Sibel Siber Başkanlığında dün toplanan Meclis Genel Kurulu’nda ilk olarak 

onaya ve bilgiye sunuş işlemleri yapıldı. Meclis Başkanı Sibel Siber, Başkanlık Divanı kararlarını onay ve bilgiye sundu. İlk olarak Meclis’in Almanya’nın başkenti Berlin’de yapılacak konferansa katılımına ilişkin kararı okundu. Berlin Duvarı’nın yıkılmasının 25. yıldönümü nedeniyle düzenlenecek “Duvarsız barışçı bir dünya” konulu etkiliğe CTP-BG Gazimağusa Milletvekili Ferdi Sabit Soyer’in katılması oy çokluğuyla kabul edildi. Daha sonra toplantının gündeminde bulunan Birleştirilmiş Askerlik (Değişiklik) Yasa Önerisi’yle ilgili tezkere okundu.

Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Yasa Tasarısı’nın yeniden değerlendirilmek üzere komiteye geri çekilmesine dair Başbakanlık tezkeresinin okunmasından sonra CTP-BG Girne Milletvekili Fazilet Özdenefe’nin başkanlık divanı katiplik görevinden istifa ettiğine dair yazısı okundu. CTP grubu, Özdenefe’nin yerine İskele Milletvekili Biray Hamzaoğulları’nı önerdi. Söz konusu öneri Perşembe günü oylanacak.

Gündüz ve Sucuoğlu komite başkanı oldu

Meclis Genel Kurulu’nda daha sonra İdari Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkanlığı’na DP UG Güzelyurt Milletvekili Menteş Gündüz’ün seçildiği bilgiye getirildi. Sayıştay Komitesi Başkanlığı’na ise UBP Milletvekili Faiz Sucuoğlu, Başkan vekilliğine DP-UG Milletvekili Fikri Ataoğlu’nun seçildiği de milletvekillerinin bilgisine sunuldu.

Organ nakli

Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu toplantısında daha sonra , Cumhurbaşkanı’nca bir daha görüşülmek üzere geri gönderilen “İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakli ile İlgili Kuralları Düzenleyen Yasayı” görüşmeye başladı. Yasanın görüşülmesini Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği Başkanı Filiz Besim, Diyaliz ve Böbrek Hastaları Dayanışma Derneği Başkanı Zerrin Akalın ve ilgili dernek yetkilileri ve temsilcileri ve nakil bekleyen hastaların yakınları da izledi. Toplantıda ilk önce İdari, Kamu ve Sağlık İşleri Komitesi Başkan Vekili, UBP Milletvekili Dursun Oğuz, komitenin yasayla ilgili raporunu okudu.

Çakıcı: Yasanın tümüne evet diyeceğiz

Yasayla ilgili ilk sözü TDP Milletvekili Mehmet Çakıcı aldı. 

Çakıcı, “Organ nakili konusundaki süreci başlatmak istiyoruz. Bugün başka erteleme kabul etmeyeceğiz” diyerek parti olarak önerileri kabul edilmese de yasanın tümüne “evet” oyu vereceklerini söyledi. Mehmet Çakıcı, organ nakli konusunda devletin ve özelin birlikte çalışmayı başarması gerektiğini ifade ederek, devletin bu konuda kendi organlarıyla güçlü bir denetimi sağlamasının önemine de dikkat çekti. 

Saner: Oyumuz olumlu

UBP Gazimağusa Milletvekili Ersan Saner, yasanın önemini vurgulayarak dünyadaki uygulamanın artık kadavradan nakil olduğunu söyledi.

Saner, UBP olarak yasaya olumlu oy vereceklerini açıkladı ve yasanın ülkeye hayırlı uğurlu olacağına inanç belirtti.

Töre: Bilimsel çalışma şart

UBP Lefkoşa Milletvekili Zorlu Töre, insan sağlığının her şeyden önce geldiğini, korumak için bilimsel çalışmaların şart olduğunu söyledi.

Töre, KKTC’nin organ nakli konusunda geç bile kaldığını ifade ederek ancak insan sağlığını bozan etkenlerin neler olduğu konusunda yeterli çalışmanın yapıldığına inanmadığını kaydetti. 

Serdaroğlu:Denetimler doğru düzgün yapılacak mı?

DP-UG Girne Milletvekili Ergün Serdaroğlu, uzun zamandır gündemde olan organ nakliyle ilgili yasanın güzel hazırlanmış, günün koşullarına uygun bir yasa olduğunu belirtti ve emek verenlere teşekkür etti. Serdaroğlu, denetimden herkesin şikayet ettiğini belirterek, “Acaba bu yasa çıktıktan sonra denetimler doğru düzgün yapılacak mı? Tüzükler hemen çıkarılacak mı?” diye sordu; denetimle ilgili kaygılarını paylaştı. 

