11
Haz 2020
Cahilliğin kısa bir tarihi
Michelangelo'nun (1475-1564) biyografisini okurken Rönesans Floransası'nın yüksek derecede eğitimli bir nüfusa sahip olduğunu öğrendim. Kadastro defterlerinden elde edilen bilgiye göre daha 1427 yılında Floransalıların yüzde 70'i...
MAKALEYİ OKU09
Haz 2020
Büyücünün çırağı
İnsanın yeryüzündeki tarihi birkaç paragrafa sığacak kadar kısadır. O yılları ikiye ayırabiliriz. Birinci dönemde, ki yüz doksan bin yıla yakın sürmüştür, insanın hayatı diğer hayvanlarındakinden pek farklı değildi. Atalarımız...
MAKALEYİ OKU06
Haz 2020
KKTC için bir açılış modeli
Tayland'dan İspanya'ya ve Barbados'a büyük sayıda ziyaretçi çeken ülkeler Coronavirüs salgınının kontrol altına alınmamasına rağmen ülkelerini bu ay veya gelecek ay ziyaretçilere açmaya hazırlanıyorlar. Yunanistan...
MAKALEYİ OKU04
Haz 2020
KKTC Covid’den paçasını sıyırdı mı?
KKTC'de neredeyse iki aya yakındır Covid-19 vakasının görülmemesi ülkenin bu belayı atlattığı anlamına gelmez. Covid-19 korkusunu atmak için en az iki şeyin gerçekleşmesi lazım: Aşı bulunması. Aşı üzerinde birçok ülkede hummalı...
MAKALEYİ OKU02
Haz 2020
En büyük muamma
En büyük muamma, yaşayan sayısız canlı arasında bir tanesinin, insanın, diğerlerinin neredeyse hepsini yok edecek bir güç kazanacak biçimde evrilebilmesidir. Neden? Ne amaçla? Aslında bu iki soru da saçmadır. Veya saçma değilse bile kısıtlı...
MAKALEYİ OKU30
Mayıs 2020
Grönland Köpekbalığı’nı da unutmayın
Binlerce yıl tepelerinde dünya yanar, yeniden yapılır ve yeniden yanarken Grönland Köpekbalıkları sessizce yüzüp duruyorlardı. Bu balıklar dünyanın en uzun ömürlü omurgalı yaratıklarıdır, ama ne kadar uzun ömürlü oldukları yeni ortaya...
MAKALEYİ OKU28
Mayıs 2020
Uykuya yatan tohumlar
Bir süre önce, çevresindeki ağaçların gölgesinde kaldığı için çiçekten kesilen bir çokum irisi (süsen) söküp güneşlik bir yere ektim. Bu değişikliği yapmamın bir nedeni daha vardı: İris rizomlu bir bitkidir. Çiçeğin sapı...
MAKALEYİ OKU19
Mayıs 2020
Türk’ün Gutsulli Ormanı
Alevkayası Dün ormanda yürürken yol kenarında bir yerde, yirmiden fazla sigara izmariti saydım. Ya da çocukluğumun deyimi ile gutsulli. Burası yolun araç park edilmesi ve manzaranın seyredilmesi için cep yaptığı bir yerdir. Anlaşılan burada...
MAKALEYİ OKU16
Mayıs 2020
Dünyaya geldikten sonra
Dünyaya geldikten sonra artık hayatınız sizindir. Onunla istediğinizi yapabilirsiniz. Ama Tanrı'nın verdiği hayatla istediğini yapan veya yapabilen kaç insan var? Belki hiç yok. İnsan hür doğar, ama her yerde zincirler içindedir. Doğar...
MAKALEYİ OKU14
Mayıs 2020
Batık tekneler
Dinin önündeki en büyük engel camiler, kiliseler, sinagoglar, din adamları ile onları ve dini dünyevi çıkarları için kullanan politikacılardır. Bütün bunlar dinleri, batıp denizin dibine çökmüş ve üzeri su yaratıkları ile kaplanmış...
