Havaların soğumasıyla birlikte birçok kişi benzer şikâyetlerle günlük hayatına devam etmeye çalışıyor. “Soğuklar başladı, dizlerim yine sızlıyor”, “Boynumu çeviremiyorum”, “Bel ağrım kışın mutlaka artıyor” gibi cümleleri bu dönemde daha sık duyarız. Bu yakınmalar çoğu zaman basit bir üşüme hali olarak görülse de, aslında vücudun soğuğa verdiği doğal tepkilerin bir sonucudur.
Bir fizyoterapist olarak kış aylarında kas ve eklem ağrılarıyla başvuran danışan sayısının belirgin şekilde arttığını gözlemliyorum. Yaz aylarında ciddi bir şikâyeti olmayan kişilerin bile, havalar soğuduğunda tutulma ve ağrı hissiyle başvurması bu durumun ne kadar yaygın olduğunu gösteriyor.
Soğuk hava, vücudun ısıyı koruma mekanizmasını devreye sokar. Isı kaybını azaltmak için damarlar büzülür, dolaşım yavaşlar. Kaslar ise refleks olarak daha fazla kasılır. Bu durum özellikle daha önce sorun yaşanan bölgelerde gerginliği artırır. Bel, boyun, diz ve omuz gibi eklemler bu değişimden en çok etkilenen bölgeler arasındadır. Romatizmal rahatsızlığı olan kişilerde ise soğukla birlikte ağrı ve tutukluk daha belirgin hale gelir.
Ağrıların artmasında yalnızca soğuk hava değil, kış aylarında değişen yaşam alışkanlıkları da önemli rol oynar. Günlerin kısalmasıyla birlikte hareket miktarı azalır, insanlar daha uzun süre oturur. Hareketsizlik kasların zayıflamasına ve eklemlerdeki dolaşımın yavaşlamasına neden olur. Bu da ağrıyı kaçınılmaz hale getirir.
Bu dönemi daha rahat geçirmek için alınabilecek önlemler ise sanıldığı kadar zor değildir. Öncelikle eklem bölgelerini sıcak tutmak büyük önem taşır. Uygun giyinmek ve ani ısı değişimlerinden kaçınmak ağrıların azalmasına yardımcı olur. Bunun yanında gün içinde kısa süreli ısınma ve esneme hareketleri yapmak kasları rahatlatır ve kan akışını artırır. Günde birkaç dakikanızı ayırmak bile etkili olabilir.
Uzun süre aynı pozisyonda kalmamak da dikkat edilmesi gereken bir diğer noktadır. Özellikle bilgisayar başında çalışanların, belirli aralıklarla ayağa kalkıp hareket etmesi eklemler için oldukça faydalıdır.
Soğuk havayı değiştirmek mümkün değil; ancak vücudumuzun bu koşullara verdiği tepkileri yönetmek bizim elimizde. Biraz hareket, biraz sıcaklık ve bedenimizi dinlemek… Kış aylarında artan ağrılarla baş etmenin yolu çoğu zaman bu basit adımlardan geçiyor.