Şahali: Sağlık tarihinde önemli bir gün

CTP-BG Gazimağusa Milletvekili Erkut Şahali, 55/91 sayılı organ nakliyle ilgili halen bir yasa olsa da, uygulanabilir ve ihtiyaçları giderebilen bir yasa olmadığını kaydederek,  geçecek yasanın ülke sağlık tarihine önemli bir gün olarak kaydedileceğini söyledi. Yeni ve bütünlüklü bir yasa çalışması yapıldığını anlatan Şahali, yasal altyapının hazırlanmasını bekleyen hastaların huzurlu bir ortamda, kendi yurtlarında operasyon geçirmelerini diledi.Şahali, yasanın sağlık alt yapısının ve hizmetlerin miladı olması dileğinde de bulunarak, Meclis’te herkesin önceliğinin yurttaşlar, kurumlar ve sahip olunan olanaklar olduğunu belirtti.

Derya: Normalin beş katı hassasiyet gösterdik

CTP-BG Milletvekili Doğuş Derya, yasa çalışmasını yürütürken insan yaşamının ticaret nesnesi olmadığı konusu üzerinde çok durduklarını vurguladı.

Derya, normalde gösterdiklerinin beş katı hassasiyet göstererek, bu yasayı çalıştıklarını kaydederek, gerekli önlemler alınmazsa, KKTC’nin organ turizmi ve organ ticareti yapılabilecek bir ülke olacağını söyledi.

Organize suçların başında gelen organ ticareti konusunda devletin çok dikkatli olması gerektiğini vurgulayan Doğuş Derya, insan ticareti, mülteci hakları sorunları, seks köleliği gibi konularda sorunlar yaşandığına değindi.

Çavuşoğlu: Eksiksiz çıkmalı

UBP Milletvekili Nazım Çavuşoğlu da söz alarak, ilgili yasanın hazırlanmasında emeği geçenlere teşekkür etti ve Meclis’te yapılan konuşmalardan yararlanmak gerektiğini belirtti. Çavuşoğlu, organ nakliyle ilgili yasanın eksiksiz çıkması gerektiğini çünkü yasaların tadillerinin çok zaman alacağını söyledi.

Arabacıoğlu: Öncelik düşünülmeli

DP-UG Milletvekili Mustafa Arabacıoğlu, yasaya emek verenleri kutladı ve yasanın oy birliğiyle geçeceğini söyledi. Organ naklinde vatandaşlara yönelik bir sorun olmadığını ancak üçüncü ülke vatandaşlarına organ naklinin nasıl yapılacağı konusunda tartışma bulunduğunu ifade eden Arabacıoğlu, organ, doku ve hücre plantasyonları konusunda bilgi aktardı. 

Sucuoğlu: Mümkünse oy birliğiyle 

UBP Milletvekili Faiz Sucuoğlu, yasayla ilgili uzun süren tartışmalar olduğunu ifade ederek, “Yasanın olumlu oylarla, mümkünse oy birliğiyle geçmesini istiyorum” dedi. Sağlığın politikası olamayacağını ifade eden Sucuoğlu, nakillerin özelde veya devlette yapılmasında hergangi bir endişe görmediğini söyledi. 

Tatar: Devlet imkanları zorlanmalı

UBP Milletvekili Ersin Tatar, ülkedeki tıp hizmetlerinin ve bütçe üzerindeki baskısının giderek arttığını söyledi. Tatar, yurt dışına sevk edilen hastalar için ciddi masraflar yapıldığını; insan hayatı için KKTC devletinin sosyal devlet anlayışıyla insanların yanında yer aldığını, siyasi görüş fark etmeden herkesin devletin imkanlarının sağlık için zorlanması gerektiğini düşündüğünü anlattı.

Erhürman: Amaç unutulmamalı

CTP-BG Milletvekili Tufan Erhürman, amaca uygun araçlar geliştirmek gerektiğini belirterek, “Yasa bir an önce organ nakli bekleyen hastalar için geçmeli” denildiğini, buna kendisinin de katıldığını söyledi.

Erhürman, ülkede yaşayan ancak yurttaş olmayanların da bu haktan yararlanabilmesi gerektiğini kaydetti. 

Kaşif: Nefrolog sorununu nasıl halledeceğiz?

DP-UG Milletvekili Ahmet Kaşif de organ nakli yasasıyla ilgili söz aldı.

