Bugün lale tohumlarını hazırlama ve ekme günü. Bahçedeki masanın üstünde, bir tepsinin içine tohum ayıklıyorum.
İri bir lale tohum kesesinin içindeki dört bölmede 250’ye yakın tohum var. Tam bir sayı istiyorsanız… Bir kesenin tohumlarını saymayı az önce bitirdiğim için söyleyebilirim: 235.
Tohumları, içinde geçen seneden kalan lale soğanlarının bulunduğu saksılara serpeceğim. Bunu tohumların filizlenmesini mümkün olduğu kadar çok güvenceye almak için yapıyorum. Saksıda su ile gübre garanti ve başka tohumların rekabeti olmayacak.
Doğrudan yere eksem lalelerin orada yıllardır yaşayan başka çayır, çimen ve çiçeklerin arasında kaybolma olasılığı çok büyük. Rakipleri onları boğabilir. Lale de bunu biliyor olmalı ki bu kadar çok tohum veriyor.
Yetiştirmeyi başarabilirsem tohumlar üç ile beş yıl arasında çiçek verecek.
“Amma sabırlı adamsın be gardaş. Bahçe pazarından lale soğanı alsana,” diyebilirsiniz.
Cevabım: Alamam. Bu lale, tulipa cypria, dükkânlarda satılmaz. Doğada bile az bulunur. Koruma altında ve nesli tükenmekte olan, endemik yani sadece adada yetişen bir çiçek. Onu elde etmenin tek yolu tohumdan yetiştirmektir.
Arkadaşım Hikmet Uluçam, Lapta’daki evinde yıllardır bu yöntemle lale yetiştirdiği için bahçesinde yüzlercesi var. Onun evinden çalmayı deneyebilirsiniz de, tavsiye etmem. Bahçesine gözü gibi baktığı için yakalarsa poponuzu av tüfeğinin saçmaları ile doldurabilir. Ama evinde yetiştirdiği çiçeklerin tohumlardan tedarik edebilirsiniz (0533 866 00 57). Hem lale tohumu alabilirsiniz hem de endemik birçok başka bitkinin tohumunu.
Ne zaman Hikmet’in bahçesine gitsem ve yarattığı eşsiz güzelliği görsem neden Orman ve Tarım Bakanlıklarının Kıbrıs’a has çiçekleri çoğaltmayı uğraş edinmediğini merak ederim. Ne zor ne de pahalı bir iş olurdu bu. Güzelyurt’ta her iki bakanlığın da dönümlerce bahçesi var. Ama her ikisinin durumu da yürekler acısı. Yarım yamalak sıradan bitkileri çoğaltıp satışa sunarlar orada. Onların da çoğu hastalıklı ve eğri büğrüdür.
Bu sene sonbaharda ve kışta topu topu iki üç saat yağmur düştü buralara. Toprak kuru ve sert. Çoktan baş vermiş olması gereken kır yeşillikleri toprak altında uyumaya devam ediyor. Geçenlerde ormanda dolaşırken kurumuş çalılar ve ağaçlar gördüm.
Meyve ağaçlarını haftada iki defa sulamaya devam ediyoruz. Yafa portakalım ilk defa bu sene hastalandı. Meyvelerini tam olgunlaşmadan yere döküyor. Sanıyorum bir türlü dinmeyen sıcaklardandır.
Tohumdan lale yetiştirmeye girişmemin başka nedenleri de var.
Tohumdan yetiştirdiğiniz çiçek size dükkândan aldığınızdan daha çok zevk verir. Ve bedavadır. İnternette en sıradan bir lale soğanının fiyatı on liradır. Onu ilk ektiğinizde ilk yıl gür bir biçimde büyür. İkinci yıl ya hiç çıkmaz ya da küçücük olur. Tohum falan da vermez.
İklim değişikliğine karşı birey olarak yapabileceklerimizin başında ağaç dikmek gelir. Tohumdan lale yetiştirmeyi de buna katabiliriz.
Lale günü
YORUM EKLE
YORUMLAR
Yavuz - 2 yıl Önce
Eskiden her bahar annem bizi Emirgan lale bahçesine götürürdü. Rengarenk bir lale denizi içinde gezerdi çocukluğumuz.
Ruh İkizi - 2 yıl Önce
Buda der ki, “Çiçekler Tanrı’ nın gülüşüdür.”
Doğayla bütünleşmek, zevk alarak bir şeyler yapmak ne güzel şey..! Kapitalizm her şeyi ablukasına aldı.Artık kinikler gibi yaşamak da mümkün değil. Ömrünün bir kısmını, doğada geçirme şansını elde etmek hiç yoktan iyidir.
Tohumları üşenmeden saydığınıza inanamadım Metin Bey. Sağlık dileklerimle, kolay gelsin.
