ABD Başkanı Donald Trump'ın talimatıyla, İran’a ait nükleer tesislerin B-2 bombardıman uçakları tarafından sığınak delici bombalarla vurulmasının ardından, İsrail-İran savaşının daha ciddi olaylara neden olacağı konuşuluyor. Uzmanlar; Çin ve Rusya’nın nasıl adım atacağını tartışırken, Türkiye’nin sınır bölgelerinde olağanüstü önlemlerin alındığı belirtiliyor.

Nükleer tesislerin bombalanmasının ardından toplanan İran Meclisi, Hürmüz Boğazı'nı kapatma kararını onayladı. Milli Güvenlik Yüksek Konseyi'nin meclis kararını onaylaması halinde, Hürmüz Boğazı kapanacak. Uzmanlara göre; dünya petrol ticaretinin can damarlarından biri olarak tanımlanan Hürmüz Boğazı'nın kapanması, küresel petrol fiyatlarında ciddi artışa yol açacak.

B-2 bombardıman uçakları kullanıldı

İsrail-İran savaşı karşılıklı saldırılarla devam ederken, ABD ilk defa savaşa fiilen ve resmen dahil oldu.

ABD güçleri dün sabaha karşı İran'ın Fordo, Natanz ve İsfahan'daki nükleer tesislerini vurdu.

Saldırıda İran'ın yeraltındaki Fordo nükleer tesisini imha edebilecek tek silahı taşıyan uçak olan Amerikan B-2 hayalet bombardıman uçaklarının kullanıldığı belirtildi.

Bu uçaklar "sığınak katili" olarak biliniyor.

Öte yandan İsrail devlet televizyonu Kan'da yayınlanan haberde, ABD'nin saldırılar sırasında İsrail yönetimiyle tam koordinasyon içinde olduğu vurgulandı. 

Saldırıyı ABD Başkanı Donald Trump bizzat duyurdu.

ABD Başkanı Donald Trump, Amerikan uçaklarının İran'daki Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerini vurduğunu açıkladı.

Trump, bu tesislerdeki nükleer kapasitenin "tamamen yok edildiğini" söyledi. Trump sabah 05.00’te (TSİ) Amerikan halkına seslenen televizyon konuşmasında "Ya barış olacak ya da İran için son sekiz günde tanık olduğumuzdan çok daha büyük bir trajedi yaşanacak" dedi.

ABD Başkanı "barış hızla gelmezse" bu hedeflere yöneleceklerini söyledi.

İran'ın elindeki bombayı aldık

ABD Dışişleri Bakanı Rubio, dünyanın 24 saat öncesine göre daha güvenli olduğunu ve İran'la konuşmaya hazır olduklarını belirtti. Trump, muhteşem bir başarı elde ettiklerini söyleyerek "İran'ın elindeki bombayı aldık" dedi.

Bu bombalar ilk kez kullanıldı

Saldırı sonrası ABD Savunma Bakanlığı Pentagon'da da bir bilgilendirme yapıldı. Savunma Bakanı Pete Hegseth, olası bir İran misillemesine büyük bir karşılık verileceğini söyledi ve İran'a barış yolunu seçmesi çağrısı yaptı. Hegseth, "Başkan Trump'ın planladığı operasyon cesur ve harikaydı. Dünyaya Amerikan caydırıcılığının geri döndüğünü gösteriyordu. Bu başkan konuştuğunda, dünya dinlemeli" dedi. ABD Genelkurmay Başkanı Dan Caine de aynı bilgilendirmede, yedi B-2 bombardıman uçağının 14 sığınak delici bomba bıraktığını söyledi. Bu bombaların ilk kez kullanıldığı da kaydedildi. Dan Caine, maksimum gizlilik içinde yapıldığı söyleyen operasyonda, hava güçlerine karşı bir saldırı olmadığını da söyledi. Operasyonda Tomahawk füzeleri de kullanıldı. Bilgilendirmede, nükleer tesislere yönelik ilk tespitlerin "ciddi hasar ve yıkım" gösterdiği açıklandı. Tahran tesislerin ciddi hasar gördüğü iddiasını reddediyor. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance de olası bir misillemeye karşı ABD'nin hazır olduğunu söyledi. Vance İran'ın nükleer programının çok geriye gittiğini de savundu.

İran’dan karşı hamle

ABD'nin İran'daki nükleer tesisleri vurmasının ardından kritik bir gelişme yaşandı. İran Meclisi Hürmüz Boğazı’nın kapatılmasına yönelik kararı onayladı.

