Çiğdem AYDIN

Halkın Partisi (HP) Genel Başkanı ve eski müzakereci Kudret Özersay, Kıbrıs Rum Kesimin tek yanlı imzaladığı anlaşmalar karşısında bürokratik girişim yapılmasının şart olduğunu ifade etti. Özersay, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın ve diğer yetkililerin atağa geçmesi gerektiğini ve Rum tarafının tek yanlı adımlarına karşı tepki göstermesi gerektiğini belirtti.

Diyalog TV’de yayınlanan Güne Merhaba Programına katılan Kudret Özersay, çöken müzakerelere kaldığı yerden devam edilmemesi gerektiğini, Rum tarafının garanti anlaşmasını kullanıp durumu daha da aşağı çekeceğini dile getirdi. 

Halkın Partisinin garanti sisteminin devamından yana olduğunu ifade eden Özersay,  “Dünya’da pek çok şey değişti denilmesine, 21.yüzyılda olmamıza rağmen halen daha şiddette dayalı olarak güvenliğin olmadığı bir ortamda toplumların, halkların varlığı tehlike altına konabiliyor. Dünya vurdumduymaz kalabiliyor. Suriye’de, Filistin yaşadığımız böyle bir şeydir. Bu örnekler ortada dururken bizim ‘Tamam canım 21.yüzyıla geldik garantilere ihtiyaç yoktur’ dememiz yanlış olur” ifadelerini kullandı. 

Hükümet kurma çalışmalarına da değinen Özersay, Ulusal Birlik Partisi ile hükumet kurmayacaklarını yineleyerek, başka alternatifler vardır ve bu alternatifler için elimizi taşın altına koymaya hazırız dedi. 

Suriye, Filistin örnekleri ortada

Halkın Partisinin garanti sisteminin devamından yana olduğunu kaydeden Özersay, şunları söyledi Müzakerelere kaldığı yerden devam edilmesi taraftarı değiliz. Rumlar, ‘Garanti Anlaşması ortadan kalksın kalmadığı sürece de biz anlaşmayız’ diyecek. Müzakere sürecinin artık bittiği ve kaldığı yerden devam edemeyeceğini söylemezseniz, Rum tarafı bunu daha da aşağıya çekmeye çalışacak, o yüzden çökmüş olan müzakere sürecinin içinden o kaldığı kısımlardan devam edelim yaklaşımı bize göre doğru değil, bu yaklaşım izlenmemelidir. Kıbrıs Rum tarafı da bunu gündeme getirdiği içindir ki şimdi garantilerle ilgili bu tartışma daha da köpürüyor ve garantilerin tamamen ortadan kalktığı bir çözümden daha kolay bahsediyor. Kıbrıs Rum tarafı ve birilerine daha kolay bahsettiriyor bunu. Avrupa Birliğinin garantisi yeterlidir gibi bir ifade çıkıyor. Yani bütün AB ülkelerinin milletvekillerinin dâhil olduğu Avrupa Parlamentosu’nun buna benzer ifadelerini daha önce çok duyduk. Alınmış birçok karar var. Onların ne kadar hükmü oldu ise bunların da o kadar hükmü var. Kıbrıslı Rumlar, Birleş Milletlerin içerisinde de garantilerden vazgeçilmesinin yatırımını yapıyorlar. Bunun önüne geçilmesi için de bir çabaya gerek vardır. Cumhurbaşkanlığına tabi ki bir görev düşer. Ama şunu da gözden kaçırmayalım; Rum tarafında bir seçimin öncesindeyiz, Güney Kıbrıs’ta bir seçim olduğu için bütün bunlar aslında biraz da bu dönemde daha yüksek sesle söylenmeye başlandı. Rum Lideri Nicos Anastasiades kendisinden sağda duran bir rakibin önünü almaya çalışıyor. Aynı şeyler Münhasır Ekonomik Bölge (MEB)  için de geçerli. 

