Taşınmaz Mal Komisyonu’na (TMK) bugüne dek yapılan 6 bin 999 başvurunun bin 301’i sonuçlandı. Komisyon şu ana kadar mal bedel karşılığı olarak toplam 325 milyon 416 bin 657 Sterlin tazminat kararı aldı. Maraş açılımıyla 338’e çıkan başvuru sayısı ise Kasım ayında 410’a ulaştı. TMK Başkanı Növber Ferit Veçhi, “Ödemelerle ilgili yetkimiz, insiyatifimiz, mali yükümlülüğümüz yoktur. Bu tamamen tarafların inisiyatifindedir” dedi.
TMK Başkanı Növber Ferit Veçhi, açılımla birlikte Maraş’taki mallarla ilgili başvuruların arttığını belirtti.
Şubat 2020’de 280 olan başvuru sayısının, Maraş açılımıyla birlikte 338’e çıktığını ve Kasım sonu itibariyle bu rakamın 410'a yükseldiğini kaydeden Veçhi, iade talebinin ağırlıkta olduğu başvuruların ne kadarının açılan yüzde 3,5’lik kısımda olduğunun belirlenmesine yönelik çalışmaların devam ettiğini söyledi. Veçhi, Maraş ile ilgili başvurularda genelinde iade talep edildiğini ifade etti.
Bin 301’i sonuçlandı
TMK’ya kurulduğundan bu yana toplam 6 bin 999 başvuru yapıldığını, bunların bin 301’inin sonuçlandığını söyleyen Veçhi, komisyonun başvuranlara şu ana kadar mal bedeli karşılığı olarak toplam 325 milyon 416 bin 657 Sterlin tazminat kararı aldığını belirtti.
Veçhi, 3 başvuru için iade, 2 başvuru için takas ve tazminat, 7 başvuru için ise iade ve tazminat, 1 başvuru için çözümden sonra iade, 1 başvuru için de kısmi iade kararı alındığını açıkladı.
Ödeme yetkisi bizde değil
Komisyonun, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nde olduğu gibi mali yükümlülüğü olmadığına işaret eden Veçhi, “Burası karar verme mercidir. Ödemelerle ilgili yetkimiz, insiyatifimiz, mali yükümlülüğümüz yoktur. Bu tamamen tarafların inisiyatifindedir” dedi.
Pandemide çalışmalara ara verildi
Pandemiden dolayı çalışmalarına uzun süre ara vermek zorunda kalan komisyona başkan atama sürecinin uzamasının da çalışmaları olumsuz etkilediğini kaydeden Veçhi, yeni göreve başladığı TMK’da çok çalışkan bir kadro bulduğunu ve herkesin elini taşın altına koyarak, özveriyle, geceli gündüzlü çalıştığını vurguladı.
Tarafların kendi aralarında anlaşması
Nöber Veçhi, tarafların kendi aralarında anlaşıp, kullanımındaki araziyi satın aldığı durumlara ilişkin soruyu yanıtında, bu işlemlerin 13/2008 sayılı yasa uyarınca yapılabildiğini söyledi.
Veçhi, “Bu malların hali hazırda 3 yıldan fazla kira sözleşmesiyle tasarrufunuzda bulunması gerekiyor. Böylesi durumlarda malı tasarrufunda bulunduran Kıbrıslı Türk, Kıbrıslı Rum mal sahibini bulup, onunla anlaşır ve satış izni için TMK’ya müracaat eder” dedi.
Bu şekilde komisyona bugüne kadar 24 başvuru yapıldığını kaydeden Veçhi, bunların 12 tanesinin neticelendiğini ve 8 tanesine satış izni verildiğini belirtti.
TMK 2006’dan beri faaliyette
Taşınmaz Mal Komisyonu, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin verdiği hüküm uyarınca 2005’te, KKTC’de bulunan mallarla ilgili bir iç hukuku oluşturmak amacıyla kuruldu.
Komisyon, 2006’dan beri “iki kesimlilik ve iki toplumluluk ilkelerini gözeterek, Kıbrıs Türk toplumunun haklarına halel getirmeyecek şekilde” KKTC sınırları içindeki mallarla ilgili iade, tazminat ve takas taleplerini değerlendirip, karara bağlıyor.
Yüksek Adliye Kurulu’nun, Cumurbaşkanı tarafından önerilen kişiler arasından seçerek, oluşturduğu TMK, Növber Ferit Veçhi (başkan), Güngör Günkan (başkan yardımcıs)ı ve üyeler Oktan Türe, Erhan Berksel, Christiana Kruger, Daniel Tarschys ve Saskia Yorucu'dan oluşuyor.