İran'ın devlet yayın organlarından Press TV'nin aktardığına göre; İran Meclisi Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasına ilişkin öneriyi kabul etti. İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi Kevseri, "Meclis, Hürmüz Boğazı'nın kapatılması gerektiği sonucuna vardı." ifadelerini kullandı. Son kararı İran Dini Lideri Hamaney ve Ulusal Güvenlik Konseyi'nin vermesi bekleniyor.

Hürmüz Boğazı'nın kapatılması seçenekler arasındaydı

İran Meclisi Ulusal Güvenlik ve Dış Politika Komisyonu Üyesi Behnam Saidi, İsrail'in saldırılarına karşılık olarak Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasının seçenekler arasında yer aldığını söylemişti. Gelişmelere bağlı olarak farklı yanıtların değerlendirilebileceğini ifade eden Saidi, tehdit durumunda güçlü ve caydırıcı adımlar atılacağını vurgulamıştı. Küresel petrol arzının yaklaşık üçte birinin geçtiği Hürmüz Boğazı'nın kapanmasının, dünya ekonomisinde ciddi etkiler yaratabileceği kaydediliyor.

BM: Uluslararası barışa doğrudan tehdit

Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD'nin İran'daki nükleer tesislere düzenlediği saldırılardan derin endişe duyduğunu söyledi.

Guterres, saldırının ardından açıklama yayınladı.

Saldırının hala gergin durumdaki bölgede tehlikeli bir tırmanış olduğunu vurgulayan Guterres "İran’a karşı güç kullanılmasından derin endişe duyuyorum. Bu, uluslararası barış ile güvenliğe doğrudan bir tehdittir." ifadelerini kullandı.

Guterres, çatışmanın hızla kontrolden çıkma riskinin arttığına dikkati çekerek, bunun siviller, bölge ve dünya açısından felaket sonuçları olacağı uyarısında bulundu.

Çin'den ABD’ye kınama

Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Çin, ABD'nin saldırısını güçlü bir şekilde kınıyor" denildi. Çin Dışişleri Bakanlığı, "ABD saldırısı, Birleşmiş Milletler (BM) Şartı'nı ciddi şekilde ihlal ediyor" açıklamasında bulundu.

Rusya Dışişleri Bakanlığı: Uluslararası hukuk ihlal edildi

Rusya Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, ABD'nin saldırılarına işaret edilerek, "Sorumsuzca kararlarla İran'ın hedef almak uluslararası hukukun ihlalidir" denildi. Ortadoğu'da çatışma riskinin dikkate değer seviyede arttığına işaret eden bakanlık, "Siyasi ve diplomatik yola dönmenin koşullarını yaratmak üzere çabaları artırmak için saldırganlığın sona erdirilmesi çağrısını yapıyoruz" açıklamasında bulundu.

Amerika, Türkiye’de görev yapan personeli 22 bölge konusunda uyardı

İlk sırada Adana

ABD Dışişleri Bakanlığı, İran’a yönelik saldırının ardından aralarında Türkiye'nin de bulunduğu bazı ülkelerdeki personeline uyarı mesajı gönderdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, İran’a yönelik saldırının ardından aralarında Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün ve Türkiye’nin de bulunduğu bazı ülkelerdeki vatandaşlarını, "bölgedeki gelişmeler sonrası yaşanabilecek protesto ve benzeri taşkınlıklara karşı" uyardı.

Bakanlık, Lübnan, Irak ve Suudi Arabistan gibi ülkelerdeki temsilcilik çalışanlarına ve vatandaşlara yönelik uyarılarını ise kırmızı renkle yayınladı; bu ülkelerde görev yapan personelinden azami dikkat göstermesi istendi.

Özellikle Lübnan ve Irak’taki güvenlik riskine dikkati çeken Bakanlık, "bölgedeki istikrarsız güvenlik durumu" gerekçesiyle bu ülkelerdeki acil görevli olmayan personelin ve aile üyelerinin tahliye edilmesi talimatı verdi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, Irak’la ilgili yaptığı açıklamada, "12 Haziran’da aşırı tedbir amacıyla ABD Irak Misyonu, bazı personelin düzenli şekilde tahliyesine başladı. Operasyonların kolaylaştırılması yönünde devam eden çabalar kapsamında, 21 ve 22 Haziran’da da ek personel Irak’tan ayrıldı" ifadelerine yer verdi.

Bakanlık ayrıca, Orta Doğu ülkelerinde bulunan vatandaşlarının ABD’ye en hızlı şekilde dönebilmesi için yönlendirme bağlantılarını da paylaştı.