Kaşif, KKTC’de sadece bir nefroloji uzmanı olduğunu ifade ederek, “Bu yasa geçerken yasanın enstrümanları nelerdir, bunları hiç tartışmıyoruz. Bir nefroloji uzmanıyla KKTC’nin nefroloji sorunlarını nasıl halledeceğiz? Fiziki alt yapımız, teknik donanımımız nedir? Yasa geçtikten bir hafta sonra nakil yapabilecek miyiz?” diyen sordu.Yasanın sadece organ nakliyle ilgili olmadığını belirterek, yasanın kapsamına işaret eden Kaşif, tüp bebek konusuna da değindi.

Gülle: Yeni bir dönem

Sağlık Bakanı Ahmet Gülle, yasayı, sağlığın yeni bir dönemi, açılımı diye niteledi ve sağlık seviyesinin yükselmesi açısından önemini vurguladı.

Kronik böbrek hastalarının, organ nakli için ümit bekleyen, başka ülkelerde sıraya giremeyen insanlar için bir ümit olan bir yasayı görüştüklerini ifade eden Gülle, yasanın canlı nakil olacak alıcı-vericiler arasında ciddi düzenlemeleri gündeme getirdiğini anlattı. Gülle, organ bağışından ümit bekleyen hastalar için de yasada düzenlemeler yer aldığını belirtti.

Tüp bebek merkezlerine de düzenleme...

“Tüp bebek merkezlerini düzenleyen tüzüğün dayandığı yasa olmadığını”, daha önceki çalışmalardaki eksiklik nedeniyle, şu anda yürürlükteki hiçbir tüzüğün hiçbir fonksiyonu bulunmadığını anlatan Bakan Gülle, görüşülen yasanın tüp bebek merkezleriyle ilgili de düzenlemeler getireceğine dikkat çekti.

Ahmet Gülle, organ ticareti, organ nakli turizmi gibi konuların gündeme geldiğine işaret ederek, “yaşanan olayların siyasetin nasıl baskı altına alınabildiğini gösterdiğini” söyledi. Gülle, yasanın geçen hafta görüşülmesinin ertelenmesinin nedenleriyle ilgili de bilgi verdi.

Yasa oy birliğiyle kabul edildi

“İnsan sağlığının en üst düzeyde korunmasını sağlamak için insanlarda kullanılacak insan hürce, doku ve organlarının kalite, etik ve güvenlik standartlarının düzenlenmesi” amacıyla hazırlanan “İnsan Hücre, Doku ve Organ Nakliyle İlgili Kuraları Düzenleyen Yasa” Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda oy birliğiyle kabul edildi.

Yorgancıoğlu: Askerlik tamamen kaldırılamaz

Genel kurul daha sonra gündeminde bulunan Birleştirilmiş Askerlik (Değişiklik) Yasa Önerisi’ni görüşmeye geçti.

Öneri konusunda ilk sözü alan Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, organ nakli yasası konusunda tüm milletvekillerine teşekkür etti.  Askerliğin, bütün ülkelerin gençleri gibi ülke insanı için de hassas olduğunu belirten Yorgancıoğlu, ülkenin koşullara dikkate alındığında, askerliğin tamamıyla kaldırılamayacağını kaydetti.  

Başbakan Özkan Yorgancıoğlu, önerilmesi muhtemel konuların net bir şekilde ortaya konulması ve ona göre bir yol haritası belirlenmesi gerektiğini dile getirdi. 

Çeler: Ciddi çalışma yapılmalı 

TDP Girne Milletvekili Zeki Çeler de, başbakanlığın Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı’na önerisiyle vicdani ret hakkının kullanılabilmesi için ilgili komiteye sundukları önerinin oy birliğiyle ret edildiğini anımsattı. 

Önerinin vicdani ret hakkının kamu kurumlarında mecburi hizmet olarak yapılabilmesini içerdiğini belirten Çeler, bunun başbakanlığın önerisi ve Güvenlik Kuvvetleri’nin ihtiyaca göre görevlendirmesiyle olabileceğini söyledi. 

Çeler, yurt ödevinin para ile satın alınabilecek bir konumda olduğunu ifade ederek, “Fakir veya okumayan çocuklara bu hak verilmiyor ve burada askerliğini tam olarak yapmak zorundadır. Bu ülke gençlerinin bu konuda muzdarip olduğunu farkına varsalardı, bu konudaki çalışmalara daha farklı yaklaşacaklardı” dedi. 

3 Kasım’da oylanacak

Meclis Genel Kurulu, genel görüşmesini tamamladığı “Birleştirilmiş Askerlik (Değişiklik) Yasa Önerisi”nin madde madde görüşülüp, oylanmasını 3 Kasım Pazartesi gününe erteledi. Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu bir sonraki birleşimini 30 Ekim Perşembe günü saat 10.00’da gerçekleştirecek.