27 Mayıs 2025 tarihinde KKTC Cumhurbaşkanlığı yerleşkesindeki konferans salonunda KKTC Cumhurbaşkanı Sn. Ersin Tatar’ın davetiyle “Türkiye ve Dünya Ekonomisindeki Gelişmeler ve Gelecek Vizyonu” konulu seminer yapıldı. Seminere Türkiye Maliye ve Hazine Bakanı Sn. Mehmet Şimşek, Büyükelçi, KKTC Meclis Başkanı, ana muhalefet lideri, Kıbrıs Türk Ticaret Odası, KKTC Merkez Bankası KKTC Bankaları ve KKTC Bankalar Birliği’nden üst düzey yetkililer ve KKTC İş adamları katılım gösterdi. Konferanstaki konuşmacıları bizzat izleyerek ortaya konan analizleri sizlerle paylaşmak arzusundayım. Söz konusu konferansta sırasıyla KKTC Bankalar Birliği Başkanı Sn. Olgun Önal, Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı Sn. Turgay Deniz ve KKTC Cumhurbaşkanı Sn. Ersin Tatar konuşma yaptılar. Akabinde son olarak uzun bir sunum formatıyla Türkiye Hazine ve Maliye Bakanı Sn. Mehmet şimşek ekonomi sunum yaptı. Sunumda Dünya ekonomisi, Türkiye Ekonomisi ve KKTC ekonomisi analiz edildi ve değerlendirildi.

   KKTC Bankalar Birliği Başkanı Sn. Olgun Önal bankacılık sektörünün reel sektörle birlikte birbirini destekleyerek büyüdüğünü vurguladı. Buna ek olarak sektörle ilgili yaptığı genel değerlendirmede bankacılık sektöründe likiditenin yüksek olduğu, sermaye yeterliliğinin güçlü olduğu ve donuk kredi olarak tabir edilen davalık kredilerin toplam krediler içerisindeki payının dünya genelindeki oranların altında seyrettiğini belirtti. Ayrıca KKTC Merkez Bankası’nın etkin şekilde ve sıklıkla denetim yapmasının bankacılık yapısının güçlü kalmasına destek verdiği ve bu sayede uluslararası kabul görmüş iyi uygulamalara da çoğu bankanın önem verdiğini vurguladı.

Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı Sn. Turgay Deniz de ekonomide özel sektörün büyümesi ve rekabet gücünü artıracak politikalara önem verilmesi gerektiğinden bahsetti. Ekonomide uzun süredir varoluş mücadelesi verildiğini söyledi. Sözlerini Atatürk’ün İzmir İktisat Kongresinde söylediği “Askeri ve siyasi zaferlerin ekonomik zaferlerle taçlandırılmazsa yaşayamaz” sözüyle konuşmasını tamamladı. 

   Konferansta Türkiye'nin özellikle savunma sanayi, inşaat, turizm, sağlık turizmi, oyun sektörü ve dizi ihracatı gibi hizmet sektörlerinde küresel başarı elde ettiğini beyan etti. Avrupa Birliği'nin (AB) Gümrük Birliği Anlaşması'nı güncellemesi halinde Türkiye ile AB arasındaki ticaret hacminin 200 milyar Euro bandından 400 milyar Euro’ya çıkabileceğini ve bunun her iki taraf için de önemli kazanımlar getireceğini anlattı. Rezervlerin devamlı surette arttığını belirten Şimşek, Türkiye'nin risk priminin ve kur oynaklığının düştüğünü anlattı. Enflasyonun % 31’e kadar gerilediğini ve 2025 yılında da enflasyonun düşmeye devam etmesi neticesinde yatırımın artacağı ve herkesin önünü görebileceğini vurguladı. Şimşek, Türkiye’nin PKK terörüyle mücadelesinde son 50 yılda fırsat maliyetleriyle birlikte yaklaşık 1,8 trilyon dolar harcandığını, bu rakamın bugün 2 trilyon doları aşmış olabileceğini belirterek, bu kaynağın terör yerine ekonomiye yönlendirilmesinin ülke refahını ciddi ölçüde artırabileceğini vurguladı. Keza özellikle Terörden arındırılmış şekilde Doğu ve Güneydoğu bölgesinin Türkiye ekonomisinin yeni motorları olacağını duyurdu. Yaklaşık 70 sayfa sunumu başarılı ve etkin bir şekilde yapan bakan, Uluslararası meydan okumaları çok verimli ve detaylı şekilde anlattı. Ticaret savaşları neticesinde küresel ekonomik daralma beklentisi, dünyadaki yüksek borç oranları, iklim değişikliği ve jeopolitik gerilimlerin yaşandığı bir dönemden geçiyoruz. Ancak Türkiye ekonomisindeki politik risklerden ve KKTC’deki uluslararası meydan okumaları politik meselelere girmeyeceğini belirterek analiz etmekten imtina etti. Özellikle politik olgulara girmek istemediğini vurgulayarak KKTC ekonomisinde yaptığı önerilerde inşaat ve emlak sektöründe yaşanan uluslararası riskleri ve olası etkilerini değerlendirmedi. Tarım-Sanayi-Turizm ve Üniversitelerin entegrasyonu ile verimliliğin artırılması ve bilişim teknoloji yatırımları için alt ve üst yapının kurulması gerektiğini söyledi. Ancak inşaat sektöründen ve buna bağlı diğer sektörlerdeki risklerden konferansta hiç bahsedilmedi. İngilizlerin tabiriyle konferans odasında görülmeyen Fili de bir sonraki yazımda sizlerle paylaşacağım. Keza KKTC’deki meydan okumalar bizim için büyük riskler de barındırıyor...