Bütün dünya, bundan tam 20 yıl önce bugün, Avrupa’da İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yaşanan en kötü vahşete tanık oldu. 

Bosna Savaşı sırasında, BM'nin ‘güvenli bölge’ ilan ettiği Srebrenitsa, 11 Temmuz 1995'te Sırp komutan, nam-ı diğer ‘Sırp Kasabı’ Ratko Miladiç’e bağlı birliklerce işgal edildi. 

İşgalin ardından Sırp saldırılarından kaçan binlerce Boşnak, BM tarafından ‘güvenli bölge’ ilan edilen ve 400 Hollandalı barış gücü askeri tarafından korunan Srebrenitsa'ya sığındı.

Hollandalı askerler de sivil Boşnakları, Sırplara teslim etti, sonrasında büyük bir trajedi yaşandı…

Kadın ve çocukların Boşnak askerlerin kontrolündeki bölgeye ulaşmasına izin veren Sırplar, 12 yaş üstü tüm erkekleri bir yana, kadınları da diğer yana ayırdılar.

8 bin 372 Boşnak ormanlık alanlarda, fabrikalarda, depolarda katledilirken, kadınlara da tecavüz edildi… 

Katledilen Boşnakların bedenleri toplu mezarlara gömüldü. Bir gün içerisinde 20 binin üzerinde mülteci de Srebrenitsa'dan zorla çıkarıldı.

Bosna Savaşı'nın bilançosu

Bosna'da üç buçuk yıl devam eden savaşta 312 bin kişi hayatını kaybetti, 2 milyon kişi evini terk etmek zorunda kaldı. 27 bin 734 kişi resmî kayıtlara kayıp olarak geçti. 20 bin kaybın cesedine ulaşıldı. Bunlardan yaklaşık 18 bininin kimliği belirlendi. Toplu mezarlarda bulunan cesetlerin çoğu parçalandığı ve yakıldığı için kimlik tespit çalışmaları zorlukla sürdürülüyor.

Savaşın ardından kayıpları bulmak için başlatılan çalışmalarda, toplu mezarlarda kimlikleri tespit edilen kurbanlar, her yıl 11 Temmuz günü düzenlenen törenle Srebrenitsa'da toprağa veriliyor.

Rusya’dan Srebrenitsa Tasarısına veto  

Katliamın 20'nci yıl dönümü dolayısıyla İngiltere’nin BM Güvenlik Konseyi’ne sunduğu Srebrenitsa’da Boşnakların katledilmesini sert şekilde kınayan karar tasarısı, Rusya'nın vetosu nedeniyle kabul edilemedi.  New York'ta BM Güvenlik Konseyi'nde görüşülen teklife,  Konsey'in 15 üyesinden 10'u destek, 4'ü çekimser ve Rusya'da aleyhte oy kullandı.

BM Güvenlik Konseyi'nin ABD, Çin, İngiltere ve Fransa'yla birlikte veto yetkisi bulunan beş daimi üyesinden biri olan Rusya, bu karar tasarısının 'yapıcı' olmayacağını ve bölgede gerilimi tırmandıracağını savundu.