Fransa ve bizde siyaset alanı

Fransa, günlerdir sosyal patlamanın ateşinde yanıyor. Bunu ideolojik, sosyolojik, politik olarak ele alan yorumları izliyoruz. Ancak en önemli tespitlerden biri de bu büyük sosyal olayın yönlendirici bir liderliği ve siyasal örgütlemesinin olmadığıdır. Bu önemlidir. Bu gelişmeyi bizde incelemeliyiz. Çünkü son Ara Seçimlere katılım oranının düşüklüğü, bizde de durumun yerinde olmadığının göstergesidir. Bu nedenle Sayın Devrim Barçın’ın, sosyal medya hesabı üzerinden, güzel bir çalışma ile yayınladığı; 2ü23 Ara Seçimde ve 2022 yılında yapılan Genel Seçimde Siyasi Partilerin aldığı mühür oyların dökümünü incelemek gerekir.. Bu tablo şu şekildedir.

Bu tabloyu incelemeden şunu da vurgulamak gerekir. TDP- TKP adayı Sayın Tacan Reynar’ın adaylığı, Yüksek Seçim Kurulunca, ilgili yasaya göre, ikamet süresine uymadığı gerekçesi ile düşürülmüştü. Dolayısı ile TDP - TKP oy sayılarına bakarken bunu da görmek gerekir.
Şimdi gelelim bütünü değerlendirmeye. Buna göre, UBP bu seçimlerde 2022 yılında mühür oy aldığı seçmenlerinin %41’nin desteğini; 2023 yılında alamadı. CTP ise bu Ara Seçimde, 2022 yılında aldığı mühür oylardan yalnızca, %15 civarında bir kayıp yaşadı. Hali ile seçimin kazanını oldu. Katılımın oldukça düşük olduğu bu seçimde, bu iki büyük partinin, kendi seçmenini harekete geçirmek için vurgu yaptığı noktalara, CTP seçmenin duyarlı olduğu, ama UBP’nin mühür oy kullanan seçmen tabanındaki gönül kırıklığını gideremediği sonucu ortaya çıktı. 
Bu bakımdan bu sonuçları yalnız UBP ve CTP değil, ama geçen 2022 Genel Seçimlerinde aldıkları mühür oy sayısı ile bu ara seçimlere aldıkları mühür sayısı oranının da; %55,46 kayba uğrayan YDP ile; % 44,09 kayba uğrayan DP ve % 54 oranında kayıp yaşayan Bağımsızlık Yolu iyice değerlendirmelidir. TDP- TKP ise bu sonuçları tepki üzerinden ele almamalıdır. .
Sayın Devrim Barçın’ın yaptığı çalışmanın ilginç bir başka bulgusu daha ortaya çıkıyor. Buna göre 2023 yılında geçerli oy pusulası; 105,412 idi. O seçimde, yani 2022 yılında partilerin geçerli oy pusulalarından aldığı mühür oy toplamı, 88,851’dir. Yani 2022 Genel Milletvekilliği seçiminde geçerli oy sayısından bu toplamı çıktığımızda; 17, 461 seçmenin Karma Oy kullandığı ortaya çıkar. 2023 Ara Seçiminde, katlım oranının düşüklüğü ve mühür oy sayısındaki azalış ile birlikte bunu değerlendirmek gerekir. Yani seçime katılım oranının düşüklüğüne etki eden faktörlerden biri de; 2022 seçiminde iradesini, Karma Oy olarak gerçekleştiren seçmenin; sandığa daha fazla sırt döndüğü netleşir. Dolayısı ile Karma Oy konusunun kalkmasının düşünüldüğü bu dönemde, bunu tüm siyasi güçlerin iyice analiz etmesi gerekir. Çünkü kaş yapayım derken, göz çıkabilir. Zira, siyaset alanına dönük yurttaşta gelişen bu soğuma; siyasi partileri, niteliksel ve niceliksel olarak zayıflatıyor. Siyasi partilere dönük bu gelişme bizde; şimdilik, Fransa’daki gibi lidersiz halk isyanına yol açmaz. Ama siyasi partilerin zayıflaması ve siyaset alanından halkın soğuması bu ülkede; bu alanda resmen yer almayan iç ve dış güç odaklarının; ekonomik güçleri ve otoriter tavırla, daha da etkin olmasını getirir. Bu nedenle siyaset alanın esas aktörü olan siyasi partiler bunları, bilimsel esaslarla ve özeleştiri ile ele almak zorundadır.