Suna ERDEN
Geçtiğimiz Temmuz ayında yapılan yüzde 30 artışın şok etkileri devam ederken, Elektrik Kurumu’nun yeni bir zam kararı için hükümete önerge sunması, sıradan vatandaşların yanı sıra ekonomik örgütleri de tedirgin etti.
Diyalog’un dün manşetten verdiği haberde, Ekonomi Bakanı Özdil Nami’nin Elektrikte yeni bir zam kaçınılmaz” şeklindeki sözleri sosyal medyada gün boyu tartışıldı. Elektrik Kurumu Yönetim Kurulu’na HP kanadından atanan Yusuf Avcıoğlu, dün sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda hükümet programında enerji politikasıyla ilgili yer alan açıklamayı anımsattı ve bu konularda herhangi bir adımın atılmadığını vurguladı. Avcıoğlu, 2.5 ay önce sundukları bir raporun da Bakanlar Kurulu’na sunulmamasından yakındı.
Diyalog’a konuşan Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk, KIB-TEK’in mevcut yapısıyla ucuz üretim yapmasının imkânsız olduğunu söyledi. Geçen yıl ayda 25 bin TL ödeyen bir işletmenin şu anda 45 bin TL elektrik faturası ödediğini belirten Avunduk, bunun sürdürülebilir bir yanının kalmadığını ifade etti.
Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkârlar Odası (KTEZO ) Başkanı Mahmut Kanber de enerjiye zam gelmesinin kabul edilebilir olmadığını belirterek, geçen yıla oranla şimdi yüzde 55 daha fazla elektrik faturası ödeyen işletmeler, yeni bir zam karşısında ne yapacak bilemiyorum” dedi. Kanber, çok yakın bir gelecekte ülkeden yoğun göç olacağını iddia etti.
Avunduk: Mevcut yapı sürdürülebilir değil
Elektriğe yeni bir zam daha yapılması gündeme gelirken, Sanayi Odası Başkanı Candan Avunduk, ‘elektriğe zam olacak’ söyleminin beklenen bir açıklama olduğunu ifade etti. Avunduk, üretimde girdi maliyetlerinden hammaddenin yüzde 60 diğer maliyetlerin ise yüzde 40 oranında olduğunu ifade ederek, “Bir masa ve iki bacağı da eğri. Dolara, dövize bağlı bir üretim sisteminden dolayı bu eğrilik asla düzelmez” dedi.
Avunduk, geçen yıl ayda 25 bin TL ödeyen bir işletmenin şu anda 45 bin TL elektrik faturası ödediğini ifade ederek, bunun sürdürülebilir bir yanının kalmadığını söyledi. Avunduk, “Faturalar gittikçe kabardı. Kimse bunun önüne geçemez. KIB-TEK’in mevcut yapısı ile elektriğin ucuz olması imkânsız. Dövize, dolara bağlı bir üretim elbette ki pahalı olacaktır “şeklînde konuştu.
Avunduk, ülkenin alternatif enerji kaynaklarına ihtiyacı olduğunu belirterek, Türkiye’den kablo ile elektrik getirilmesinin bir seçenek olduğunu dile getirdi. Hükümetinde bunun farkında olduğunu belirten Avunduk şunları kaydetti:
“Sayın Ekonomi Bakanı Özdil Nami, alternatif enerji kaynaklarını devreye sokmak için çalıştıklarını açıkladı. Bu da hükümetin de mevcut enerji üretim sisteminin sürdürülebilir olmadığının farkında olduğunu gösterir. Biz sürekli güneş gören bir ülkeyiz. Güneş panelleri ile elektrik elde edebiliriz. Hatta bireysel olarak dahi evlerimize güneş panel sistemi kurabiliriz. Devletimiz de bu konuda yardımcı oluyor.”
Kanber: Göç artacak
KTEZO Başkanı Mahmut Kanber ise bu toplumun hiçbir zammı kaldırabilecek durumda olmadığını söyledi.
“Olağanüstü bir durumdayız. Önlemler alınması gerekiyor” diyen Kanber, hükümetin olumlu bazı adımlar attığını dile getirdi. Enerjiye zam gelmesinin kabul edilebilir olmadığını belirten Kanber, tasarruf yapılması çağrısında bulunulduğunu ifade ederek, “Bu sıcak günlerde, sıcak ülkede enerjiden tasarruf etmek çok zor. Klimasız bir ortamda yaşamak çalışmak imkânsız… Bu da enerjiyi temel ihtiyaç haline getiriyor” şeklinde konuştu.
Kanber sözlerini şöyle sürdürdü:
“Tüm diğer girdiler gibi enerjide dövize endeksli. Hane halkı da enerjiye ihtiyaç duyuyor ancak hizmet sektörü, üretici elektriksiz yapamaz. Geçen yıla oranla şimdi yüzde 55 daha fazla elektrik faturası ödeyen işletmeler, yeni bir zam karşısında ne yapacak bilemiyorum.
Hizmet sektörü ve üreticinin yeni bir zammı kaldırması çok zor…
Esnaf, artık emeğini alamıyor sadece giderini zor karşılıyor. Enerjiye zam geldiğinde tüm girdilere zam geldiği için açıkçası ne olacağını kestirmek artık çok zor. Tüm sorumlularla birlikte mücadele etmemiz gerekiyor. Çok kazananlar bu havuza çok, az kazananlar az bırakmalı.”
Kanber, zamlar karşısında insanların diğer ihtiyaçlarından kısıtlamaya gitmek zorunda kaldığını ifade ederek, “Yeni bir elektrik zammı olursa mecbur buna da katlanacağız.
İnsanlar ne yapacak başka yerlerden kısacaklar; daha az et yiyerek, daha az gezerek belki başka birçok yerden kısıtlayarak… Her birey göç etmek için yollara da düşecek” dedi.
