Dolar faizleri artacak ve dolar arzı azalacak:
ABD Merkez Bankası ölümcül Coronavirüsün ekonomiye olumsuz etkilerine karşı faiz oranlarını 03.03.2020 tarihinde 50 baz puan düşürerek % 1 -% 1,25 bandı, ardından 16 Mart 2020 tarihinde ise 100 baz puan indirerek % 0 -% 0,25 bandına çekmiş ve 2021 yılı sonuna kadar faiz değiştirmedi. İngiltere Merkez Bankası (BoE) 16.12.2021 tarihinde %0,10 olan faiz oranını %0,25’e çıkardığını açıkladı. 16 Aralık 2021 tarihinde TCMB Para Politika Kurulu politika faizini 100 baz puan indirimle %14 seviyesine indirmişti. 20 Ocak 2022 tarihinde ise politika faizini sabit tutma kararı aldı.
2022 yılında ABD ve AB’de enflasyonun tarihi seviye % 7’lere yükselmesini müteakip dolar faizlerinde artırımlar gündeme geldi. Bu bağlamda ABD Merkez Bankası ocak ayında varlık alımlarında 30 Milyar dolar küçülmeye gideceğini açıkladı. Böylelikle piyasada dolar arzının azalması bekleniyor. 2008 Sub Prime krizinden sonra toparlanma süreci için FED dolaşımdaki para arzını (M0) keskin şekilde artırmıştı. Akabinde 2020 yılında korona virüsün yarattığı ekonomik durağanlığı aşmak adına faizleri sıfıra yakınlaştırarak gevşek para politikasıyla dolar arzını tarihi zirvelere çıkardı. Haliyle artan enflasyona paralel olarak politika faizlerinde ise 2022 yılında mart ayından başlayarak 4 kez faiz artırımı yapacağının sinyalini verdi. Böylelikle dolaşımdaki tarihi bol dolar dönemi sonlanıyor. Büyük oyun kurucu uluslararası bankalar da 4 faiz artırımı beklentisi içerisindeyken, en büyük bankalardan JP Morgan ise % 7 enflasyonun 40 yılın zirvesine çıktığından dolayı 6 veya 7 faiz artırımı olabileceği senaryosunu değerlendiriyor.
Ekonomik türbülansa hazırlık nasıl yapılmalı?
Uluslararası Para Fonu (IMF) gelişen ülkelerin para birimlerinin değer kaybedeceği öngörüsünde bulunarak ülkeleri faiz artırma konusunda uyardı. Zira doların değer kazanmasıyla gelişmekte olan ülkelerden sermaye çıkışları yaşanması yerel para birimlerinde değer kaybı yaratması ve enflasyonu körüklemesi son derece muhtemel bir senaryodur. Dolayısıyla Rusya, Meksika, Singapur, Güney Kore ve Brezilya gibi ülkeler sene başından faiz artırmaya başladılar. Böylece finansal piyasalarda yaşanması öngörülen ekonomik türbülansın etkilerini para politikası aracılığı ile kısıtlama yönüne gideceklerdir.
Türk Lirası iç nedenler kaynaklı değer kaybı sonrası dış nedenleri nasıl test edecek?
Dünyada faiz oranı yani maliyeti düşük dolar bolluğu varken, Türkiye 500 civarında yüksek risk primi ve hızla yükselen enflasyon karşısında negatif reel faiz uygulaması başlattı. Böylelikle yabancı sermaye çıkışları yaşamasını müteakiben Türk Lirası dolar kuru karşısında 2021 yılında % 80 civarı değer kaybetmişti. Ayrıca swap harici net rezervler ise – 55 Milyar dolara kadar geriledi. Döviz kurunu TL karşısında istikrarlı tutmak için Merkez Bankası müdahalesiyle piyasaya dolar sürüldü ve net rezevler tükendi. 2022 yılında döviz krizlerinin ve hayat pahalılığını oluşturan zamların önlenmesi amacıyla önemli ekonomik ve finansal tedbirler alınmazsa döviz kurlarında yeni bir türbülans yaşanma riski yüksek olacaktır. Sonuç olarak Altın, petrol ve ara malları da dolar kuru üzerinden fiyatlandığı da hesaba katılmalıdır. Gazamız mübarek olsun…
ABD Doları Para Arzı
