İskoçya da 18 Eylülde yapılacak olan halk oylaması tarihimiz için çok büyük yeniliklere gebe. Anketlere son baktığımda “evet” oyları 8 puan önde idi ve halk oylaması da eğer bu şekilde sonuçlanırsa 1707 den beridir, “birliktelik” oluşturmuş bu iki millet (İngilizler ve İskoçlar) birbirinden ayrılacak ve Avrupa siyasi coğrafyası değişecektir

Kolay değil, artık “Büyük Britanya” diyemeyeceğiz mesela! Ya da o ünlü, hani ilk anda aklınıza gelen İngiliz bayrağı da değişecek. Nede olsa o bayrak Büyük Britanya’nın bayrağı. 

Dahası da var!  

Mesela, Avrupa Birliği meselesi. İskoçya toprakları bu gün itibari ile Avrupa Birliği üyesidir. Fakat olası bir ayrılık durumunda teknik olarak yeni İskoçya devleti artık birlik üyesi olamaz. 

Ayrılıkçı kanadın bu konuda kendinden oldukça emin. Onlara göre olası bir bağımsızlık durumunda, resmi ayrılık tarihi olan 24 Mart 2016’ya kadar, İskoçya’nın AB ile gerekli tüm ön görüşmeleri başarı ile tamamlayacağı ve gereken şartları da yerine getirecektir. 

Böyle olursa, İskoçya hiçbir sıkıntı yaşamadan yeniden AB üyesi olur.

Fakat bu konuda birçok uzman, sürecin tahmin edilenden daha uzun sürebileceğini söylüyorlar. Yani, elbette İskoçya yeniden AB üyesi olacaktır, ama bu süreç hiç te tahmin edildiği kadar kolay olmayacak. 

AB İskoçya’ya uzun ve sıkıntılı bir süreç yaşatabilir. Ne de olsa 40 yıldır AB üyesi de olsa, İskoçya’nın birçok kurumu, yeni AB yasalarına göre biraz demode kalmış olabilir. Birde İngiltere’nin işi zorlaştıracağını da düşüne biliriz.

Bir diğer önemli nokta da bence para birimidir. İskoçya topraklarında şu ana kadar İngiliz Sterlini kullanılıyordu. Fakat olası bir ayrılık sonrasında ne olacağı henüz tam belli değil gibi. 

Bu konuda ne İskoç nede İngiliz yetkililerin net bir açıklaması yok. Son birkaç günde bazı İskoç milletvekillerinin, İngiltere’nin “para birimi birliği” fikrine alışması gerektiğini, çünkü İskoçya’nın ve İngiltere’nin birbirine karışmış, kenetlenmiş ekonomilerinin artık iki ayrı para birimi ile ayrışamayacağını söylüyorlar.  

İngiliz çevreler ise, Eğer İskoçya ayrılacaksa neden bizim paramızı kullanacak diye karşı çıkıyorlar. 

Peki, şu andaki gibi Sterlin kullanılmaya devam ederse, İskoçya hedeflediği tam bağımsızlığa ulaşabilir mi? Bence ulaşamaz. Hatta bazı ayrılıkçı çevreler, böyle bir durumda İskoçya’nın yerel yatırımcısı için oldukça önemli olan “kredi faiz” rakamlarının İngiltere tarafından belirlenir ve bu da uzun süreli ekonomik belirsizliklere yol açar. 

İngiltere’nin ise şu anda, “para birimi birliği” ne karşı aldığı gönülsüz bir pozisyon alıyor. Yine de İngiliz ekonomisi böyle bir durumda ciddi hiçbir sorun yaşamaz, olan genç İskoç devletine olur. Biz bu durumu birinci elden biliyoruz değil mi? 

Bence İskoçya İngiliz Sterlini kullanmayı bir ihtimal dahi olarak görmemeliler. Nede olsa İskoçya şimdilik evden ayrılırken babasının kredi kartını da götürmek istemesi çok mantıklı değil. (Yoksa baba o kredi kartını iptal eder)  İskoçya daha zor olan yolu, yani kendi para birimi alternatifini düşünmek zorundadır. 

Tüm bunların yanında daha başka konular da var. Güvenlik, doğal kaynaklar, sınır ve pasaport gibi konular henüz netlik kazanmış değil. 

Benim dileğim, İskoçya’nın bağımsızlığını kazanmasıdır. Ama bu hedef için ödenecek tüm bedelleri de ödemeye hazır olmaları gerekiyor. Ne de olsa bağımsızlık ucuz bir değer değildir.