KKTC Maliye Bakanlığı 2 milyar 507 milyar TL, iç borçlanma için ihaleye çıktı. Bu ihale, kuşkusuz TL faizlerinin çok arttığı bu dönemde; bütçeye faiz gideri olarak ekstra bir gider getirecek. Yani 18 milyar TL açıkla bağlanan KKTC bütçesi açığı artacak. Bu değerlendirmeyi de Sayın Erkan Okandan’ın, ‘“Bu gidişat hayra alamet değildir” makalesi ile Maliye Bakanlığı verileri üzerinden yaptım.
Bu verilere göre; KKTC Bütçesinin Genel Gider ve Genel Genel Gelir temelinde açığı; son 15 yılın en yüksek orandır. Çünkü, Covid nedeni ile her yerin kapalı olduğu 2021 yılının olağanüstü koşullarını, bu sürenin dışında tutuyorum, bunun için son yıl diyorum. Maliye Bakanlığının açıklamasına göre; 2025 Ocak – Nisan arasındaki 4 ayda, KKTC Bütçesinin Yerel Gelirlerinin, Bütçenin Genel Giderlerini karşılama oranı % 64,50 oldu. Bu oran, 15 yılın en düşük oranıdır. Pandemi dönemi olan, Nisan 2021’de bu 4 aylık oran, %55 idi.
Ocak – Nisan 2025 arası bütçedeki, vergi gelirlerinin gerçekleşme oranını; 2024’ün aynı dönemi ile mukayese ettiğimde ise durumun, vahim olduğunu söylememek mümkün değildir. Çünkü, KKTC bütçesinin 9 milyar TL ile tarihi bütçe açığı verdiği 2024 yılında; bütçe vergi gelirlerinin Nisan ayında gerçekleşme oranı, %23,49 idi. Şimdi, 2025 Nisan ayında 4 aylık gerçekleşme oranı, %22,68’dir. Buna bakarak, 18 milyar TL açıkla bağlanan 2025 KKTC bütçesinin, bırakın bu açığı kapatma performansı göstermesini, o açığın daha da büyümesi söz konusu olacaktır. Gerçekleri siyaseten gizlemeyi marifet sayanlar, şimdi iç borçlanma ile Ekim ayı sonuna kadar işi idare etme yoluna girdiler. Çünkü, 2025 yılı Ekim – Kasım, Cumhurbaşkanlığı seçimi olacak. Bu borçlanmayla, maaş ödemeleri ve öteledikleri bazı kamu ödemelerini de seçime kadar ödeyip, işi idare etme çabasında olacaklardır. Kısacası bu tablo, ekonomideki temel enflasyon sorunu ile demokratik hukuk devleti değerlerine, Kıbrıs sorununda da çözümsüzlük siyasetinin, ekonomiye ve toplum yaşamına verdiği zarar gerçeğine; gözünü ve aklını kapatan bu hükümetin, yarattığı yıkımın göstergesidir. Eğer toplum, 2025 Cumhurbaşkanlığı seçiminde bunu değiştirecek adım atmazsa, maaş ödemeleri dahil her şey, çok büyük sıkıntıya girecek.
