banner564

Çalışmalar sürüyor

Kayıp Şahıslar Komitesi, 810 Rum ve 223 Kıbrıslı Türk'ü arıyor

Çalışmalar sürüyor
banner598

 Fezile A. ÖKSÜZ

Kıbrıs’ta çatışmaların yaşandığı 1963-74 yıllarında kaybolan kişilerin bulunmasına ilişkin çalışmalar yürüten iki toplumlu Kayıp Şahıslar Komitesi’nin, bilim desteği ve yeni stratejilerin bir sonucu olarak 2019’da bulduğu kayıp sayısı, bir önceki yıla göre, ikiye katlandı. Çalışmalar kapsamında 810 Kıbrıslı Rum ve 223 Kıbrıslı Türk’ü arama çalışmaları devam ediyor. 
Araştırma kısmı yenilenen, drone ve yeraltı görüntüleme sistemleri kullanmaya başlayan komite, görgü tanıklarının ifadeleri doğrultusunda belirledikleri bölgelerin yeryüzü bilgilerini, o günkü ve günümüz haritalarıyla birlikte bilgisayar ortamında analiz ederek gerçekleştirmeye başladığı geçen yılki kazılarda 28 kişiye ulaştı. 
160 kişinin bulunduğu 2015’ten bu yana sürekli azalan bulunan kayıp sayısı 2018’de 13’e düşmüştü.
16 yıldır devam eden proje çerçevesinde 2 bin civarında kayıp şahsın akıbetini araştırıp, bu şahıstan arta kalanların bulunması, mezarlarından çıkarılması ve kimliklerinin tespit edilmesi çalışmalarında bulunan komite Ocak 2020’nin sonunda toplam bin 217 kişi bulmuş oldu.

Kayıplar aranıyor
Kayıp Şahıslar Komitesi Türk Üyesi Gülden Plümer Küçük, yaptıkları çalışmalarda elde ettikleri başarılardan memnun olsa da yapılacak çok işleri olduğunu ve kendilerine verilen görevi tamamlayabilmeleri için bin kişiyi daha kimliklendirmeleri gerektiğini belirtti.
Küçük, “İmkanlarımızı, bilimin sağladığı olanakları da kullanarak geliştirip, işimizi en iyi şekilde yapmayı sürdürüyoruz ancak zaman en büyük düşmanımız. Biz de bilimi en iyi şekilde kullanarak, zamanın kaybettirdiklerinden doğan açığı kapatmaya çalışıyoruz” dedi.
Komitenin son 14 yıllık çalışmaları sayesinde büyük gömü yerlerine ilişkin kazı çalışmalarının büyük oranda bittiğine işaret eden Küçük, “5’li 10’lu gömülerimiz olduğu gibi tekli gömülerimiz de çok. Bu da bizi daha da zorluyor çünkü tek bir kişinin bulunduğu gömü yerini bulmak çok daha zor" dedi.
"Çalışmalara başlarken toplam 2 bin 2 Kıbrıslı Türk ve Rum arıyorduk. Ocak 2020’nin sonunda toplam bin 217 kişi bulduk ve 969 kişiyi de kimliklendirdik. Kimliklendirme bekleyen kalıntılar da var... Kayıp Kıbrıslı Rum sayısı şu an bin 510’dur. Bunların 700’ünü kimliklendirdik. Hala 810 Kıbrıslı Rum'u arıyoruz. 492 olan Kayıp Kıbrıslı Türk'ün ise 223’ü hala bulunamadı"
Küçük, bulunanların büyük bölümünün 1974 kayıpları olduğunu, 1963-64 kayıplarının ise çok azına ulaşılabildiğini çünkü çoğunun güneyde gömülü olduğunu belirtti.
Güney Kıbrıs’ta 1963 kayıplarını bulmak için Kıbrıslı Rum üye ofisinin yeni bir ekip kurduğuna işaret eden Küçük,  "Kıbrıslı Rumların kayıplarının neredeyse yüzde 75’i asker kökenliydi. Bizim ise hepsi sivildi" dedi.

Araştırma kısmı yenilendi
 Gülden Küçük, stratejik planlamalar aynen devam etse de Kıbrıslı Rum üyenin de değiştiği 2019’da yeniden bir planlama dönemine girildiğini, özellikle komitenin araştırma kısmının yenilendiğini belirtti.
Küçük, bilimden daha fazla yararlanarak, değişik çalışma yöntemleri geliştirdikleri geçen yılki kazılarda drone kullanmaya başladıklarını ve 1963-74 haritalarını, tanıklardan aldıkları bilgiler ve günümüz koşullarıyla güncellediklerini kaydetti.

Kıbrıs'ta Adli Antropolojiyi kurduk
Gülden Küçük, önceliği kayıp ailelerine hizmet vermek ve 50 seneyi aşkın bir süredir devam eden acılarını sonlandırmak olan komitenin adada adli antropolojinin kurulmasını sağladığını şu sözlerle aktardı:
“Adli antropolojinin gelişimi Kayıp Şahıslar Komitesi’yle oldu. Hem antropolojik, hem de arkeolojik dalda, hem de genetik kimliklendirme açısından adli antropoloji çok önemli bir bilim dalıdır. Komitenin şu andaki bilim adamları, dünya çapında önem gören bir yerdedirler”
Küçük, Kayıp Şahıslar Komitesi’nin yürüttüğü çalışmalarda ihtiyaç duyulan bütün insan kaynaklarına sahip olduğunu ve her iki toplumda bu konularda çalışabilecek çok yetişmiş eleman bulunduğunu vurguladı.

Askeri bölgelerdeki ve Tekke Bahçesi’ndeki kazılar
Gülden Küçük, 2019’da 30 askeri bölgede kazı yapma izni alan komitenin şu ana kadar 7 yeri kazdığını kaydetti. Bu izinlerin hiçbir şart konmadan, istedikleri hızla ve istedikleri zaman istedikleri yeri kazabilme esnekliğiyle verildiğine dikkat çeken Plümer, bazı bölgelerin kazı hazırlığı çalışmalarının sürdüğünü söyledi. 

YORUM EKLE
SIRADAKİ HABER

banner608

banner473