ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya yönelik sert ifadeleri ve Batı Şeria’yı ilhak girişimlerine dair gelişmeler, bölgesel ve diplomatik boyutta dikkat çekici tartışmaları ye-niden gündeme taşıdı. Trump, “Netanyahu ile ince bir çizgide yürüyoruz. Anlaşmayı mahvederse ben de onu mahvederim” sözleriyle karşıt hükümete net mesaj gönderdi.
Gazze’de İsrail ile Hamas arasındaki ateşkes anlaşmasının ardından, İsrail Meclisi “Batı Şeria’daki Filistin topraklarının Yahudi yerleşimciler tarafından resmi ilhakını” teklif eden bir tasarıyı ön oylamaya sun-du.
Tasarı, yasal bağlayıcılığı bulunmamasına rağmen sembolik anlam taşıyor. Meclis Başkanı Amir Ohana tarafından gündeme getirilen husus, koalisyondaki aşırı sağ partilerin desteğiyle ilerliyor.
Geçmişte 23 Temmuz 2025’te de benzer bir tasarı meclisten geçmişti. O oturumda 120 sandalyeli mecliste 71 milletvekili “evet”, 13 milletvekili “hayır” oyu kullanmıştı. Oylamada Arap partileri ve sol eğilimli milletvekilleri “hayır” yönünde oy kullanırken bazı muhalefet partileri oylamaya katılmamıştı. Ultra-Ortodoks Şas Partisi, koalisyondan çekilmesine rağmen oylamada hükümet yanlısı tutumunu korumuştu.
Bu tasarı, “Batı Şeria’nın İsrail devletinin ayrılmaz bir parçası olduğu” ve “İsrail’in tarihi, doğal ve yasal hakları kapsamında toprağı bütünleştirme hakkı” gibi ifadeleri içeriyor. Uluslararası hukuk açısından bu tip bir ilhak, işgal altındaki toprakların statüsüne ilişkin ciddi tartışmalar yaratıyor.
Diplomatik gerginlik
Trump, Batı Şeria’yı ilhak etmeye yönelik adımlarda Netanyahu hükümetini doğrudan hedef alarak, “sinkaflı” söylemlerle uyarıda bulundu.
İsrail’in söz konusu teklifi yürürlüğe koyması halinde anlaşmayı bozacağına dair bir tehdit savurdu. Trump, “Netanyahu ile ince bir çizgide yürüyoruz. Anlaşmayı mahvederse ben de onu mahvederim” sözleriyle karşıt hükümete net mesaj gönderdi.
Trump’ın bu çıkışı, ABD’nin İsrail üzerinde kullandığı diplomatik baskıyı açık şekilde gözler önüne koyu-yor. Bu mesaj, İsrail’deki politika belirleyicileri açısından net bir uyarı niteliği taşıyor. Aynı zamanda, anlaşma süreçlerine ve uluslararası hukuka uygun yöntemlerin dışına çıkılması halinde sonuçlarının ağır olacağı vurgulanmış oluyor.
