Sınır kapılarındaki yoğunluk mu, 5 Rum’un tutuklanması mı, bilmiyoruz; ancak ortada çözülmesi gereken bir sorun olduğu bellidir.”
İsmail Yumurtacıoğlu
“Eskisi kadar olmasa da buraya hâlâ Rum gelmektedir; ancak turist sayısında ciddi bir azalma yoktur. Rumların geçişlerindeki azalmada sınır kapılarındaki yoğunluğun etkisi de vardır. Bizi yöneten kişiler veya bu konuda yetkili olanlar, karşı tarafın lideri ile görüşerek sorunun çözümü için adım atarsa bu sorun ortadan kalkacaktır. İki taraf da birbirini suçluyor; bundan vazgeçilmesi gerekiyor.”
İmren Özerlat
“En büyük sorun sınır kapılarıdır. Halkların daha kolay bir şekilde birbirine karışması, dostluk ve ticaret açısından önemlidir. Her iki tarafın siyasileri oturup akılcı bir çözüme ulaşmalıdır. Bu sıkıntılardan her iki toplum da şikâyetçidir. Karşılıklı geçişler rahatlatılırsa, Rumlar daha fazla burada vakit geçirecek, Türkler de orada işlerini daha kolay halledecektir. Bu sıkışıklığın bilinçli yaratıldığı ve gerekçesinin tutuklanan 5 Rum ile ilgili olduğu duyulmaktadır. Özetle, hükümetlerin anlaşamamasının cezasını toplumlar ödüyor.”