Özgül Gürkut MUTLUYAKALI
KKTC'de yaşayan 8 bin kadını kapsayan projeyle, ülkenin ilk kadın sağlığı haritası oluşturuluyor.
Oxford ve Doğu Akdeniz Üniversitelerinin desteklediği "Kıbrıs Kadın Sağlığı Araştırma İnisiyatifi" adıyla geçen ocak ayında başlayan ve alan araştırması iki yıl sürecek projede, şu ana dek 2 bin 500 kadına ulaşıldı.
Çalışmalarını İngiltere’deki Oxford Üniversitesi bünyesinde sürdüren epidemiyoloji (hastalıkların toplumlar içindeki dağılımlarını inceleyen bir bilim dalı) uzmanı Dr. Nilüfer Rahmioğlu Ramiz, bölgesel kadın sağlık ve hastalık dağılımlarını ve görülme sıklıklarını belirlemek ve Doğu Akdeniz toplumlarına özgü Akdeniz yaşam tarzının ve genetik faktörlerin kadınların sağlıkları üzerindeki etkisini araştırmak için bir kadın sağlığı kaynağı oluşturmayı amaçlayan KISAA İnisiyatifi hakkında TAK muhabirinin sorularını yanıtladı.
ABD ve İngiltere'yi kapsayan endometriozisin genetiği konusundaki çalışmasının, çalıştığı en büyük konulardan biri olduğunu ifade eden Ramiz, iş tanımının yüzde 10'unu tuttuğunu belirttiği Kıbrıs'ta projeyi ise ülkesine geri dönüşünün ardından topluma yararlı olmak ve birşeyler yapılabileceğini göstermek için gönüllü olarak başlattığını vurguladı.
Kıbrıslı Türk akademisyenlerin politik durumdan dolayı ciddi fon eksikliği nedeniyle belli projelerin yapılamayacağını düşündüğünü ifade eden Ramiz, "Bu projeyle göstermek istediğimiz geleneksel yöntemlerin dışında hem sivil toplum örgütlerinin hem akademik kurumların, hem de özel kurumların iş birliğiyle bu gibi projelerin yapılabileceği ve yapılması gerektiğidir" ifadelerini kullandı.
Genç araştırmacı akademisyen Dr. Nilüfer Rahmioğlu Ramiz, ekim ayında ABD'de düzenlenecek bir kongre sırasında endometriozisin genetiği konulu çalışması nedeniyle yeni bir ödül alacağını da açıkladı.
KKTC’de ciddi bir eksiklik var
KKTC'de 8 bin kadını kapsayan araştırmasıyla ilgili soruları yanıtlamaya "Ülkemizde ne yazık ki çok ciddi veri eksiklikleri var. Veri olmadan strateji yaratmak, problemleri tanımlamadan çözüm üretmek mümkün değil" diyerek başlayan Ramiz, Sağlık Bakanlığı'nın sadece devlet hastanelerine ait web sitesine de yüklediği verilerin revizyonunu yaparak hastalıklarla ilgili verilerden de bir yayın çıkardığını ifade etti.
Nilüfer Rahmioğlu Ramiz, KKTC'de insanların sağlık alanında birçok kayıt noktası bulunduğunu, devlet hastanelerinden yararlansa da birçok özel klinik ve hastaneye de başvurulduğunu, dolayısıyla Sağlık Bakanlığı'ndaki verilerle hastalık oranlarını ortaya çıkarmanın pek de mümkün olmadığını, ayrıca verilerin toplanma şeklinde de sorunlar ve yetersizlikler bulunduğunu anlattı.
18-55 yaş arasındaki kadınlarda sadece jinekolojik problemlerin değil, kadınlarda sık görülen kronik ağrı, pelvik bölge ağrıları, migren, tiroit hastalıkları, endokrin hastalıkları gibi tüm hastalıkların araştırıldığını anlatan Ramiz, “Amacımız Kuzey Kıbrıs'ın her bölgesini temsil eden bir kadın sağlığı haritası ortaya çıkarmaktır” dedi.
Kırsaldaki kadınların ilgisi daha fazla
Nilüfer Rahmioğlu Ramiz, Kıbrıs Kadın Sağlığı Araştırma İnisiyatifi projesinde karşılaştıkları ilginç gözlemleri ve zorluklarıyla ilgili soruya karşılık, özetle şunları ifade etti:
"Kırsal kesimdeki kadınlarda daha zorlanacağımızı düşünmüştük ama tersi oldu. Kırsal bölgedeki kadınlar hatırlandıkları için mutlu oldu ve ciddi bir katılım var. Diğer taraftan çalışan kadınlara ulaşmakta çok daha zorlanıyoruz açıkçası... O yüzden iş yerlerini ziyaret ediyoruz. İş yerinde ulaştığımız kadınların çoğu da katılmak istemiyor. Benim baştaki görüşüm, eğitimli kadınların böyle bir araştırmaya katılmaya daha istekli olacağıydı."
"Kahve için toplanın, bizi arayın"
Nilüfer Rahmioğlu Ramiz, kadın sağlığıyla ilgili araştırmanın sağlıklı verilerle sonuçlanması ve amacına ulaşması için tüm kadınlara katılım çağrısı yaptı.
Anket formlarının online doldurabileceğini belirten Ramiz, ayrıca sabah kahvesi için toplanacak üç beş arkadaşın da kendilerini araması halinde araştırma ekibinin anket doldurmak üzere onlara ulaşacağını söyledi.
Kıbrıs Kadın Sağlığı Araştırma Derneği’nin bu projeye destek için bir dizi faaliyet yaptığını ve yapacağını kaydeden Ramiz, projenin veri toplama sürecinin Ocak 2020'de biteceğini ama analizi ve sonuçlarının 2021-22'de çıkacağını kaydederek KISAA’nın sürdürdüğü projeyle ilgili bilgilere ve ankete https://kisaainsiyatifi.com/ adresinden ulaşılabileceğini ekledi.
