Türkiye Cumhuriyeti Lefkoşa Büyükelçiliği Kalkınma ve Ekonomik İşbirliği (KEİ) Ofisi, Çukurova Kalkınma Ajansı ve ilgili bakanlıkların gözetiminde, Tarım, Turizm ve Sanayi sektörlerinde kısmi hibe destek programları 2011 yılından beri yürütülüyor.
2011-2023 yılları arasında, “Tarım ve Kırsal Kalkınma”, “Turizm Potansiyelinin Geliştirilmesi” ve “Rekabet Gücünün Artırılması” gibi başlıklar altında yürütülen toplam 9 program kapsamında, Türkiye’den 525 projeye yaklaşık 500 milyon TL mali kaynak tahsisi sağlanarak bir milyar TL’yi aşan bir kaynak yatırım için faaliyete geçirildi.
KEİ’den yapılan açıklamaya göre, henüz büyüme aşamasındaki firmaların faiz sarmalına girmesini önlemeye yönelik ancak öz sermayesini de harekete geçirmek suretiyle sorumluluğun altına girmesini hedefleyen bir model olan kısmi hibe programları, kamu kaynağının geri dönüşsüz kullanılmasını içerdiğinden çok sıkı bir değerlendirme ve uygulama sürecini içeriyor.
Türkiye Cumhuriyeti ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında imzalanan Ekonomik Protokoller, her iki ülke için önemli bir finansal kaynak akışını temsil ediyor. Türkiye'den KKTC'ye aktarılan bu kaynaklar arasında, reel sektör desteklerine ayrı bir önem yükleniyor.
Beş girişimcilik programıyla 160 yeni işletme
2016 yılında başlatılan ‘KKTC Girişimcilik Projesi’ ise özellikle kadın ve genç girişimcilere, aynı zamanda dezavantajlı bölgelere odaklanıyor. Bu proje, girişimcilik ve istihdamı geliştirerek KKTC’nin sosyo-ekonomik gelişimine katkı sağlıyor. Geçtiğimiz yıl beşincisi tamamlanan projede, yaklaşık 65 milyon TL kaynak harcandı ve 160 girişimciye destek verildi ve bu sayede 350’den fazla kişiye istihdam sağlandı. Girişimcilere verilen desteklerin yanı sıra, 415 aday da kapsamlı eğitim programlarından yararlandı.
Programın başarısıyla orantılı olarak, 2023-2024 yılı programı için proje ödeneği büyük bir artışla 20 milyon TL’ye yükseltildi. KKTC Başbakanlık ve Kıbrıs Türk Yatırım Geliştirme Ajansı (YAGA)'nın koordinasyonunda ve Türk Bankası'nın eğitim sponsorluğunda gerçekleştirilecek olan yeni programa başvuru kabulü ise halen devam ediyor.