MAKALEYİ OKU12
Mayıs 2020
Kamış bülbülü
Kamış bülbülü diğer kuşlar gibi bir dala konup ötüşünü orada yapmaz. Öter, sonra hızla başka bir yere uçup gizlendiği yerde ikinci ötüşünü yapar. Her ötüşü farklı yerden gelir. Tiz bir ses çıkardığı için onu duymamak imkânsızdır...
MAKALEYİ OKU09
Mayıs 2020
Zararsız olmaya çalışmak
Cahillik bir örtüdür. Ama ince bir örtü. Onu kaldırmak kolaydır. Biraz merak, biraz ter, biraz sevgi yeter. Bu dersi bana bahçe verdi. Burasını satın aldığımda doğayı çok seviyor, ama bahçe işinden anlamıyordum. Bir ağacın altına...
MAKALEYİ OKU07
Mayıs 2020
Döneceğiz ama neye?
Hareket serbestisine dönüldüğünde en çok özleyeceğim şey sessizlik olacak. Dışarıda bir esinti yaprakları hafif hafif sallarken duyduğum tek ses kapıdan içeri giren bir karasineğin vızıltısı. O da kısa sürüyor. Sinek, başımın çevresinde...
MAKALEYİ OKU05
Mayıs 2020
Konuşmadan sonra özgürlük var mı?
Besim Tibuk'u tanıyanlar onun ters konuşma alışkanlığına sahip bir kişi olduğunu bilir. Başkalarının söylemediği, söylemek istemediği, söylemeye korktuğu, söylemeyi akıl edemediği şeyleri o dillendirmekten kaçınmaz. Sözlerinin...
MAKALEYİ OKU02
Mayıs 2020
Av veya cümbüş
Kendini, ailesini veya kabilesini doyurmak için değil de keyif için ava çıkan ilk insan acaba kimdi? İnsanın avlayarak ve toplayarak yaşadığı eski zamanlarda bir hayvan avlanır, aşiret onu yiyip bitirinceye kadar tekrar ava çıkılmazdı. Bunu...
MAKALEYİ OKU30
Nis 2020
Otuz yaşında ama çok şey gördü
Dünya Coronavirüs haberleri ile çalkalanırken Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi NASA, bir uzay görüntüsü yayımlayarak konuyu değiştirdi. Benim için, hiç olmazsa. Fotoğrafın kaynağı uzayda otuzuncu yılını idrak eden Hubble Teleskobu'dur. ...
MAKALEYİ OKU28
Nis 2020
Ardımızdan gelecek olanlar
Elli sene gece gündüz Ankara ve İstanbul'da gazetecilik yapıp da kartal gözleriyle izlediğim Türkiye'de ne olup bittiği artık beni hiç ilgilendirmiyor. Çünkü hiçbir şeyin daha iyi olacağına inanmıyorum. Türkiye'nin Covid-19...
MAKALEYİ OKU25
Nis 2020
O sancıyla uyandım
Seninle bir evdeydik. Ev hem İstanbul'daydı, hem değildi. Şehirdeki son evdi. Tepelere ve ekinsiz tarlalara bakıyordu. Ev senindi. Orada yalnız oturuyordun. Belki birlikteydik, belki değildik. Bana karşı ne sıcak ne soğuktun. Bisikletle dolaşacağım,...
MAKALEYİ OKU23
Nis 2020
Bir hızlı karar verme olayı
Hayat bilardo masası gibidir. Topa vurursun, o top başka bir topa vurur, çuhanın üstünde senin vermiş olduğun yeni bir şekil meydana gelir. Sonra topa bir başkası vurur, aynı toplar savrulup sana yeni üçgenler sunar. Ben ne kolay karar verenlerdenim...
MAKALEYİ OKU21
Nis 2020
Yok olmaya adanmış bir yaratık
Dünyanın düzeni basittir aslında, eğer sadece insanları düşünecek olursak. Mal ve hizmet üretenler var, bunları satın alanlar var ve görevi bu alışverişin düzgün gitmesini sağlamak olan hükûmetler var. Bu düzenin lokomotifi büyümedir....
