Diyalog Gazetesi
2025-07-31 09:30:59

Cumhurbaşkanlığı işe yarar hale gelecek mi; görelim!

Hasan ERÇAKICA

31 Temmuz 2025, 09:30

Cumhurbaşkanlığı niye var? Bizi dış dünyada temsil etsin diyenler çoğunluktadır. Buna karşın anayasal düzenimiz içinde de belli bir yeri var… Kimilerine göre; Cumhurbaşka-nı’nın önemli yetkileri var ve KKTC sistemi gerçekte “yarı başkanlık” sistemidir. Bakanla-rın ve üst kademe yöneticilerinin atanmasındaki imza göstermelik olmaz ve etkili bir şe-kilde kullanılabilirse buna ben de inanabilirim.
Bu gerçeklere karşın, “Cumhurbaşkanlığı olmazsa daha iyi olur” diye düşünmeye de-vam ediyorum. Cumhurbaşkanı olmazsa devletin tepesi karmaşadan kurtulur. Kıbrıs sorunu ile ilgili işleri de hükümet yürütmek zorunda kalır ve sonuçta pek çok açmazın veya çıkmazın Kıbrıs sorunundan kaynaklandığı hem hükümet hem de halk tarafından çok daha iyi anlaşılır. Belki o zaman sorunun çözümü için doğrudan uğraşan hükümet-ler de kurulur. 
İnanıyorum ki; etkili bir parlamenter sistem, bugünkü sistemden çok daha iyi çalışabilir ama bunu anlatmak zordur. “Cumhurbaşkanlığı kaldırılsın” diye yazdığımda görevdeki başkanlar bunu kendilerine saldırı olarak almayı tercih ettiler zaten. O makama gelmek için hazırlık yapanlar da duymazlıktan geldiler.
Cumhurbaşkanı Tatar’ın bu konudaki görüşünü hiç duymadım ama önümüzdeki se-çimde göreve gelmesi en büyük olasılık olan Tufan Erhürman, sistemi “yarı başkanlık” olarak niteleyen siyasi liderlerimizden biridir. 2020’deki Cumhurbaşkanlığı seçimleri öncesinde de bunu açıklamıştı ama Erhürman’ın bunu, iç konularda etkisiz kalan Mus-tafa Akıncı’yı eleştirmek için söylediği varsayıldı ve gereken önem verilmedi. Şimdi de aynı şeyi söylüyor. Bu kez favori aday kendisidir; belki üzerinde durulur ve Cumhurbaş-kanlığı, tükettiği kaynakları hak eden bir duruma getirilir.
Dün, tv2020’de Emre Diner’in sorularını yanıtlayan Gülşah Sanver Manavoğlu’nu dinle-dim. Manavoğlu, Cumhurbaşkanı’nın ekonomik konulardaki etkisinin ne olabileceği sorusuna yanıt verirken; hukukun üstünlüğünü, atamalarda liyakati ve genel olarak ana-yasal düzeni koruyacak ve sürekli hatırlatacak bir Cumhurbaşkanı’nın hükümetleri de akılcı olmaya zorlayacağından ve ekonomi yönetiminin bugünküne göre daha iyi olabi-leceğinden söz etti. 
Cumhurbaşkanlığı makamının israftan başka bir şey olmadığını 50 yıldan beri gözlem-leyen bir kişi olarak gerek Erhürman’ın açıklamaları gerekse Manavoğlu’nun yaklaşımını değerli gördüm.
Mademki olacak, bari öyle olsun! Mademki para yutacak, bari yuttuğu paranın hakkını vermeye çalışan bir Cumhurbaşkanı olsun!
Görelim bakalım… Cumhurbaşkanlığı ne işe yaracak görelim!

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.