İbrahim DİRAN

Kıbrıs Rum tedhiş örgütü EOKA tarafından 14 Ağustos 1974’te topluca katledilen Muratağa, Sandallar ve Atlılar köylerindeki 126 şehit dün düzenlenen törenle anıldı. 

Muratağa-Sandallar Şehitler Anıtı ve Atlılar Şehitliği’nde düzenlenen törenlere Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Başbakan Hüseyin Özgürgün, Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Yılmaz Yıldırım, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı adına 28. Tümen Komutanı Tuğgeneral Faruk Yıldırım, bazı bakan ve milletvekilleri, kaymakam ve belediye başkanlarıyla kurum ve kuruluş temsilcileri katıldı.

Anıtlara çelenk konulmasıyla başlayan tören, saygı duruşu, saygı atışı ve İstiklal Marşı eşliğinde bayrakların göndere çekilmesiyle devam etti. Törende daha sonra Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Başbakan Hüseyin Özgürgün, 1974’deMuratağa, Sandallar ve Atlılar katliamlarını fotoğraflayan ve dünyaya duyuran gazeteci Kurtar Çakın ve Muratağa - Atlılar - Sandallar Şehitlerini Yaşatma Derneği (MASDER) Başkanı Ahmet Aşır konuşma yaptı.

Akıncı: 43 yıl önce yaşanan bir vahşet

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı yaptığı konuşmada, 43 yıl önce yaşanan bir vahşetin yıldönümünde DNA testleri ile kimlikleri tespit edilen şehitleri toprağa yeniden verirken, onların ruhunu şad ederek rahmet ve saygıyla andıklarını söyledi.

Kayıp Şahıslar Komitesi tarafından şehit yakınlarının da onayı alınarak kimlik tespit çalışmalarının yapıldığını hatırlatan Cumhurbaşkanı Akıncı, Muratağa ve Sandallar köylerinde şehit edilen 89 kişinin 11’i erkek, 33’ü kadın ve 45’inin ise 16 yaş altı çocuklardan oluştuğunu aktardı. 

Akıncı, 14 Ekim 2015 ve 5 Şubat 2017 tarihleri arasında 3 ayrı mezardan çıkarılan 89 kişinin 1 tanesinin 1 mezardan, 35’inin başka bir mezardan ve 53’ünün ise bir başka mezardan çıkarıldığına işaret etti. 

Altı kişiye ait kemiklerde kimliklendirme çalışmasının tamamlandığını ve bunların dördünün bugün defnedildiğini kaydeden Akıncı, Atlılar Şehitliği’nde gömülü olan 37 şehidin, kimliklendirme çalışmaları yapılabilmesi için 2017 sonu itibarıyla kazı çalışmalarının başlayacağını açıkladı. 

Cumhurbaşkanı Akıncı, 14 Ağustos 1974 gecesi yaşananların bir vahşet olduğunu ancak bunun gerekçesinin sadece milliyetçilik olarak gösterilmesinin doğru olmayacağını, bunun “insanlık dışı bir vahşet” olduğunu ifade etti. 

“İlanihaye böyle gidecek değil”

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Kıbrıs Rum tarafının kurulacak bir federal yönetimi Kıbrıs Türkleri ile paylaşma konusunda gösterdiği isteksizlik bir kez daha görüldükten sonra müzakerelerin de bir anlamının kalmadığını belirtti.

Akıncı, “İlanihaye böyle gidecek değil. Bir şekilde bir çerçevede yeniden bir araya gelmenin yolları aranacak ve bulunacaktır. Gelecekte bir arada yaşamanın koşulları hangi çerçevede bulunursa bulunsun, adı ne isterse olsun, mutlaka bu yaşanmışlıklardan çıkarılmış olan dersler dikkate alınacak, ona göre davranılacaktır” dedi.

