Diyalog Gazetesi
2016-04-10 09:02:03

On soruda Panama Belgeleri

Hasip SEPETCİOĞLU

10 Nisan 2016, 09:02

Dünya’da Panama Belgeleri fırtınası esiyor. Uluslararası haber ajansları bu belgelere kitlenmiş durumda, işte on soruda Panama Belgeleri;

Nedir bu Panama Belgeleri?
Panama Belgeleri, Orta Amerika’da bulunan Panama ülkesindeki hukuk firması olan Mossack Fonseca’ya ait milyonlarca sayfalık belgedir. Bu milyonlarca sayfalık belgeler, Panamalı Hukuk bürosundan sızdırılıp, Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Birliği (ICIJ) aracılığı ile dünya kamuoyu bilgisine getiriliyor. Ortaya çıkan ve ünlü liderlerin hesaplarını deşifre eden bu belgelere Panama Belgeleri (Panama

Papers) adı verildi.
Panama Belgeleri çok mu fazla?
Sızıntı, toplamda, 11 buçuk milyon dokümandan oluşuyor. Bilgisayar dilinde bu 260 Gigabaytlık veri anlamındadır. Dünya basınına yansıyan önceki belgeler; örneğin Wikileaks toplamda 1,7 Gigabaytlık veriden oluşuyordu. Bu anlamda Panama Belgeleri dünya tarihinin en büyük sızıntısı olma özelliğini de taşımaktadır. 

Panama merkezli, Mossack Fonseca ne iş yapar?
Mossack Fonseca, offshore şirketlere hukuki danışmanlık hizmeti veren bir hukuk firmasıdır. Hizmetlerini yıllık olarak faturalandırıyor ve aynı zamanda varlık yönetimi de yapıyor. Firma Panama merkezli olmasına rağmen dünya çapında bir operasyon yürütüyor. Firmanın web sitesinde 42 ülkede toplam 600 çalışanı ile faaliyet yaptığını belirtiyor.
Mossack Fonseca nerelerde faaliyet gösteriyor?
Firma faaliyetleri özellikle vergi cenneti olarak bilinen İsviçre, Kıbrıs, Britanya Virgin Adalarında yoğunlaşmaktadır.

Offshore yasal mıdır?
Evet offshore yasaldır ve uluslararası kabul görür. Birçok ülkedeki iş insanları, yönetilen kur rejimlerinden korunmak için paralarını offshore şirketlerde tutmayı tercih ederler.
Peki belgelerin gündeme oturmasının yasa dışı boyutu nedir?
Offshore şirketten elde edilen gelirin gizlenmesi ve yaşanılan ülkede vergisinin ödenmemesi, kişinin sahip olduğu gerçek serveti beyan etmemesi, vergi kaçakçılığı ve yolsuzluk kapsamında değerlendirilir. Bu şirketlerin hiçbir şekilde kayıt tutma zorunlulukları da olmadığından, bu yolla kara para aklamak da kolaylıkla mümkündür olmaktadır.

Panama Belgeleri neden dünya gündemine oturdu?
Panama merkezli hukuk firması Mossack Fonseca Off-shore finans şirketinin 1970’den günümüze yaptığı yatırımların sızması ile ülkelerinden vergi ve para kaçıranların listesi ortaya döküldü. Panamalı hukuk firması Mossack Fonseca’ya ait belgelerde aralarında 12 dünya lideri ile çok sayıda bürokrat ve iş çevrelerinden önemli kişilerin bulunduğu para aklama, ambargoları delme ve vergi kaçırma gibi yasadışı faaliyetleri ifşa ettiği için belgeler dünya gündemine oturdu.

Belgede kimler var?
Belgelerde; Arjantin Devlet Başkanı Mauricio Macri, İzlanda Başbakanı Sigmundur Davio Gunnlaugsson, Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroshenko, Rusya Devlet Başkanı Putin'in yakın arkadaşları, Azerbaycan Devlet Başkanı Aliyev'in ailesi, Suriye Devlet Başkanı Esad'ın kuzenleri, İngiltere Başbakanı David Cameron'ın babası, Pakistan Başbakanı Nawaz Şerif'in çocukları ve Malezya Başbakanı Necib Rizak'ın oğlu gibi isimler bulunuyor.

Panama Belgeleri’ni kim açığa çıkardı?
Kişisel düşüncem bu belgelerin sızmasının arkasında Amerika Birleşik Devletleri’nin olduğudur. ABD yıllardır süper gücü olarak dünyanın jandarmalığını yapmaktadır. Fakat günümüzde ABD dünya jandarmalığını askeri güç ile değil, teknolojiye bağlı olarak dijital verileri kontrol ederek yapmaktadır. Geçtiğimiz yıllarda dünya liderlerini nasıl dinlediğini öğrenmiştik. Şimdi de ülke liderlerinin özel bilgilerine sahip olarak finansal olarak yaptıkları operasyonları ifşa ederek, istediği lideri zor duruma bırakarak ülkeleri dizayn etmek için kullandığı bir yöntem olarak görmekteyim. Ayrıca Panama Belgeleri’nde ABD’den hiçbir şirket, kişi veya kurumun olmaması da düşündürücü…

Yer yerinden oynar mı?
Belgeler Mossack Fonseca’nın dünya genelinde kara para aklama, uluslararası yaptırımlardan kaçınma, vergi kaçırma ve servetin asıl sahibini gizleme gibi suçları örtbas etmeye yardımcı olduğunu gösteriyor. Sızıntı, aslında politikacılardan çok vatandaşlara dokunuyor ve belgelere konu olan liderlerin, ülke halkının bu gelişmelere nasıl tepki vereceği belirleyici olacaktır. 
Herkese iyi pazarlar.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.