Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu dün, Meclis Başkanı Sibel Siber başkanlığında saat 10.40’da toplandı. 

Genel Kurul’da ilk olarak Danışma Kurulu’nun dünkü gündeme ilişkin raporu onaylandı.

Genel Kurul’un Perşembe günkü oturumu ertelendi ve hükümet programının Meclis’te Cuma günü okunacağı bilgiye sunuldu.

2016 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı” üçüncü görüşmesine ilişkin tezkere de okunarak oyçokluğuyla kabul edildi. 

Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasa Önerisi, Meclis Genel Kurulu’nda oybirliğiyle onaylandı.

Meclis’te söz alan bazı milletvekilleri, Yasa önerisi hakkında tam bilgi sahibi olmadıklarını ifade ederek sorular yöneltti. Milletvekillerinin bile tam anlamadığı bir yasanın vatandaşa ulaşmasında ve anlaşılmasında sıkıntılar olabileceği uyarısı yapıldı. 

Meclis’te oybirliği ile onaylanan Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasa Önerisi, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın bilgisine sunulacak. 

Çakıcı: Tarihi bir olay

Raporun okunmasının ardından ilk sözü TDP milletvekili Mehmet Çakıcı aldı. Çakıcı, seçim sistemini etkileyecek bir yasa ile karşı karşıya bulunulduğunu söyleyerek, bunu “tarihi bir olay” diye niteledi. 

Çakıcı, bugün gelinen aşamada var olan yasa ile bölgecilik mantığıyla partiler içinde ve arasında gruplaşmalar, birbirini kesme, komplolar yaşandığını ve bakan olan milletvekillerinin kendi bölgelerine hizmet götürdüğünü savundu.

Erhürman, ayrıntılı bilgi verdi 

CTP milletvekili Tufan Erhürman, tek bir çarşaf liste olacağını, her partinin 50 milletvekili adayının listede yer alacağını, milletvekilinin hangi bölgeden aday olacağının da listede yer alacağını, X partiden bir milletvekiline vurulan mührün tüm ilçelerdeki adayı kapsayacağını söyledi. 

Karma oy için en az 24, en fazla 50 oy kullanılabileceğini belirten Erhürman, her ilçede, ilçedeki adayın yarısı kadar karma oy verilebileceğini kaydetti. Erhürman, yasayla ilgili ayrıntılı bilgi verdi. 

Erhürman, karma bir sistemin ortaya çıkacağını söyleyerek, “İskele’den iyi bir aday gösterirseniz, o aday çok fazla karma oy da alacağı için İskele’deki oy sayısının artmasına katkıda bulunabilir. Ama örneğin İskele’de sadece o bölgede tanınan birini aday gösterirseniz milletvekili sayınızın artmasına yol açabilir” dedi. 

Erhürman, yeni yasayla, bir ilçeden aday olmak için o ilçede iki yıl ikamet etme koşulu getirildiğini ifade etti. Yasanın siyasal kültürdeki değişime katkısı olabileceğini de söyleyen Erhürman, tüm siyasal partilere komitede koydukları katkı için teşekkür etti.

Arabacıoğlu: Yasa iyi anlaşılmalı…

DP milletvekili Mustafa Arabacıoğlu, yasanın iyi anlaşılmasının önemli olduğunu, yasa geçtikten sonra yasa konusunda vatandaşın çok iyi bilgilendirilmesinin gerektiğini söyledi. 

Yasanın bölgeciliği ortadan kaldıracağını ancak bölge kotalarının devam edeceğini belirten Arabacıoğlu, yasanın çok iyi izah edilmesi, sandıklarda görev alacakların ve gözlemcilerin de çok iyi bilgilendirilmesi gerektiğini kaydetti.

Çavuşoğlu: Bölgesel kota korunacak…

UBP milletvekili, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Nazım Çavuşoğlu, yasanın ne kadar değişim yaratacağının halkın tercihleri ile görüleceğini belirtti.

Çavuşoğlu yasanın özünün, bölgesel kotaları koruyarak, seçilecek milletvekillerine ada genelinde oy verilmesini sağlamak olduğunu kaydetti. 

Çavuşoğlu, ayrıştıkları noktayla ilgili bilgi vererek, ayrışmanın bölgeden çıkacak milletvekili sayısının belirlenmesi konusunda olduğunu, komitede 101. maddeye ve yasanın geneline ret oyu verdiklerini söyledi. 

Çavuşoğlu, Genel Kurul’da söz konusu maddeye ret vereceklerini ancak diğer maddelere ve bütününe “evet” diyeceklerini ifade etti.

Dinçyürek: Belirsizlikler giderilmeli…

Bağımsız milletvekili Hakan Dinçyürek, yasayı yapanların da dahil nasıl oy verileceği, hesaplamanın nasıl yapılacağı konusunda sorular sorduklarını, yasayla ilgili belirsizliklerin giderilmesi gerektiğini belirtti. 

Dinçyürek, geçirilmeye çalışılan yasanın, “siyasi partiler arasında homojen görüşler sağlanamadan hızlandırılarak” geçirilmeye çalışıldığını kaydetti. “Yasanın amacından saptığını” söyleyen Dinçyürek, “yasa ile halkın iradesi çarptırıldı. Yasanın arkasında başka ince hesaplar var” şeklinde konuştu.

Dinçyürek, “Her siyasi parti bölge ismi koymaksızın 50 milletvekili belirlesin, asıl çarşaf liste budur. Bu Meclis’in buna cesareti var mı” dedi. 

“Yasadaki en büyük çelişki…”

Bölge desteği almayan birini zorla seçtirerek Meclis’e göndermenin halkın iradesini çarptırmak anlamı taşıyacağını belirten Dinçyürek, yasanın en büyük çelişkisinin bu olduğunu, başka çelişkiler de bulunduğunu, fırsat eşitsizliklerine yol açacağını söyledi. 

Dinçyürek, yasanın bu haliyle, itiraz olması ve Anayasaya Mahkemesi’ne götürülmesi halinde düşeceğini söyledi. 

Soyer: Toplumsal zemin oluşturacak 

CTP milletvekili Ferdi Sabit Soyer, yasaya muhalefet eden, endişe besleyenler olabileceğini, tartışma konusunun kimin kaç milletvekili çıkaracağı ve kimin seçileceği üzerine olduğunu ancak sistemin siyasete getirdiği ve getireceği özelliği göz ardı etmenin sağlıklı olmadığını belirtti. 

Soyer, olayın özünün, nispi temsil sistemi olduğunu, bu sistemin partiler demokrasisinin temelini oluşturduğunu söyledi. 

Soyer, yeni sistemin meseleleri ele alış bakımından toplumsal ortak zemin oluşturacağına inandığını kaydetti.

Özgürgün: Bir sonraki seçim heyecanlı olacak

Oylamanın ardından söz alan Başbakan Hüseyin Özgürgün, yasanın herkese hayırlı olmasını temenni ederek, bir sonraki seçimin çok heyecanlı olacağını söyledi.

Özgürgün, gerekli çalışmaların yapılarak seçimlere sağlıklı şekilde girilmesi için çalışacaklarını belirtti.

Ferdi Sabit Soyer, hükümetin hangi bakanlığa hangi kurumların bağlı olacağı konusunda bilgi vermemesini eleştirerek, konuyla ilgili sorular yöneltti. Özgürgün de, Cumartesi kurulan hükümetle ilgili eksik prosedürlerin en kısa zamanda tamamlanacağını belirtti.

Daha sonra dünkü çalışmalar tamamlandı. Genel Kurul, 22 Nisan Cuma günü hükümet programının okunması amacıyla olağanüstü toplanacak.