Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), 6 Şubat'ta meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerde 45 bin 89 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Adıyaman, Osmaniye, Hatay, Kilis, Malatya ve Elazığ'da 45 bin 89 kişi hayatını kaybetti. Hayat kayıpları ve arama çalışmaları devam ediyor. Bölgeden tahliye edilen ve kendi imkanları ile gittikleri illerde valilik veya kaymakamlıklara başvurarak kayıt yaptıranların sayısı 1 milyon 971 bin 589'a ulaştığı bildirildi. Afet bölgesinde ve afet bölgesi dışında çadır, konteyner, GSB yurtları, oteller, kamu misafirhaneleri, MEB tesisleri ve diğer tesislerde barınma hizmeti sunulan kişi sayısı 1 milyon 915 bin 687'ye ulaştı. Resmi açıklamalara göre bölgedeki depremden 945 KKTC Vatandaşı etkilendi ve 49 kişi hayatını kaybetti. Hayatını kaybedenler arasında gencecik, eğitimli ve sporcu Mağusa Türk Maarif Koleji’nin öğrencileri, öğretmenleri ve velileri yer aldı. Kamuoyu vicdanında binaların malzemeden çalınarak deprem ve inşaat mühendisliği yönetmeliklerine uygun olarak denetlenmediği gündemde ancak resmi araştırmalar hala devam ediyor. Dolayısıyla ekonomiden önce konuşulan ancak maalesef hesaplanamayan sosyal büyük bir zarar var. Bu sosyal zararın olumsuz etkileri ekonomide ve siyasette hissedilecektir… 
Moody’s Ekonomi Beklenti Raporu…
   Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, aralarında Türkiye'nin de olduğu birçok G20 ekonomisi için büyüme tahminlerini yükseltti. Moody's Türkiye ekonomisinin bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 2'den yüzde 2,3'e yükseltti. ABD, Kanada, Euro Bölgesi, Rusya, Hindistan, Meksika ve Türkiye için 2023 reel büyüme projeksiyonlarını anlamlı şekilde yükselten Moody's, Çin için yüzde 4,0 olan 2023 ve 2024 büyüme tahminlerini yüzde 5,0'a çıkardı. Türkiye için 2023 ve 2024 GSYH tahminlerini daha önce açıkladığı yüzde 2,0 ve 3,0'den yüzde 2,3 ve 4,0'a çıkaran Moody's, Türkiye için büyüme tahminlerini yukarı yönlü revize etmesine neden olarak depremin yıktığı bölgelerde yeniden inşa ile birlikte ortaya çıkacak yeni ekonomik aktiviteyi hesaba kattı. Moody's yaptığı değerlendirmede, "Yeniden inşanın her yıl yol açacağı yeni ekonomik aktivitenin hızı ve kaynakların nasıl dağıtılabileceği bilinmezler arasında. Bu, maliye ve para politikası desteğinin büyüklüğüne bağlı olacak. Türkiye'deki gelişmeleri izlemeye devam edeceğiz, ekonomik görünüm önümüzdeki aylarda belirsiz olmaya devam edecek" ifadelerini kullandı. 
Vergilerin azalması ve depremlerin direkt maliyeti
  TC Hazine ve Maliye Bakanlığının sosyal medya üzerinden yaptığı ve Bloomberg HT’ye yansıyan açıklamasında deprem nedeniyle 11 ilde “Mücbir Sebep” hali ilan edildiği vurgulandı. Depremden etkilenen Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa ve Elazığ'da 669.562 faal vergi mükellefinin 6 Şubat 2023 ve 31 Temmuz 2023 tarihli arasında yerine getirilmesi gereken vergi taahhütleri beyanı 15 Ağustos 2023, ödemesi ise 31 Ağustos 2023’e kadar uzatıldı. Böylece toplamda 31 Milyar TL olarak hesaplanan alınması gereken vergiler 6 ay süresince ertelenecektir. Ayrıca vergi dairesi hali hazırda borcu olan kişiler için ise faiz alınmadan 24 ay taksitlendirme yapılabilecek. İkinci olarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başlattığı yardım kampanyalarına, Kızılay ve AFAD’a yapılan nakdi ve ayni bağışlar da işletmelere vergi indirimi olarak yansıyabilecek olduğu beyan edildi.  
  Ekonomist Dr. Mahfi Eğilmez Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan derlediği yıkılmış ve hasar görmüş binalar sayısı ve bina yapılma maliyeti verilerini birleştirerek depremin direkt maliyet hesaplamasını gerçekleştirdi. Bu çerçevede yapılan maliyet hesabı çalışmasında tahminen 600.000 konutun yeniden yapılması ve 200.000 konutun onarılmasının direkt maliyeti 46 Milyar dolar olarak hesaplandı. Devletin kişilere yapacağı ödeme taahhütleri 2,5 Milyar dolar eklendiği zaman toplam maliyet 48,7 Milyar olarak değerlendiriliyor. Şu ana kadar gerçekleşen bağışlar ise 3 milyar dolar seviyesinde. Böylece tüm hasarların karşılanması için 45,7 Milyar dolarlık bir finansman gereksinimi ortaya çıkıyor. Deprem nedeniyle 11 İlde “Mücbir Sebep Hali” ilan edildiğinden dolayı vergi gelirlerinde oluşacak azalma da dikkate alındığı zaman bu miktarın borçlanma ve/veya ek vergilerden karşılanması gerekecektir. 
 
 
 Not: Tablolar ve Hesaplamalar Dr. Mahfi Eğilmez’in Deprem Makalesinden alınmıştır.