Simerini “Çözümü ‘Bağlamak’ İçin Gizli Diplomasi… Birleşik Devletler İle İngiltere AB’ye ‘Daireyi Kareleştir’ Baskısı Yapıyor” başlığıyla manşete çektiği haberinde, Amerikalı ve İngilizlerin (AB teknokratlarına) müktesebata tam uyumlu olmasa da, referandumlar aracılığıyla (çözüm) ‘birincil hukuk olacağına’ işaret ettiklerini de öne sürdü.

Gazete, Amerikalı ve İngilizlerin gizli bir şekilde, müzakerelerden derledikleri verilere, anlaşmazlıkların üzerine köprü kurmak amaçlı kendi tezlerini ekleyerek, yeni bir çözüm planı çıkarmaya çalıştıklarını yazdı. Bu maksatla adı geçen iki ülkeden yetkililerin, AB teknokrat mekanizmasıyla ve müzakeresi süren çözümün çeşitli yönlerini incelemekten sorumlu Avrupa Komisyonu hukuk dairesiyle temas etmek üzere yaz döneminde Brüksel’e gittiğini ekledi.

Gazete, Avrupa Komisyonu’ndan, Başkan Jean Claude Juncker’in yanında olan, Amerikalılar ve Genel Sekreter’in Özel Danışmanı Espen Barth Eide ile direkt iletişim içerisinde olan yetkilinin konuya doğrudan müdahil olduğunu belirtti.

AB değerlerine uyumlu

Adını belirtmediği bu Komisyon yetkilisinin, çözümün müktesebata ve AB ilke ve değerlerine uyumluluğunun denetlenmesi konusunu hukuki değil tamamen siyasi bulduğunu belirterek eski Genişlemeden Sorumlu Komiser Olli Rehn’in “daireyi kareleştirebilecek kadar iyi anayasa uzmanları var” sözüne göndermede bulunduğunu yazan gazete özetle şunları ekledi:

“Amerikalılar ve İngilizler Brüksel teknokratlarına, her şeyin –olgular olumlu gelişirse- Aralık’a kadar hazır olması ve özellikle yeni çözüm planının; müktesebata, AB ilke ve değerlerine uygundur mührü taşıması gerektiğini ilettiler. Çözümün AB’de geçerli olanlara uyumluluğuyla ilgili kaygılara ise şu cevabı veriyor:

“Planın Avrupa Komisyonu tarafından onaylanması halinde:1-‘Evet’ açısından avantaj olacak ve Avrupa ve uluslararası toplum açısından bir baş ağrısı kapanmış olacak2-Brüksel teknokratlarının hiç endişesi olmaması lazım çünkü müktesebata ve diğer demokratik ilke ve değerlere uyumluluk olmasa bile çözümüm referandumlar aracılığıyla kabul edilmesi halinde,’birincil hukuk’ ortaya çıkacak. Çünkü yeni bir düzen (new state of affairs), diğer bir deyişle Zürih üniter devletine (1960 Kıbrıs Cumhuriyeti) geri dönüş olmadan, yeni yapıları olan yeni bir devlet sistemi kurulacak. AB’nin çeşitli bölgelerindeki ilke ve değerlerden sapmalar ‘birincil hukuk’ haline geldiğinde müktesebatın parçası oluyor.

“Herkes aynı çizgide olmalı…”

Amerikalılar ve İngilizler Brüksel’e herkesin aynı çizgide olması ve çözümün, AB’nin hukuk sistemi aracılığıyla dayattıklarıyla uyumlu olduğunun Konsey tarafından desteklenmesinin ne kadar önemli olduğunun yerleşmesi gereğini vurguladı. Sonraki adımın, ‘uygun psikolojinin’ yaratılması gerektiğini ekledi: Yani çözüm –gerçek olup olmadığına bakılmaksızın- AB hukuk sistemine uygun olursa, Kıbrıslı Rumlar da, AB’nin ve uluslararası toplumun desteklediği bir ‘uzlaşı çözümüne’ hayır derse taksim yönünde büyük bir adım atmış gibi olacaklar.”