Yabana atılamaz

Özersay, durumun ciddi olduğunu, konunun yabana atılmaması gerektiğini ifade ederek şöyle konuştu: Her açıklama yaptığımızda konunun ciddiyetinden bahsettik. Benzer nitelikteki açıklamalar ya Cumhurbaşkanlığından ya diğer yetkililerden ya da Dışişleri Bakanlığından geldi. Mesele bu değil, yani iç politikanın bir malzemesi haline getirmeye gerek yok. Biz önceden ikaz edici mahiyette söylüyoruz bunu. Diyoruz ki diplomatik girişim yapın, Genel Sekretere mektup gönderin , “ama yazdık biz bir yıl önce bir şey önerdik” demekle olmaz. Bir daha yazın daha farklı bir hale sokun onu. BM’nin 5 daimi üyesi buradaki Büyükelçiliklerini çağırın, onlara bir daha izah edin bunun ne kadar kritik bir şey olduğunu söyleyin.

Diplomatik girişim şart

Avrupa Birliğinin hukuku, Kıbrıs Cumhuriyeti hükumetinin kontrol uygulamadığı alanlarda askıya alınmıştır. Yani Kıbrıs Rum Yönetiminin etkili, fiili kontrol uygulamadığı yerde AB hukuku askıdadır. Neresidir orası Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti topraklarıdır. Buraları KKTC Deniz yetki alanlarıdır ve bu alanlarda Kıbrıs Rum Yönetimi fiili kontrol uygulamadığı sürece AB hukuku askıdadır. Rumlar, ‘Yunanistan ile bu alanları da içerecek şekilde Deniz Yetki Alanı Sınırlamasına gidiyorum. MEB sınırlama anlaşması yapıyorum’ dediğinde eğer sizden ses çıkmazsa, eğer buna müsaade etmeyeceğinizi söylemezseniz, eğer siz önceden resmi bir mektupla BM Genel sekreterini uyarmazsanız, Türkiye de bunu göndermezse diğer BM Genel Kurulu üyelerine dağıtımını yapmazsa Rumlar, kontrol uygulamaya ve oraya dâhil işlem yapmaya başlar. Böylece aslında askıda olduğunu düşündüğünüz AB hukukun da bir parçası olursunuz ve AB bir takım sözler söyleyebileceği hakkını kendinde görecektir. Deniz Yetki Alanlarına dair sadece fiilen gelip kontrol etme değil, sadece gelip orada kazı yapma değil, kâğıt üzerinde de hukuki işlem yapılmasını 100 defa da olsa öncesinde ve sonrasında itiraz etmek ve pozisyonunuzu kayda geçirmek zorundasınız. 

Dirsek temasımız sürüyor

Hükümet kurma çalışmalarına da değinen Özersay sözlerini şöyle sürdürdü: UBP ile olmaz dedik ve sözümüzün arkasındayız… UBP yönetimi de şu anda kendi başkanlarına hakkındaki iddiaları sormuyor. Biz siyasetin doğru zeminde işlemesinden yanayız. Verdiğimiz sözü tutmalıyız ve ne zamandan beridir verilen sözü tutmak suç oldu. Biz bu halka bazı sözler verdik, gerekirse hükumette yer almayız ama sözümüzü tutarız. UBP ile olmaz ama UBP’den nefret ediyoruz, takıntılıyız diye bir şey yok. Şu anda UBP’siz de hükumet kurulabilir. Oluşan aritmetik yeterlidir ve dirsek temasımız vardır. Partim beni yetkilendirmiştir ve bu yetkiyi de kullanıyorum. Dirsek temasımızda bazı senaryolar da var. Örneğin ‘kabinenin tümü teknokratlardan oluşsun’, sözünü biz tek başımıza iktidara gelmemiz halinde olur dedik. Fakat şu anda tek başımıza iktidara gelemedik. UBP ile koalisyon kurmayı düşünmüyoruz başka alternatifler vardır. Olursa da biz elimizi taşın altına koyarız, sorumluluktan kaçmıyoruz.