Altının özet tarihi:

   Altın insanlık tarihi boyunca kıymetli bir maden olarak hep değerli bir varlık oldu. Takı ve süs eşyası olarak kullanılırken akabinde imparatorluklar döneminde paradan önce takas aracı ve devletin parası gibi ekonominin ve ticaretin temel direklerini oluşturdu. Roma imparatorluğunda Aureus adı verilen altın sikkeler kullanıldı. Osmanlı imparatorluğunda ise Sultanlık altınları veya Osmanlı lirası altın sikkeleri hem iç hem dış ticarette kullanıldı. Maaşlar, savaş ganimetleri ve vergi ödemeleri gibi birçok işlemde altın kullanılması, bu madenin ekonomide ne kadar merkezi bir rol oynadığının kanıtıydı.

Devletlerin altın standardını kaldırması:

   Altının ekonomideki rolü 20. yüzyılda kökten değişikliğe uğradı. 1971 yılına geldiğimizde, ABD Başkanı Richard Nixon tarihi bir karara imza attı. "Altın Standardı" olarak bilinen ve doların altına dönüştürülebilirliğini garanti eden sistem, ikinci dünya savaşı sonrasında tek taraflı olarak feshedildi. Bu kararla birlikte, para birimleri artık doğrudan altınla desteklenmiyordu. İşte bu dönüm noktası, altının kaderini değiştirdi. Altın, artık bir para birimi olmaktan çıktı ve küresel piyasalarda serbestçe işlem gören bir yatırım aracı haline geldi. Merkez bankaları ve bireysel yatırımcılar için güvenli bir liman olan altın, enflasyona, ekonomik krizlere ve jeopolitik istikrarsızlıklara karşı bir sigorta aracı olarak görülmeye başlandı.

Karşılıksız basılan para altını ve dijital paraları değerlendirmeye devam ediyor:

   Ülkelerin altın standardı kalktıktan sonra karşılıksız para basarak borçlarını ödemesi ve her yaşanan ekonomik krizde para basması yerinde duran sabit varlıklar olan Gayrimenkul, Altın, Gümüş ve yeniçağımızda oluşan dijital altın diye lanse edilen Bitcoin ve Ethereum gibi merkeziyetsiz dijital paralar değerlenmeye başladı. Nitekim Bitcoin üretimi de 21 milyon ile sınırlandırıldığı için altın gibi arzı sınırlı prensibi ile işlem görmektedir. Böylece altın ve Bitcoin'in değer artışını, aynı "az bulunan, talep gören" prensibiyle açıklayabiliriz. İkisi de kontrolsüz para basımının yarattığı enflasyonist ortama karşı birer kalkan işlevi görüyor. Altın tarihsel olarak bu rolü üstlenirken, Bitcoin ise dijital çağın yeni "güvenli limanı" olarak ortaya çıkıyor. Dolayısıyla para bolluğu sayesinde paranın alım değeri düştükçe varlıklar daha çok para etmeye başladı. Bu durum, hem altının hem de Bitcoin'in sadece birer yatırım aracı değil, aynı zamanda “modern” karşılıksız para sistemine karşı birer alternatif oluşturuyor.

Para arzının artışı paranın değerini düşürürken, varlıkların değerini artırıyor:

   ABD’de altın standardına karşı para basma dönemi 600 milyar dolar varken grafikte açıkça görüleceği üzere 2000 yılından beri 2008 subprime krizi, 2020 pandemi krizi derken hızla artırılarak 2025 ortasından sonra 22 trilyon dolara kadar düzenli şekilde yükselmiştir. 2020 – 2025 aralığında dolar arzı % 40 civarında yükselmiştir. Türkiye’de ise 2020 yılında para arzı 2,5 Trilyon TL iken 2025 ağustos sonu itibariyle % 585 civarında çok sert yükselerek 21,4 trilyon TL’ye yükselmiştir. Yani dolaşan para miktarı 7 kat artmıştır. O yüzden Türk lirası daha hızlı değer kaybetmiş ve enflasyon hızla artarken arzı sınırlı olan altın ve bitcoin Türk Lirası karşısında dolara nazaran daha da fazla değer kazanmıştır. 

Altın ve bitcoin riskleri ve gelecek beklentileri:

   Altın ve bitcoin grafiğinde görüleceği üzere değerleri uzun vadede yükselirken dönem içerisinde volatilite (oynaklık) yüksektir. Faiz alır gibi her gün net bir kazanç sağlamıyorlar ancak uzun vadede elden tutulunca daha fazla değerleniyorlar. Nitekim fiyat hareketleri dalgalı olsa dahi uzun vadede hep yukarı yönlü hareket ediyor. Gelecek fiyatlaması için ise para arzındaki hareketlerin yakından takip edilmesi önem arz edecektir. Para arzı ne kadar artırılırsa varlıkların değerlenmesi de o kadar güçlü olacaktır. Malumunuz olduğu üzere ABD ve Türkiye’de Eylül ayında faiz indirimleri beklenmekte ve para politikasında gevşeme beklendiğinden dolayı para arzında artışlar yaşanması varlıkları şu an dan değerlendirmeye başlamıştır.

ABD Para Arzı

Türk Lirası Para Arzı

Kırmızı Çizgi: Bitcoin Artış Hızı

Mavi Çizgi: Altın Fiyat Artış Hızı