“Çevreseller, Gıdalar ve Kanser Sempozyumu”, Kıbrıs Türk Tabipleri Birliği (KTTB) binasında geçen hafta sonu yapıldı.

Cumhuriyet Meclis’i Başkanı Sibel Siber, gün boyu devam eden sempozyumun açılış bölümünde yaptığı konuşmada, tarladan sofraya ve çiftlikten çatala gıda güvenliğini, gelişmiş ülkelerin dahi kolay kolay uygulayamadığını belirtti.

Gıda ürünlerinin tüketime uygun olup olmadığını belirlemek için yapılan “risk analiz ve tespitinin bağımsız kurul tarafından yapılması ve risk yönetimine (hükümete) bunun söylemesi gerektiğini” belirten Siber, KKTC’de de risk analizini yürütecek kurumda sağlık ve tarım bakanlığı temsilcilerinin yanında sivil toplum örgüt temsilcilerinin de yer alması gerektiğini, Gıda ve yem yasa tasarısının bu doğrultuda hazırlandığını anlattı.

KKTC’nin küçük bir ülke olmasından dolayı üreticilerin ilgili bakana ulaşması ve risk analiz konusunda baskı yapmasının kolay olduğunu ifade eden Siber, “Bunları ortadan kaldırmanın bir yolu vardır, bu da bağımsız kurulun riskleri tespit etmesidir” dedi.

Gıda ve Yem Yasa Tasarısının Şubat ayı içerisinde yasallaşmasını beklediklerini ifade eden Siber “Ancak her şeyin altında yatan denetimdir. Maalesef iyi denetleyemiyoruz. Daha caydırıcı politikalar uygulamamız gerekiyor” dedi.

Sennaroğlu: Denetim üst düzeyde

Gıda, Tarım ve Enerji Bakanı Önder Sennaroğlu ise, basında çıkan bazı haberlerin, bilgi eksikliğinden dolayı kamuoyunda gıda güvenliğine yönelik kaygı oluşturduğunu söyledi.

Gıda güvenliğinin devletin “ana politikası” olduğunu belirten Sennaroğlu, bu yönde Gıda ve Yem Yasa Tasarısının hazırlatıldığını kaydetti.

Tarım Dairesinin zirai ilaç kalıntılıları için denetimi üst düzeyde tuttuklarını kaydeden Sennaroğlu, analizlerde dünyada uygulanan “tesadüfî örnekleme yöntemi” kullandıklarını, yerli ürünlerin analizini aylık programlar çerçevesinde yürüttüklerini söyledi.

Gülle: Sağlık yeniden yapılanacak

Sağlık Bakanı Ahmet Gülle ise, sağlık konusunun çok boyutlu olduğunu, bu kapsamda Dünya Sağlık Örgütünün, Sağlık bakanlıkları altında sağlıkla ilgili ayrı kabineler oluşturulması gerektiği yönünde çağrı yaptığını belirtti.

Sağlık hizmetlerini yeniden yapılandırma çalışması içerisinde olduklarını ancak öncelikle sağlık sorunlarının oluşmaması için çalışma yapılması Betlike gerektiğini kaydeden Gülle, “Probleme göre adım atma mantığı bizim şu anda yaşadığımız sorunların en önemli nedeni. Önce problemin olmaması için çalışmak temel amacımız olmalı. Bunu yapmazsak bu mücadeleyi kaybettik demektir…(Sağlık Çalıştayında)Özellikle koruyucu ve temel sağlık hizmetlerinin çok önemsenmesi gerektiği, bunun ikinci planda kaldığı ve ön plana çıkması gerektiği yönde önemli saptamalar var” dedi.

Besim: Kanser patlaması yaşandı

Kıbrıs Türk Tabipler Birliği Başkanı Filiz Besim de, kansere yakalanma nedeninin yüzde 5-10 genetik, yüzde 90-95 de yiyecek, içecek ve çevresel etkenler olduğunu söyledi.

KKTC’de uzun yıllar zirai ilaçlarla yüklü gıdalar tüketildiğini, termik santrallerin filtresiz çalıştırıldığını kaydeden Besim, “Çok ciddi bir kanser patlaması yaşandığını düşünüyoruz” dedi.

“Gıda güvenliği yasası, yem yasası, hal yasası ve zirai ilaçları düzenleyen reçete yasası bir an önce meclisten geçirilmelidir” diyen Besim, sertifikalı üretime de geçilmesi gerektiğini kaydetti.

Denetimlerde ahbap çavuş ilişkisi

Denetlemelerin önemine de vurgu yapan Besim, “ahbap çavuş ilişkilerinden” dolayı denetçilerin ikamet ettiği bölgede değil de başka bir bölgede görevlendirilmesi gerektiğini de belirtti.

“Ülkede en korkutucu şey kaç tane kanser vakası olduğunun net olarak bilinmemesi” diyen Besim, kaç kişinin Güney Kıbrıs kaç kişinin Türkiye’de tedavi aldığının bilinmediğini belirtti. Besim, “Ülkede 4 bin kişinin üzerinde kanser tedavisi alan birey var. Buna her ay 35 kişi daha ekleniyor” dedi.

Kanserle mücadelenin devlet politikası haline getirilmesi gerektiğini savunan Besim, kanser savaş birimi kurularak Güney Kıbrıs ile Türkiye’de tedavi alan kanser vakalarının sayısı ile kanser haritasının belirlenebileceğini söyledi.

Besim ayrıca ülke çapında kanser taraması yapılması gerektiğini kaydetti.