Kıbrıslı Türklerin yeni lideri Tufan Erhürman ile Rum toplumu lideri Nikos Hristodulidis dün ilk kez bir araya gelerek, Kıbrıs sorunuyla ilgili görüş ve düşünceleri paylaşma imkanı buldu. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Khassim Diagne’nin ikametgahında gerçekleşen görüşme sırasında liderlerin samimi pozlar vermesi, ilerleme olacağı konusunda umut verdi.
İki liderin temsilcileri arasında görüşme yapılması ve liderlerin Aralık ayında BM Özel Temsilcisi Holguin’in katılımıyla 3’lü toplantı yapması konusunda uzlaşı sağlanırken, müzakerelerin ne zaman ve hangi koşulda başlayacağının bu toplantıda kararlaştırılması bekleniyor. Erhürman görüşme sonrasında yaptığı açıklamada çözüm atmosferinin yaratılması için ortak çaba gerektiğini belirtirken, Hristodulidis "Müzakerelerin kaldığı yerden yeniden başlaması konusunu hedefleyen bir sürece giriyoruz” dedi.
Holguin video konferansla katıldı
Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman ile Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Lideri Nikos Hristodulidis, Birleşmiş Milletler (BM) kontrolündeki ara bölgede bir araya geldi. Lefkoşa'daki ara bölgede bulunan BM Genel Sekreteri Özel Temsilcisi'nin resmi ikametgahında, TSİ 10.30'da başlayan görüşme, yaklaşık bir buçuk saat sürdü. Erhürman-Hristodulidis görüşmesinin ilk kısmına, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in Kıbrıs Şahsi Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar da video konferansla katıldı.
Baş başa görüşme 15 dakika sürdü
Erhürman ile Hristodulidis'in, toplantının son 15 dakikasında baş başa görüştükleri öğrenildi. Daha sonra KKTC Cumhurbaşkanlığında basın toplantısı düzenleyen Cumhurbaşkanı Tufan Erhürman, görüşmelerin olumlu atmosferde geçtiğini belirterek ilk toplantıda iki tarafın da kendi görüşlerini dile getirdiklerini aktardı. “Ada'da şu an için bir çözüm atmosferi bulunmadığını" vurgulayan Erhürman, "Kıbrıs'ta çözüm atmosferinin oluşması için 10 maddelik öneri sunduk. Çözüm atmosferi için çaba harcanması gerekiyor. Sunduğumuz 10 maddelik öneriler, iki taraf için yaşamı kolaylaştıracak ve çözülmesi taraflar için kolay gözüken konular." ifadelerini kullandı.
KKTC bayrağının yakılması gündeme geldi
Erhürman, Hristodulidis'e yeni sınır geçiş noktaları, sınırdaki güvenlik kuvvetlerinin doğrudan telefon ile iletişimi gibi konuları içeren 10 maddelik öneriler dışında sınırda KKTC bayrağının yakılması gibi kendilerini rahatsız eden konuları da ilettiğini dile getirdi. Cumhurbaşkanı, öneriler dışında Kıbrıs sorununun kapsamlı çözümüne ilişkin 4 maddelik metodolojiyi de ilk kez resmi olarak karşı tarafa ilettiklerini bildirdi. 5+1 toplantı yapılacaksa buna eli boş gitmek istemediklerine dikkati çeken Erhürman, KKTC Cumhurbaşkanlığı Müsteşarı Mehmet Dana ile GKRY tarafındaki muhatabına iki cumhurbaşkanın da yetki verdiğini hatırlatarak temsilcilerin sıklıkla bir araya geleceğini, bu süreçte cumhurbaşkanlarının da telefonla devamlı iletişim kuracaklarını kaydetti.
Hristodulidis: Önemli konular görüşüldü
Rum basınındaki haberlere göre, Hristodulidis, basın açıklaması yaparak toplantının müzakere olmadığını, görüşmede tarafların kendilerine göre önemli gördükleri konuları dile getirdiğini ifade etti. Hristodulidis, görüşmenin olumlu bir atmosferde gerçekleştiğini aktararak, Kıbrıs'ta müzakerelerin kaldığı yerden yeniden başlaması konusunu hedefleyen bir sürece girdiklerini savundu.
BM görüşmeyi samimi buldu
BM Sözcülüğünce, iki liderin görüşmesinin ardından yayımlanan yazılı açıklamada, Erhürman ve Hristodulidis'in, BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs Özel Temsilcisi ve Birleşmiş Milletler Barış Gücü (UNFICYP) Misyon Şefi Khassim Diagne'nin koordinasyonuyla ilk kez ara bölgede bir araya geldiğine işaret edilerek BM Genel Sekreteri'nin Şahsi Temsilcisi Maria Angela Holguin Cuellar'ın da toplantıya çevrim içi katıldığına dikkati çekildi. Görüşmenin samimi bir atmosferde gerçekleştiği vurgulanan açıklamada, Erhürman ve Hristodulidis'in, Cuellar ile ortak bir görüşme ve geniş kapsamlı toplantı konusunda mutabık kaldıkları duyuruldu.
10 maddelik öneri paketi
Erhürman görüşme sonrası düzenlediği basın toplantısında bu önerileri şöyle sıraladı:
"1- Karma evlilikler dışında KKTC'de doğarak vatandaşlık almış çocuklara 'Kıbrıs Cumhuriyeti' vatandaşlığı hakkı verilmesi ve bu evliliklere sahip eşlerin güneyde araç kullanabilmesi.
2- Metehan Sınır Kapısı'ndaki geçişleri kolaylaştırmak üzere kabin sayısının üçe çıkarılması ve buralarda görevli bulundurulması.
3- Bostancı ve Derinya kapılarında seyrüsefer çıkarılarak geçişlere olanak tanınması.
4- İki taraftan 14 yaşındaki çocukların, bir dostluk maçında futbol karşılaşması düzenlemeleri.
5- İki liderin, Kayıp Şahıslar Komitesi'ni birlikte ziyaret etmeleri.
6- Mülkiyet ile ilgili Güney Kıbrıs'taki tutuklamalar konusunda adım atılması.
7- İki taraf arasında Hellim için Bureau Veritas Paris'in yetkilendirilmesi ve yeni bir teknik komite kurulması.
8- Avrupa Birliği (AB) Uyum Komitesi'nin yeniden kurulması ve çalışması.
9- Sınırda görevli Kıbrıs Türk ve Rum güvenlik görevlileri arasında doğrudan telefon hattı kurularak iletişim sağlanması. BM üzerinden iletişim yerine doğrudan iletişimin sağlanması.
10- Metehan Sınır Kapısı'ndaki ara bölge yol genişletme çalışmalarının başlangıcına iki liderin birlikte katılması. Yolun kuzeyde kalan kısmını Türk müteahhitlerin, güneyde kalan kısmını ise Rumların yapması.”