MAKALEYİ OKU18
Nis 2020
Bir tatilin ikinci günü
Salonda, sallanan koltuğa oturmuş müzik dinliyorum. Benim burada olduğumun farkında olmayan serçeler ötüşerek dutun dallarında oynaşıyor. Ağacın gövdesinde başı yukarıya kalkık bir kertenkele var. İçimde bir ses beni dürtüyor: "Başka...
MAKALEYİ OKU16
Nis 2020
Bu arada Kıbrıs’ın Rum tarafında...
Kıbrıs'ın Türk tarafı, bir bakanın metresine Girne'de butik açtığı, bir başka bakanın o bakanın metresinin kız kardeşi ile aşk yaşadığı dedikoduları ile çalkalanırken Rum tarafında başka bir dünya var. Rum Hükûmeti salgının...
MAKALEYİ OKU14
Nis 2020
Seyir
Uyandım. Zifiri karanlıktı. Öğle uykusuna yatmıştım. Amma uyumuşum, dedim. Sonra uyku maskesiyle uyuduğum aklıma geldi. Maskeyi yüzümden çektim, aydınlık oldu. O kadar da çok uyumamışım, dedim. Kalktım ama hemen değil. Uyanır...
MAKALEYİ OKU11
Nis 2020
Başarısız bir efelik denemesi
İlkokul üçü Yeni Cami'de bitirdikten sonra dördüncü sınıfa Haydar Paşa İlkokulu'nda başladım. Her iki okul da Lefkoşa'da, surların içindeydi. Haydar Paşa, Kıbrıs'ı 1192-1489 arasında yöneten Fransız Lüzinyanlardan...
MAKALEYİ OKU09
Nis 2020
Ben kalender meşrebim
Ben galiba farkında olmadan Kalenderiye tarikatına mensupmuşum. Ali Püsküllüoğlu'nun Türkçe Sözlük'ünü karıştırırken bunun farkına vardım. Kalender kelimesini arıyordum. Altındaki "Kalenderiye" kelimesine takılıp şu bilgilerle...
MAKALEYİ OKU07
Nis 2020
Gülün bildiği, benim bilmediğim
Başarılı bir işadamı olan bir arkadaşım, deniz görmeyen bir köyün üst başında bir tepe satın alarak kendine ve üç oğluna birer ev yaptırdı. O köyde yaşayacak, oğulları da istedikleri zaman gelip kalacaklardı. Ofisini arazinin alt bölümündeki...
MAKALEYİ OKU04
Nis 2020
Aylak adam ve göbekli kadın
Başım çam ağacının toprağın üzerinde kalan kökünde, yatıyorum. Var olmakta büyülü bir şey var. İşte gökyüzü. İşte deniz. İşte ağaçlar. İşte iki keklik. İşte sessizlik… Bu ânı birisiyle paylaşmak istiyorum. Cep telefonumu...
MAKALEYİ OKU02
Nis 2020
KKTC bir ağustos böceğidir
Koronavirüs salgını bütün ülkelere yayılıyor. Ama her ülkenin bu felaket karşısında, vatandaşlarını ve ekonomisini koruma başarısı aynı olmayacak. Bu başarı, ülkelerin maddi durumuna ve yöneticilerinin ve kurumlarının kalitesine göre...
MAKALEYİ OKU31
Mar 2020
Karşı koymadan
Sessizlik. Oturduğum yerden duyduğum tek ses serçelerin ötüşleri. 'O kadar çabuk değil bayım, biz de varız” diyerek buzdolabı çalışmaya başlıyor. Şükür ki sesi serçelerinki kadar sürekli olmayacak. Alıştığımız hayat felç...
MAKALEYİ OKU28
Mar 2020
Elveda Barbara seni seviyorum
Önce kulakları çınlamaya başladı. Bir süre sonra sesleri olduklarından daha yüksek tonlarda duymaya başladı. En ufak sesler dayanılmaz gürültüler hâline geliyordu. Kulak tıkacı kullanmaya başladı, ama derdine deva olmadı. Bu iki arazın...
