KKTC Merkez Bankası, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Avrupa Merkez Bankası tarafından bankacılık sektör bilançoları 31.12.2020 tarihine göre yayımlandı. Bu bağlamda, sektör bilançolarında yatay ve dikey analizler kullanılarak hazırlanan performans göstergeleri bankamızın yılsonu verileri ile kıyaslanmıştır. Söz konusu analizlerle ilişkin hazırlanan tablolar aşağıda detaylı şekilde beyan edilmiştir.
KKTC, TC ve AB bankacılık sektörü performans analizleri
Avrupa Bankacılık Federasyonunun yayınladığı en güncel verilere göre; Euro bölgesinde bulunan 19 ülkede 5,981 kredi kuruluşu 35.2 trilyon Euro aktif büyüklük ve 2.6 milyon personel ile faaliyet göstermektedir. Türkiye’de ise 52 banka 670 milyar Euro civarında aktif büyüklük ve 203.224 personel ile hizmet vermektedir. KKTC’de ise 21 banka 2020 yılsonu itibari ile 5,6 milyar Euro aktif büyüklük ve 3.118 personel ile faaliyet vermeye devam etmektedir.
KKTC bankacılık sektörü aktif büyüklüğü 2020 yılında % 24,18 oranında büyürken, Türkiye bankacılık sektörü % 35,97 oranında daha hızlı bir büyüme kaydetmiştir. Öz kaynak artışı iki sektörde % 20 civarında artarken, KKTC’de karlılık büyüme hızı yavaşlamıştır. Ancak, aktif ve öz kaynak getirisi Türkiye’deki oranların üzerinde seyretmiştir. Öz kaynak getirisi reel olarak hesaplandığında % 15,02 ile % 14.60 yıllık enflasyon oranının hafif üzerinde bir performans seyrederken, Türkiye’deki öz kaynağa göre getiri % 9,76 ile Tüfe oranının altında kaldığı gözlemlenmiştir.
KKTC bankacılık sektöründe bir yıllık dönem zarfında 10 şube kapanarak toplam şube sayısı 222’ye gerilerken, toplamda 75 personel azaldı. Türkiye bankacılık sektöründe ise 2020 yılı içerisinde 185 şube kapanarak toplam şube sayısı 11.114’e geriledi ve toplam personel 1.402 kişi azalarak 203.224 kişiye tekabül etti. Türkiye ve KKTC’de şube ve personel sayısında azalma yaşanırken ATM’ler de ise artış gerçekleşti. ATM gelişimi Türkiye ve KKTC’de sırasıyla toplamda 49.294 olmak üzere 90 adet ATM sayısı artış ve toplamda 515 olmak üzere 8 adet artış gözlemlendi. Böylelikle 2020 yılı bankacılık sektöründe şube organizasyonu açısından küçülme yaşandığı ancak dijitalleşmenin artarak büyümenin desteklendiği müşahede edilmiştir.
2020 yılı Mart ayı başında ABD Merkez Bankası ölümcül Coronavirüs’ün ekonomiye olumsuz etkilerine karşı faiz oranlarını 50 baz puan düşürerek % 1 -% 1,25 bandına çekti. Ardından 16 Mart 2020 tarihinde ise 100 baz puan indirerek % 0 -% 0,25 bandına çekti. Banka, korona virüsün ekonomik aktiviteye karşı risk oluşturduğundan dolayı istihdam ve fiyat istikrarını koruma amacı ile olağan üstü şekilde faiz indirdiğini açıkladı. Avrupa Merkez Bankası ise mevduat faizlerini eksi % 0,50 oranında negatifte tutmaya devam etti. Dolayısıyla, küresel faizler sıfıra yakın seviyelere doğru indirilirken, 2020 finansal yılının ilk 3 çeyreğinde Türk Lirası faizlerinin düşük seviyelerde seyretmesi hatta az ölçekli indirimler gerçekleşmesi öngörülmüştü. Bu bağlamda, 2020 finansal yılı üçüncü çeyrek döneme kadar kredilerde artış ve mevduat faizlerinde indirimler yapılmasına müteakip bankacılık sektörünün karlılık ve aktif büyümesinde performansı artırması söz konusu olmuştur. Zira krediler ve mevduatların vadeleri arasındaki durasyon farkından dolayı ve kredilerin artmasıyla net faiz gelirleri yükselmiştir.
Türkiye bankacılık sektöründe % 18,72 oranında sermaye yeterliliği rasyosu bulunmakta ve sermaye yapısının daha güçlü şekilde muhafaza edildiği gözlemlenmektedir. Diğer bir yandan KKTC Bankacılık sektörünün ise aktif rasyosu gibi kredileri mevduatlara göre yükselten bir uygulama olmadığından dolayı sektör Türkiye sektör bilançosuna göre likit değerliliği hayli yüksektir. Keza Türkiye’de sendikasyon kredilerine erişimin mümkün olması nedeni ile sektörde mevduatların krediye dönüşüm oranı % 103,50 ile mevduatların üzerindeyken, KKTC’de bu oran % 65,10 seviyesindedir. Mevduatların geri kalanı ise menkul kıymetler ve para piyasaları gibi likit aktifler kategorisinde değerlendirilmektedir.
Devamı yarın
