Ülkemizde ‘erken ölümler’ hemen herkesi endişelendiriyor…
   Bir kısım insan bunu Covid aşılarına bağlıyor…
   Elinde bilimsel veri olmadığı halde kendi düşüncesini paylaşarak, kamuoyu yaratmaya çalışıyor…
   Kalp, kanser ve diyabetin yanı sıra, birçok hastalığın dikkat çekici boyutlara ulaştığı ülkemizde ‘sağlıksız beslenmenin’ rolü büyüktür...
   Bunu hiç kimse inkar edemez...
   Kuşkusuz stresli yaşam ve kötü alışkanlıklar da hastalıkları tetikleyicidir...
   En fazla da sigara...   
   Sorgulanması gereken önemli konulardan biri yediklerimiz ve içtiklerimizdir…
   Sebzelerde ve meyvelerde kullanılan kanserojen ilaçlar ve hormonlar...
   Devletin bu konuda ciddi kararlar alması kaçınılmazdır...
   Bizzat bazı üreticiler ilaçlarla ilgili itiraflarda bulundukları halde, KKTC’yi yönetenler bunları ya duymazdan geliyor, ya da umursamıyor…
   Bazılar “üretimde ilaç kullanmak zorundayız, aksi halde üretemeyiz” dese de bunun bir kullanım limiti ve süresi olmalıdır…
   Bugün bol miktarda ilaç kullanıp, iki gün sonra ürünü piyasaya süremezsiniz…
   Öyleyse ne yapmalı?..
   Ürünler daha sık ve ciddiyetle tahlil edilmelidir…
   Devlet Tahlil Laboratuvarımız 7 yıl önce yanmıştı…
   Binası hala atıl vaziyette duruyor…
   Personel, Veteriner Dairesi’nde ‘mevcut teknik olanaklar’ çerçevesinde ve kendilerine örnek gönderildiğinde tahlil yaparak sonuç açıklayabiliyor…
   Ne var ki; bunların yeterli olmadığını herkes biliyor…

Herkes hazıra alıştırıldı
   
   Bir başka önemli sorun; ülkemizde oldukça abartılan ‘hazır’ tüketimdir...
   Evlerin büyük bir çoğunluğunda anne ve babaların ‘iş yoğunluğu’ gerekçe gösterilerek yemek pişirilmiyor...
   Özellikle gençlere sağlıklı doğal ürünler yedirilmiyor...
   Üniversite çağına gelmiş gençlerin önemli bir kısmı brokoli yemiyor…
   Sebzeli makarna önerseniz hemen tepki başlıyor…
   Makarna mutlaka ‘bulli’ ile pişirilecek…
   Kıbrıs’ın ünlü yemeği makarna bullidir…
   Tavuk kızaracak ve makarnanın üzerinde servis yapılacak…
   Meyhanelerde bol mezelerle alkol tüketilecek…
   Ciğeri de olacak, şeftalisi de…
   Sonrasında eve gidilip uyumaya başlayınca kalp atışları hızlanacak…
   Sabaha kadar ‘güm güm da güm güm…”
   
Çevresel faktörler

   Erken ölümler veya hastalıklarda meydana gelen artışları elbette sadece kötü beslenmeye bağlayamayız…
   Çevresel faktörler ve stresli yaşamın etkisi çok fazladır…
   İş yerinizde sürekli huzursuzluk yaşıyorsanız veya sizi mutsuz eden olaylarla yüzleşiyorsanız, sağlığınız tehlike altındadır…
   Bulunduğunuz bölgede çevre felaketi yaşanıyorsa…
   Pencereyi açtığınızda dışkı kokusu alıyorsanız…
   Evinizin çevresinde kanalizasyon atıkları varsa…
   Bunlar da sağlıklı yaşamın önündeki engellerdir…
   Araştırmacıların tüm etkenler üzerinde durarak, halkı aydınlatıcı kampanyalara yönelmeleri kaçınılmazdır…