MAKALEYİ OKU26
Mar 2020
Kaleburnu’na sahilden bir yolculuk
Yalnız başına yaşamayı seven biri olduğum için eve kapanmak vız gelir diye düşünmüştüm ama sokağa çıkma yasağı açıklanır açıklanmaz sokağa çıkmak için yanıp tutuşmaya başladım. Ve göz açıp kapayıncaya kadar Kaleburnu'ndan...
MAKALEYİ OKU24
Mar 2020
Lahanalarla uğraşırken
Dünya batmakta olsa bile bahçemizle uğraşmaya devam edelim. 'Bahçemde lahanalarımla uğraşırken öleyim,” diyen Montaigne (1533-1592) gibi, bahçemizde lahanalarla, hatta bahçemiz olmasa da… Saksılar da bir bahçedir. Erikler çiçek...
MAKALEYİ OKU21
Mar 2020
Kudüs yıldızı
Bugün acelem yok. Başka günlerde de yoktu, ama bugün, hiç ama hiç yok. Duruyorum, duraklayan hayatın sessizliğinde, zaman yavaş bir nehir gibi bacaklarımın arasından akıp gidiyor. Haftada iki gün gelen bahçıvan uğruyor. Şöminenin küllerini...
MAKALEYİ OKU19
Mar 2020
David’in müslisi ve benimki
Epey zaman önce bir gün İngiliz bir arkadaşımdan telefon aldım. Beni köydeki bir lokantada kutlayacağı sekseninci doğum gününün akşam yemeğine davet ediyordu. 'Tabii gelirim,” dedim ve kendimi, son yıllarda ilk ve son defa, katılanlar...
MAKALEYİ OKU17
Mar 2020
Botanik bir mektup
Kaç sene geçti buraya son geldiğinden bu yana? On sene oldu mu? O zamanlar her Nisan veya Mayıs'ta evimin bahçesi olan altı dönümlük tarlayı sürdürürdüm. Tarlanın bir ucundan diğer ucuna kadar muntazam bir biçimde uzanan pulluk çizgileri...
MAKALEYİ OKU14
Mar 2020
Yağmurda kısa bir yolculuk
Arayabilirsin ama bulamazsın. Bulursan aradığın değildir. Bakabilirsin ama göremezsin. Görürsen baktığın değildir. Satın alabilirsin ama sahip olamazsın. Kazanabilirsin ama zafer değildir. Nereden geldin, niye buradasın, nereye gideceksin,...
MAKALEYİ OKU12
Mar 2020
Lapta’da mucizevi bir bahçe
Hikmet Uluçam'ın Lapta'nın üst başındaki evinin bahçesi o kadar masal diyarına benziyor ki her an bir köşeden pamuk prenses, diğerinden yedi cücelerin çıkagelmesini bekliyorsunuz. Aslında buraya bahçe demek uzay mekiğine uçak demeye...
MAKALEYİ OKU10
Mar 2020
Yetmiş altı mı? İnanmıyorum!
Geçenlerde bahçede dolaşırken kısa bir zaman önce 76 yaşına bastığım aklıma geldi. Bu her aklıma geldiğinde onunla beraber bir başka şey daha geliyor: İnanmazlık. Hep, çok daha genç bir yaşta nalları dikmiş olacağımı düşündüğüm...
MAKALEYİ OKU07
Mar 2020
Ayların en güzeli
'Sakin sakin oturur, Hiçbir şey yapmazken, İlkbahar gelir ve Çayırlar kendiliğinden büyür.” Mart adada ayların en güzelidir. Geldiğini birçok şey haber verir. Başta geceleyin ötmeye başlayan, ötüşünün içinde hem ötüşü...
MAKALEYİ OKU05
Mar 2020
Netflix’in bebekleri
Bir bebeğe baktığınız zaman aklınızdan bu sorular geçiyor mu? Nereden geldi? Bebek olmak nasıl bir şey? Neden bu kadar çok uyuyor? Anne sütü, bildiğimizden de karmaşık ve önemli mi? Bebeğin emeklemeyi bırakıp yürümesine yardımcı...
MAKALEYİ OKU