Halkın derdi geçim

Ömer KADİROĞLU

Kıbrıslı liderler, Güven Yaratıcı Önlemler ve müzakereler konusunu ele almak üzere New York’ta bir araya gelirken, Kıbrıs’ın kuzeyindeki insanlar öncelikli sorunun pahalılık olduğunu söyledi. “Mutfak masraflarını karşılamakta zorlanıyoruz” diyen vatandaşlar, siyasilerin öncelikle çarşıyı ucuzlatacak önlemler üzerinde durmasını istedi.
“Kıbrıs sorununun çözümü istiyoruz ama tünelin ucunda ışık göremiyoruz” diyen vatandaşlar, iki tarafın görüşleri arasında dağlar kadar fark olduğuna dikkat çekti. New York toplantısından sonuç beklemeyen vatandaşlar “liderlerin hiç olmazsa Güven Yaratıcı Önlemler konusunda uzlaşmasını temenni ediyoruz” dedi.
Girne’de her çarşamba günü kurulan açık pazara alışverişe gelen vatandaşlar Diyalog’a konuştu. Vatandaşlar, “Kıbrıs sorununun çözümü önemli ancak vatandaşın önceliği ekonomidir. Mesela pazar yerindeki fiyatlar çok yüksek, istediklerimi almıyorum” dedi.

Ne dediler?..
Mehmet Kulle
“Kıbrıs sorunu New York’ta görüşülüyor. Bu kez de olumlu bir sonucun çıkacağını beklemiyorum. Rum’un amacı bizi azınlık yapmaktır. Annan Planı’nı reddetti, Crans-Montana’da masadan kalktı. O nedenle neyi bekliyoruz, kimin umudu var? Adamlar 1963 yılında neyi vereceklerini zaten açıkladılar ama bizimkiler hâlâ bir şey olacak umuduyla avutuluyor.
Kıbrıs sorununun çözümü önemli ancak vatandaşın önceliği ekonomidir. Mesela pazar yerindeki fiyatlar çok yüksek, istediklerimi alamıyorum.”

Arkın Tomay
“Kıbrıs sorunu ile ilgili senelerdir aynı toplantılar yapılıyor. Bu toplantıdan bir sonuç çıkabilir çünkü Rumlar mallarından dolayı biraz baskı uygulamış gibi görünüyor. Bundan sonra ne olacağını, malların ne olacağını ve kimin neyi alacağını para belirleyecek. Bizim gözümüz görüşmelerde ancak önceliğimiz pahalılık. 
İnsanların önceliği geçimdir. Emekliler maaşlarının gününde ödenmesine bakıyor. Kıbrıs sorunu 50 senedir yaşanıyor ve artık kalıplaştı. Ucuz diye geldiğimiz açık pazarda ürünler çok pahalı; özellikle meyve fiyatları çok yüksek ve artık pazarın bir cazibesi kalmadı.”

Hulki Başkütük
“Kıbrıs sorunu New York’ta görüşülüyor ve bence bu kez de bir şey beklemek doğru olmaz. Olumlu bir sonuç çıkacağını düşünmüyorum; çünkü bu işin içine uluslararası aktörler karışıyor. Kıbrıs sorunu önemli ancak önceliğimiz, derdimiz geçimdir. İnsanların önce karnı doyacak ki Kıbrıs sorununu düşünsünler. Bu nedenle geçim derdi ön planda kalıyor. İnsanlar ucuz diye pazara geliyor ancak hayal kırıklığı yaşıyor. Çünkü açık pazarda fiyatlar çok yüksek ve kimse özellikle meyve alamıyor. Sebzeler, mevsimi diye biraz ucuzladı ama meyve fiyatları hâlâ çok yüksek.”

