Azerbaycan ile Ermenistan, ABD Başkanı Trump’ın huzurunda bir barış anlaşması yap-mak konusunda anlaştılar. Anlaşma henüz imzalanmadı ama imzalanacak. İmzalan-maması için Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın istifaya zorlanması veya öldürülmesi gerekiyor. Paşinyan istifa edecek olsaydı çoktan istifa ederdi. Ermeni diasporasına ve milliyetçilerine cesaretle karşı çıktı. Paşinyan, bir gazetecinin “Türk müsünüz?” sorusuna “Evet, evet, Türk’üm” diye yanıt verebilmiş bir siyasidir. Baskılara boyun eğmeyecektir.
Aliyev daha akıllı ve rahattır. İşin içine ABD’nin girmesini Azerbaycan liderinin marifeti olarak görüyorum. Bu anlaşma ile birlikte ABD Güney Kafkasya’ya yerleşmiş ve yeni yaşanacak gelişmelere “dokunulmazlık” kazandırmıştır. İran ve Rusya, Zengezur koridorunun açılmasını engellemeye çalışıyordu; artık buna tevessül edemezler. Bu koridoru oluşturacak demiryolu, karayolu ve boru hatlarını ABD’li şirketler inşaa edecek ve çalıştıracak. Koruması da yine onlar tarafından yapılacak. 
ABD’nin devrede olması sayesinde barış büyük bir güvenceye kavuşmuş oldu. Azerbaycan, Orta Asya, İran ve Rusya arasına sıkışmış olmaktan kurtulmuş olacak. Ermenistan da yalıtılmışlıktan büyük ölçüde kurtulacak. Türkiye-Ermenistan ilişkileri de gelişebilirse Ermeni halkı çalışma, üretme ve satma olanaklarına kavuşacak.
Facebook’ta takip ettiğim değerli dostum Elxan Şahinoğlu, varılan mutabakat konusunda Azerbaycanlıların fikir birliği içinde olduklarını haber veriyor. Bazı noktalarda eleştiriler olmasını ise “Belli ki elimizdekiler karşılığında bir şeylerden taviz vermemiz gerekiyordu” diye açıklıyor.
Azerbaycan’daki bu duruma karşılık Ermenistan karışık. Elxan, Washinton mutabakatına karşılık Ervian’da bir imza kampanyası yürütüldüğünü haber verirken Paşinyan’ın elini çabuk tutmasını öneriyor. Rusya, Ukrayna’daki savaşın baskısından kurtulursa bu anlaşmayı bozmak için daha fazla çalışacak.
Bütün bu gelişmeler, Kıbrıs’a bir anlaşma için hevesli olanların umutlarını yeşertti… Bunları yapabilen ABD’nin isterse Kıbrıs sorununu da bir gecede çözebileceğini zannediyorlar.
ABD’nin böyle bir çabaya girebilmesi için sonuçta bazı çıkarlar elde etmesi gerekiyor. Azerbaycan-Ermenistan anlaşması gerçekleşirse sadece bazı yollar ve boru hatlarının işletme hakkını kazanmayacak; Çin’in çok önem verdiği Orta Koridor’un tam ortasına önemli bir kale dikerken, Rusya’nın Güney’e inmesine de set çekecek. Kıbrıs’ta, bugün elinde olanlardan farklı ne kazanacak?
İkinci olarak Azerbaycan-Ermenistan barışı için hevesli olan, çalışan ve gerekli riskleri alan Aliyev ve Paşinyan gibi liderleri de unutmamak gerekiyor. Sezar’ın hakkı Sezar’a! Bu gelişmenin bir gecede olmadığını ABD diplomatlarının uzun bir süreden beri bu konuda çalıştıklarını ve iki liderin de onlarla işbirliği yaptığını biliyoruz. Onların hakkını da teslim etmek de gerekiyor.
Armut biş, ağzıma düş!
Yok öyle bir şey!
Risk var; çıkarlar var… Dengeler var; yeni dengeler oluşturmak var!