Özgürgün: Devletimiz, şehitlerimizin emanetidir

Başbakan Hüseyin Özgürgün ise, Muratağa, Sandallar ve Atlılar katliamı şehitlerini anma töreninin, Kıbrıs Türk'ünün ulusal tarihinin yürek yakan, en acı anma töreni olduğunu söyledi.

Kıbrıs Türk halkının “Sıfır asker, Sıfır garantilerde” ısrar eden Rum tarafının gerçek niyetinin ne olduğunu çok iyi bildiğini kaydeden Özgürgün, şöyle devam etti:

 “Geçmişe takılıp kalmayacağız ama yaşananlardan dersler çıkararak, bağnaz Rum zihniyetine hizmet edercesine eylem ve söylem içinde bulunarak şehitlerimizin kemiklerini sızlatmamalıyız. Bizden sonraki nesillere güvenli bir gelecek bırakmak için çalışmalıyız. Egemenliğimizin, özgürlüğümüzün ifadesi devletimiz şehitlerimizin emanetidir. Bu emaneti yarınlara taşımak boynumuzun borcudur.”

Çakın: Yüz karası

1974’de Muratağa, Sandallar ve Atlılar katliamının ortaya çıkarıldığı kazıları fotoğraflayan ve katliamın dünyaya duyurulmasına katkı koyan gazeteci Kurtar Çakın, törende yaptığı konuşmada, Kıbrıslı Türklere yönelik katliamalar yapan Rumların çözüm yönündeki isteksiz tutumunu yüzsüzlük olarak gördüğünü kaydetti.

Çoğunluğu çocuk ve kadının önce vurulup, daha sonra yakıldığı katliamın dünya insanlık tarihine “yüz karası” olarak geçtiğini ifade eden Çakın, “Bu gerçek 43 yıl önce dünya basınında böyle ifade edilmişti” dedi.

Türk askerinin 1974’de Kıbrıslı Rumlara tankerlerle su taşıyarak, insanlık dersi verdiğini kaydeden Çakın, tek dileğinin Kıbrıs Barış Harekatı ile ilgili görgü tanıklarından yararlanılarak bir belgesel ve film yapılması olduğunu kaydetti.

Aşır: Yeni şehitler görmek istemiyoruz”

Törende iki kardeş ve annesini defneden Muratağa - Atlılar - Sandallar Şehitlerini Yaşatma Derneği (MASDER) Başkanı Ahmet Aşır, diğer şehitlerin DNA testlerinin de en kısa zamanda tamamlanmasını istediklerini belirtti.

Tekrardan acılı günler, sönmüş aileler, yeni şehitler görmek istemediklerini kaydeden Aşır, “Bizler ağır bedeller ödedik, gelecek nesillerin bu gibi bedeller ödemesini istemiyoruz” dedi.

Aşır ayrıca, Muratağa, Sandallar ve Atlılar şehitleri için gelecek yıllarda devlet töreni yapılması çağrısını yineledi.

Şehitler için cenaze töreni düzenlendi

Muratağa-Sandallarda 1974’te Rumlar tarafından öldürülen ve son çalışmalarla kimlikleri tespit edilen 4 şehit, için cenaze töreni düzenlendi. Muratağa-Sandallar şehitleri, askeri törenle Muratağa-Sandallar Şehitliği’ne defnedildi.

Muratağa-Sandallar şehitlerinden kimlik tespiti yapılan Ayşe Süleyman, Zalihe Süleyman, Dilnevaz Süleyman ve Güldane Mehmet için önce Muratağa Camii’nde cenaze namazı kılındı. Daha sonra şehitler, şehitlikte saygı duruşu ve saygı atışından sonra defnedildi.

Şehitlikteki törene Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Başbakan Hüseyin Özgürgün, Güvenlik Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Yılmaz Yıldırım, Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanı adına 28. Tümen Komutanı Tuğgeneral Faruk Yıldırım, bazı bakan ve milletvekilleri ile diğer yetkililer ve ilgililer ile şehit yakınları katıldı.