Tamer İbrahimzade
“Kıbrıs sorunu New York’ta görüşülüyor ancak ben olumlu bir sonuç çıkacağını düşünmüyorum. Kıbrıs sorununun çözülememesinin nedeni bence Birleşmiş Milletlerdir. Birleşmiş Milletler iki tarafa da eşit davranamadığı için Kıbrıs sorunu çözülemiyor ve bütün yükü Türkiye ile Kıbrıslı Türklere yıkmaya çalışıyorlar. Adada çözümsüzlük sürdüğü için de beraberinde sorunlar yaşanıyor. En büyük sorun da ekonomidir. Hayat çok pahalı hale geldi, pazarda dahi ucuz ürün bulmak zorlaştı. İnsanlar artık geçimini sağlayamaz duruma geldi. Kıbrıs sorunu çözülemiyor diye ekonomiyi göz ardı etmemeli, ekonomiyi nasıl kalkındırırız diye çalışmalıyız.”
Vacit Davulcu
“Kıbrıs sorunu New York’ta görüşülüyor. Ancak bu sorunun çözümünü bekleyen sadece zaman kaybeder. Egemen ülkeler Güney Kıbrıs ile Kuzey Kıbrıs’ın birleşmesini ve anlaşmasını istemezler. Burada bir barış ya da anlaşmayı kimse beklemesin çünkü bu mümkün değildir. Bu nedenle hayatımızı etkileyen sorunlara odaklanmalıyız. Mesele hayat çok pahalı, insanlar geçinemiyor. Bunun en büyük örneği pazar yeridir. Burada dahi fiyatlar çok yüksektir. 
Ben serbest piyasa tezine karşıyım. Devlet denetleme yapmıyor. Hükümetler, memleketi tefecilerin, komisyoncuların ve tüccarların eline peşkeş çekti. Pazar yerinin pahalı olmasının nedeni hem tüccarlar, hem tefeciler hem de hükümetlerdir. Çözüm üretebilecek bir beyin mekanizması yoktur.”

Süleyman Ahmet Camgöz
“Kıbrıs sorununun çözüme kavuşacağını asla düşünmüyorum. Rum tarafı bizi kendi idaresine almak istiyor, biz de hayır diyoruz. 50 senedir hayır diyoruz ve demeye de devam edeceğiz. Avrupa da onlara destek veriyor. İleride bir çözüm olacaksa, bu iki devletli bir çözüm olmalıdır. Olmayacaksa da yolumuza bakıp, ülkedeki ekonomi, pahalılık gibi sorunları çözmeliyiz. Piyasayı denetlemeliyiz. 
Benim önceliğim geçim, sonrasında ise Kıbrıs sorununun çözümüdür. İkisi de birbiriyle bağlantılı ve çok önemli konulardır.”

Hüseyin Yücel
“Müzakerelerden bu kez de olumlu bir sonuç çıkmayacaktır. Bizimkiler gidip yiyip içip tatil yapıp dönecekler. Bu kadar senedir bir çözüm olmadıysa, bundan sonra da olacak diye bir umudumuz yoktur. Bu nedenle önceliğimi geçim ve ekonomiye veriyorum. 
Pazar yerleri dahil marketler, restoranlarda fiyatlar çok yüksektir. Asgari ücretle geçinen insanlar pazardan bir şey alamıyor. Meyve ve sebze fiyatları çok aşırı yüksek.”

Çarşamba pazarında dünkü fiyatlar: 
Asma Yaprağı: 600 TL
Kiraz: 500 TL 
Nektarin 200 TL
Börülce: 180 TL 
Bamya: 180 TL
Mantar 150 TL
Armut 150 TL
Kayısı: 150 TL
Şeftali 140 TL
Fasulye: 100 TL
Sultani Üzüm: 100 TL
Ananas: 80 TL (Tanesi)
Erik: 80 TL 
Muz: 75 TL
Elma: 60 TL 
Avakado: 50 TL (Adet)
Portakal: 50 TL 
Havuç: 40 TL 
Salatalık: 40 TL 
Biber: 35 TL
Soğan: 35 TL
Kabak: 30 TL
Patlıcan: 20 TL
Babutsa: 20 TL (Tanesi)
Domates: 10 TL 
Karpuz: 8 TL (Kilosu)