ABD Dışişleri Bakanlığı eski yetkililerinden; Turcas Enerji Holding Yönetim Kurulu üyesi Matthew Bryza, İsrail’den Türkiye’ye yönelik bir doğal gaz boru hattı inşa edilmesine ilişkin görüşünü yineledi.
Bryza, bunun, Rum kesiminde inşa edilmesi planlanan doğal gaz sıvılaştırma terminaliyle bağlantılı olarak, ekonomik durumun ötesinde, stratejik avantajlar da sağladığını, çünkü İsrail ile Türkiye arasındaki stratejik ortaklık ilişkisinin iyileştirilmesine olanak tanıdığını belirtti.
Bu durumun, Türkiye’yi Kıbrıs sorunuyla ilgili bir anlaşmaya sevk edebileceğini, öte yandan, ABD ve AB’yi, bu hedefin hayata geçmesine katkıda bulunmaya çağıran Bryza, Rum “liderlerin”, Türkiye’ye yönelik bir boru hattının ekonomik gerekliliğini, giderek daha çok kabul etmekte olduklarını savundu.
Fileleftheros Gazetesi, Bryza’nınAmerikan Haber Ajansı Bloomberg’de yer alan makalesini yayımladı.
Rumlar da katılmalı
Makalesinde, İsrail ile Türkiye’nin boru hattıyla bağlanmasının, Rum Yönetimi’nin katılımını da gerektirdiğini ifade eden Bryza, boru hattının Rum kara sularından geçeceğini ve bunun Rum kesiminde yapılması planlanan doğal gaz sıvılaştırma tesislerinin inşasını finanse edebileceğini kaydetti.
İsrail’in Leviathan parselindeki yatakların, Tamar parselindeki yataklarla bağlantılı olarak, İsrail’deki elektrik üretimini karşılamasının beklendiğini dile getiren Bryza, bu durumun, bölgedeki uzun süreli anlaşmazlıkların çözümüne olanak tanıyabileceğini dile getirdi.
Bryza, çözüme ulaşılmasının kolay olmayacağını, bunun için ABD ve AB’den doğru bir yaklaşım ve destek gerekeceğini de belirtti.
İsaril’in seçenekleri
Makalesinde, İsrail ile ilgili olarak, biri dizi seçenek ve olanak sıralayan Bryza, en önemli iki seçeneğin, Rum kesiminde bir doğal gaz sıvılaştırma terminali inşa edilmesi veya denizaltından Türkiye’ye yönelik bir boru hattı inşa edilmesi olduğunu yineledi.
Leviathan ve Afrodit parsellerinden istifade edilmesine iştirak eeden şirketlerin (Amerikan Noble Energy ve İsrailli Delek Group) Aresbet desteğiyle ilgili memnuniyetini de dile getiren Bryza, bu hususta da, engeller bulunduğunu söyledi.
İsrail’den Türkiye’ye yönelik bir deniz altı boru hattının, Rum kıta sahanlığı içerisinden geçmesi gerekeceğini ve bunun için Rum Hükümetinin iznien ihitiyaç olacağını ifade eden Bryza, böyle bir onayın şu an imkansız göründüğünü, çünkü Türkiye-İsrail ilişkilerinin normalleşmesi sürecinin donduğunu kaydetti.
Bu engellerin önümüzdeki aylarda ortadan kalkabileceğini belirten Bryza, enerji konularıyla ilgili bir anlaşmanın, sürecin hızlanmasına katkısı olabileceği değerlendirmesini yaptı.