Tülin Süzer - 2 yıl Önce
Teşekkürler Metin Münir güzel yazınız ve doğamıza katkılarınız için.Ben de Latin çiçeklerimi tohumlarından ektim.Tüm kış balkonu süsleyecekler.Bahçem yok,bahçem balkonum.
Veli Koç - 2 yıl Önce
Size bir doğal yetişen lale resmi gönderecektim buradan gönderemedim
Selamlar
Ali Veli @Veli Koç
- 2 yıl Önce
Sayın Koç,
Fotğrafı ımgur.com adresine yükleyip buraya linkini de atabilirsiniz.
Örneğin ben buraya iki gül resminin linkini atıyorum https://imgur.com/a/otooB5h
Bu linke tıklayan herkes gülleri görebilir.
Imgur 'e fotoğraf yüklemek çok kolay. Imgur.com a gidip doğrudan sol üst taraftaki 'new post' düğmesine tıklayıp istediğiniz fotoyu açılan pencereye sürüklemeniz yeterlidir.
Ben hep bu yöntemi kullanıyorum umarım işinize yarar.
Metin Münir @Veli Koç
- 2 yıl Önce
Fotoğrafı buraya yollayabilirsiniz: [email protected].
Siyah lale vaya başka bir çiçek yoktur.
O bahsettiğiniz köye laleler çıktığında gitmek isterim. Köye nasıl gidilir ve lalelerin çıktığından nasıl haberim olur, sorabilir miyim?
MM
Sarp Ege - 2 yıl Önce
TR 'de geçmişte diğer bitkilerin arasına lale tohumu attım. Aynen rakipleri olan diğer bitki ve otların arasında kayboldular. Acemilikte var. 3 tane sarı lale çıktı. Hassas bir bitki. Onların ömrü 1 hafta. En iyisi laleyi saksıda yetistirmek. Temiz bir çevre için ağaç dikmeye devam .
Ruh ikizi @ veli koç - 2 yıl Önce
Antakya’da 25 yıl çalışmış, hala gidip gelen biriyim. Vartanıt köyü nerde biraz tanıtır mısınız?
mustafa yüksel @Ruh ikizi @ veli koç
- 2 yıl Önce
Ben de merak ettim Galiba Erzurum da
Görseldeki sarı laleler her yıl Mayıs ayında, benim köyüme çok yakın olan Vartanıt köyünde kendiliğinden yetişirler. Bunların yetiştirilmesi için, ne bir ödül verilir, ne de bir tören düzenlenir. Bu laleler her yıl Mayıs ayında kendiliğinden yeniden açarlar.
* * *
Alexandre Dumas, Siyah Lale romanında,
Hollanda'da, Çiçek Üreticileri Derneği tarafından, siyah laleyi kim üretirse, kendisine yüz bin florinlik ödül verileceğini anlatır.
Siyah laleyi, Rosa ve Cornelis bu iki sevgili
Loevestein hapishanesinde yetiştirirler.
Ama yazgıları onların bu arzusunu hapisle, aşkla ve fedakarlıkla sınamaya kalkar.
Çornelis, Siyah laleyi yetiştirdiği için yüz bin florin ödül alacaktı. Fakat bir iftira üzerine tutuklanıp, vatana ihanet suçundan idama mahküm olur. Yetiştirdikleri siyah laleyi, ödül törenine Rosa'nın götürmesini ve yüz bin florinlik ödülü de Rosa'nın almasını ister.İdam sehpasına gitmeden önce, sevgilisi Rosa'ya derki: "Sizden yalnızca seveceğiniz ve sizi de benim çiçekleri sevdiğim kadar sevecek yürekli bir delikanlıyla evlenmenizi istiyorum. Rosa, yüz bin florinlik ödülü alıp, sevdiğin bir delikanlıyla evlenmen için çeyiz alırsın. Sözümü kesmeyin Rosa, Rosa yalnızca bir kaç dakikam var.
Ve sevgilisi Rosa'ya sorur:
, "Koşullarımı kabul ediyor musun?"
"Koşullardan birini yerine getiremeyeceğin."
"Bana yüz bin florini çeyizim için mi veriyorsunuz?"
"Evet."
"Ve seveceğim bir adamla evlenmem için, öyle mi?"
"Elbette."
"O zaman bu parayı almayacağım, bayım, Artık kimseyi sevmiyeceğim ve evlenmiyeceğim."
Bazen insan kendisinde çok mutluyum deme hakkını asla bulamayacak kadar çok acı çeker.
Veli Koç
Görsel, Şenkaya/Vartanıt köyü doğası
Hollandadaki lalelerin esas kökeniyle ilgili bir yazı.
https://www.hurriyet.com.tr/avrupa/lalenin-turkiyeden-avrupaya-goc-hikayesi-41422454
Beyefendi, bu ne romantizm ? Bu devirde pek sağlıklı bir şey değil.