Uzun zamandır insan kaynakları üzerine, çok sevdiğim bir alan olmasına rağmen sayfamda yazı yazmadığımı fark ettim. İnsan Kaynağı gerçekten turizm sektörünün en önemli olmazsa olmazıdır. Marks’ın gelişime tuttuğu ekonomik tarihsel yaklaşım teorisi, Rostow’un arz-talep döngüsel teorilerini içeren gelişme ve büyüme, ve başkalarına (ülke, ekonomi) bağımlı gelişim teorilerini derinlemesine inceleyip analiz etmeye de çok gerek yok açıkçası. Benim teorime göre durum çok basit. Bir ülkede ulaşım ve yatırım ağlarının gelişimini etkileyen en önemli sektör, dünyanın en büyük sektörü sayılan servis sektörü ve onun en gelişmiş mekanizması olan turizm sektörüdür. Turizm sektörü, dünyadaki kendi bünyesi içerisinde doğrudan ve dolaylı olarak etkilediği yaklaşık elli (50) alt sektör ile insan kaynağına en fazla dokunan sektördür. Böyle olması hasebiyle de doğal olarak kaliteli insan gücü ve hatta mevsimsel insan gücüne en fazla ihtiyaç duyulan müthiş bir dinamizm söz konusudur. Çağımızın jenerasyonları değiştikçe, beklenti ve sektöre yönelik bakışlar da değişiklik gösterebiliyor. Biz üniversite okuduğumuz yıllarda öğrencilerin turizm ve otelcilik sektörüne karşı geliştirdikleri bakış ve şimdiki öğrencilerin tutum ve davranışları da bu oranda farklılık gösterebiliyor. Üniversitede öğrenciler ile birlikte olduğunuz zaman bu radikal değişiklikleri yerinde görebiliyorsunuz. Bu vesile ile birkaç ay önce yaptırdığım ve sonuçlarını yeni elde ettiğim bu anket, turizm ve otelcilik okuyan gelecek nesillerimizin sektöre bakışlarını ölçmeye yarayan sonuçları paylaşma fırsatı da verdi. Şimdi bu yazının ve anketin sonuçlarına bakalım.
Modern çağımızın turizm anlayışı ve Kuzey Kıbrıs
Modern çağımızın turizm anlayışında, Kuzey Kıbrıs’ta da olduğu gibi tüm dünyanın iç ve dış dinamiklerinin doğrudan etkilediği unsurları görmek mümkün. Örneğin, kişiden kişiye değişkenlik gösteren en önemli fark, turizm öğrencilerinin kariyer beklentileri sonucunda iş başı yaparken seçimlerini doğrudan etkileyen işe ilk giriş departman yerleri ve alanlarıdır. Otelcilik sektörüne adım atan öğrencilerin 238 öğrenci üzerine yaptığımız ankette, ilk başlangıç departmanları onlara sunulan ve kendilerinin de kolay olması vesilesiyle yiyecek-içecek departmanı olarak ölçülüyor (37,2%). Bunun en önemli sebebi, öğrencilerin daha fazla fiziksel güce ve kabiliyete dayalı bu departmanın diğer departmanlara göre (ön büro, satış-pazarlama, insan kaynakları, finans, muhasebe, alım-satım vb.) daha az bilgi birikimi ve tecrübe zorunluluğu istemesidir. Sadece bu değil tabii ki tercih sebebi. Öğrencilerin yarı zamanlı üniversitede okuyorken bu departmanda çalışmaları, zaman içerisinde işin genel hatlarını öğrenmelerine vesile olduğu için bu bölümde daha fazla kendilerini yeterli görüyorlar.
Yıllardır sektörde bilinen bir gerçeklik olan, managerial (yönetimsel) kadroların bile ilk başlangıç noktaları yine yiyecek-içecek (F\&B) departmanıdır. 74 kişilik orta ve üst düzey yönetici kadrolarının 33 kişisi (44,6%) bu departmanda başlamıştır. İkinci sırayı ise %21,6 ile ön büro departmanı oluşturmaktadır.
Ancak çok önemli bir saptama daha vardır: Ankete katılan öğrencilerin çoğu, idari ve diğer yönetimsel pozisyonlarda çalışmayı ön büroda çalışmaktan daha fazla istemektedir (36,5%).